وَکَذَلِکَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرَى وَمَنْ حَوْلَهَا وَتُنْذِرَ یَوْمَ الْجَمْعِ لَا رَیْبَ فِیهِ فَرِیقٌ فِی الْجَنَّهِ وَفَرِیقٌ فِی السَّعِیرِ (سوره شوری ـ آیه ۷)
و بدین گونه (ای محمد) قرآن عربى به سوى تو وحى کردیم تا [مردم] مکه و کسانى را که پیرامون آنند هشدار دهى و از روز گردآمدن [خلق] که تردیدى در آن نیست بهراسانی آنگاه که گروهى در بهشت اند و گروهى در آتش دوزخ.
واقعیت این است که طی بیش و کم دو قرن اخیر به برکت «انقلاب انفورماتیکی» جهانی؛ امکانات پوشاندن و پوشانده و ممنوع و محرم نگهداشتن متن و معنای «قرآن عربی» از دسترس طاغوتیان حاکم عرب و غیرعرب؛ بدر گردیده و امر مشبوه و ممنوعِ ترجمه و تحلیل و تفسیر قرآن، در سراسر جهان و در همه زبانها و گویش های بشری ممکن و میسر شده و محدود و منحصر ساختنش به قلقله های نامنهاد «تلاوت» و خوش خوانی و «ختم» و «ذکر»؛ ناممکن گشته است.
لهذا خود قرآن بر پژوهندگان و خوانندگان و دانندگانش؛ گفتن و فاش کردن گرفته است که کتابی است «مخاطب محور» و برای «ام القری و حولها»؛ و برای اهالی آن و سهل ساخته شده به زبان «پیامبر درس نخوانده» شان؛ بلا تشبیه همانند کتاب ها و اثاری که برای کودکان و نو آموزان؛ قسم اختصاصی آماده میگردد:
إِنَّمَا یَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِکَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ ﴿آیه ۵۸ ـ سوره الدخان﴾
مخصوصاً که قرآن از زبان فرستنده اش فریاد می بر آورد که:
وَلَوْ جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا أَعْجَمِیًّا لَّقَالُوا لَوْلَا فُصِّلَتْ آیَاتُهُ ءَ أَعْجَمِیٌّ وَعَرَبِیٌّ قُلْ هُوَ لِلَّذِینَ آمَنُوا هُدًى وَشِفَاء وَالَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ فِی آذَانِهِمْ وَقْرٌ وَهُوَ عَلَیْهِمْ عَمًى أُوْلَئِکَ یُنَادَوْنَ مِن مَّکَانٍ بَعِیدٍ ﴿آیه ۴۴ ـ سوره فصیلت)
و اگر [این کتاب را] قرآنى غیر عربى گردانیده بودیم؛ قطعا مىگفتند: چرا آیههاى آن روشن بیان نشده؛ کتابى غیر عربى و [مخاطب آن] عرب زبان؟!… (۴۴ ـ فصیلت)
و بالاخره:
وَلَوْ نَزَّلْنَاهُ عَلَى بَعْضِ الْأَعْجَمِینَ ﴿۱۹۸﴾ فَقَرَأَهُ عَلَیْهِم مَّا کَانُوا بِهِ مُؤْمِنِینَ ﴿۱۹۹﴾
و اگر آن {قرآن} را بر برخى {ازغیرعرب زبانان} نازل مىکردیم (آیه ۱۹۸) و به عرب ها خوانده میشد؛ به آن ایمان نمىآوردند(آیه ۱۹۹ ـ الشعرا)
اینجا به پهلو های دیگر مفاهیم آیات متبرکه؛ درنگ نمی کنیم صرف این تصریح و تبیین بیحد مؤکد که ((اگر قرآن؛ غیر عربی می بود و بر برخى از غیرِعرب زبانان نازل میشد؛ عرب ها برآن ایمان نمی آوردند))؛ طرف مداقه ماست.
هر جمله حکمی، خبری وغیره؛ همزمان معنای برعکس خویش را به مانند سایه با خویشتن حمل میکند؛ مثلاً اینکه میگوئیم خربوزه؛ شیرین است این معنا را سایه وار داراست که میوه یا چیز دیگری تلخ، شور، ترش … است. لهذا این حکم و فرمایش الهی که:
و اگر آن {قرآن} را بر برخى {ازغیرعرب زبانان} نازل مىکردیم و به عرب ها خوانده میشد؛ به آن ایمان نمىآوردند؛ این معنای برعکس را مانند سایه با خود دارد که:
و اگر آن {قرآن} را بر برخى {عرب زبانان} نازل مىکردیم و به {غیرعرب ها} خوانده میشد؛ به آن ایمان نمىآوردند.
این فرموده را که از حالت تحت الفظی بیرون آوریم؛ بدون شک چنین میشود که قرآن عربی برای غیرِعرب زبانان ـ حد اقل در ۱۴ قرن قبل ـ دانستنی و پذیرفتنی نبوده و نبایستی می بوده است!
این در حالیست که قرآن نه تنها به زبان عربی بوده بلکه به زبان عربی مبین؛ یعنی به زبان فوق العاده ساده و روشن و عام فهم و بیسواد فهم و چوپان و بیابانگرد فهم… و عمداً و قصداً به سطح و سویه اینان “آسان” گردانیده شده بوده است.
با تمام اینها نیز خود قرآن؛ حاکیست که بیشترین عرب ها ـ کم از کم دفعتاً و به راحتی ـ به آن ایمان آورده نتوانستند؛ و نه تنها ایمان نیاوردند بلکه به جنگ ها و مقابله ها و مقاتله های بسیار شدید علیه آن پرداختند!
عمده ترین و تعیین کننده ترین عامل درینجا؛ همانا فوبیای ترس از دانستن در باره باور ها و مقاومتِ عادت ها و اعتیادات است.
چنین هم نبود که قرآن؛ تمامی باور ها و اعتقادات پیشین عرب ها (از جمله مثلاً عمده ترین آنها؛ روزه ماه رمضان یا حج خانه کعبه) را رد و نفی میکرد؛ به این برهان ساده که قرآن “در حقیقت؛ بر زبان پیامبر اُمی و محروم از سواد نوشت وخوان؛ آسان گردانیده شده بود تا [همزبانان اُمی و محروم از سواد نوشت وخوانش] تذکرات آنرا تمام و کمال دریابند”و قبول کنند!
لهذا قرآن حدوداً ۹۰ فیصد باور ها و عبادات و رواج ها و شرایع قبلی اعراب را طور «امضایی» وارد مقبولات و معقولات خودش ساخته بود! چیز هاییکه برای عموم «غیرِعرب زبانان» بیگانه و نامأنوس و نامفهوم و نامقبول و نا معقول می نمودند و جز این هم نمی توانستند باشند!!
مسلم است که دگر این آگاهی و دانایی بی پیشینه عالمگیر برخاسته از دل قرآن؛ میرود که نظامات و بند و بساط های جبری و جعلی و تحمیلی و تحمیقی و استحماری را که اکنون وارث و منفعت بردار اساسی آنها غارتگران نو استعماری چون امریکا و انگلیس و اسرائیل و پاکستان… استند؛ متزلزل و بالاخره محو و نابود گرداند. درک همین حقیقت مخوف است که مراکزی چون قصر سفید را لرزانیده و تکاپو های بلند گویان امثال انگلیس را بر انگیخته و نیز مذبوحانه ترین و بزدلانه ترین و ضد انسانی ترین تقلا های تروریستی و دهشت افگنی و شرارت و توحش دجالوار را از سوی آنان، باعث گشته است!
وگرنه رسانه ای چون بی بی سی که به تمام دانشمندان راستین و آزاده قرآن شناسی و اسطوره شناسی و عرب شناسی… میتواند؛ دسترسی داشته باشد؛ باید مستند و مسجل سخن بگوید که قرآن؛ «عرب محور و بنده محور» است و تکالیفش مانند روزه و حج و جهاد… محدود و منحصر به مخاطبانی می باشد که خود فرستنده قرآن؛ اراده کرده و از هر لحاظ؛ آنان و محدودات مکانی و زمانی آنان را در آیات منزله اش؛ معرفی نموده و مشخص گردانیده است!
نه اینکه بر «غیرعرب زبانان» ـ آنهم در مخالفت کامل با مصرحات قرآن؛ فرمان صادر نماید یا فتوا دهد و موعظه کند که بنابر حَرَج و عُسرت و ناتوانی و مخاطرات روزه گیری در روز های بلند ۱۸ ـ ۲۰ ـ ۲۲ ـ ۲۳ … ساعته تا شش ماههِ دور از مکه؛ مطابق ساعات روز مکه؛ روزه بگیرند!!!!
چنانکه چنین مدعایی در سایت بی بی سی و اقتباسگران و دنباله روان آن؛ با عناوینی چون «روزه داری در روز های بلند؛ “مطابق ساعات روز در مکه روزه بگیرید”!»(۱) تجدید نشر چند و چندین باره گردیده است و میگردد: http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2015/06/150625_mar_islamic_fatwa_on_ramadan
به هر حال؛ در سالیان اخیر که مسلمانان زیادی به شمول عرب زبانان به علت عقبماندگی و جهل و جنگ و ظلم و بیداد و بیکاری و گرسنگی … در کشور هایشان؛ به مهاجرت در سرزمین های نسبتاً سیر و معمور و آزاد و آرام و آباد جهان اقدام نموده و در اقصای عالم دو سویه کره زمین متوطن شده اند؛ بر پرسش ها و مسایل و مشاکل عدیده ای راجع به مناسک دینی و واجبات شرعی خویش مواجه گردیده اند.
فقط یکی از هزاران مسأله و مشکل همانا «روزه داری در روز های بلند ۱۸ ـ ۲۰ ـ ۲۲ ـ ۲۳ … ساعته میباشد. به برخی جواب هایی که ملا صاحب ها و مفتی صاحب ها و فقیه صاحب ها داده اند؛ توجه فرمائید:
ـ دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی(مدظله العالی):
در فرض سؤال، به حسب روزهای کوتاه (یک یا دو ساعتی) یا بلند (بیست و دو ساعتی) به وظیفه نماز و روزه عمل نمایید. بلی، در مناطقی که شب و روز مثلاً هر یک شش ماه است ظاهراً عمل طبق اوقات نزدیکترین بلاد کفایت می کند و چنانچه مقدورتان باشد لازم است به بلادی که معمول است مهاجرت نمایید.
ـ الحاج امین الدین «سعـیـدی- سعید افغانی» مدیر مرکز مطالعات ستراتــیــژیکی افغان ومسؤل مرکزفرهنگی د حق لاره:
همچنان برخی ازعلماء ارشاد فرموده اند: مسلمانان … میتوانند امساک و افطار خویش را مطابق امساک و افطار کشور عربستان سعودی تنطیم نماید. و یا هم اگر یک فرد مسلمان در صورتیکه توانمندی، و امکانات آنرا داشته باشد در این ماه مبارک به مکه مکرمه و یا مدینه منوره سفر نموده و روزه ماه مبارک رمضان در آنجا بعمل اورد که به یقین فضیلت بسیار دارد.
ـ پروفسور عبدالفتاح ادریس، استاد فقه تطبیقی در دانشگاه الاظهر:
“و بخورید و بنوشید، تا رشته سپید صبح، از رشته سیاه که همانا شب است، برای شما روشن شود. سپس روزه را تا شب، تکمیل کنید.”
اینجا نص قرآن مطلق است و خالی از هر نوع قید مکانی. به بیان دیگر “ساکنان سرزمین‌هایی که آفتاب در آن طلوع میکند و شب و روز در آن شناخته میشود، به موجب حکم این آیه، ملزم و مکلف هستند که روزه را تا غروب آفتاب کامل کنند.”
این آیه مبنای استدلال بسیاری از فقیهان مسلمان و مجامع فقهی بوده است، از جمله دارالافتای عربستان سعودی و شیخ حسنین مخلوف، از مفتیان اعظم سابق مصر. مطابق به این دیدگاه، مسلمانان در هرجایی که باشند باید تمام روز، چه ساعت‌های آن طولانی باشد چه کوتاه، روزه بگیرند.
**********
دقت و توجه را از همین مورد اخیر آغاز می نماییم؛ چرا که اگر به راستی این آیه (که شماره ۱۷۸ سوره بقره؛ دومین سوره قرآن میباشد)؛ نص مطلق و عاری از هرنوع قید مکانی؛ است؛ دیگر جای بحث و جدلی باقی نمی ماند و در نتیجه تکلیف کننده این فریضه (و به اصطلاح شیعی: این واجب) بر بنده گان به محض اینکه بر سرِشان طلوع و غروبی هست و روزی دارند ولو ۲۳ ساعته و بیشتر؛ و شبی دارند ولو یک ساعته و کمتر؛ باید حتما و قطعاً روزه بگیرند و الا تارک فرض و واجب و شاید مباح القتل و مهدور الدم اند!
نخست ببینیم اصل آیه چطور است:
«أُحِلَّ لَکُمْ لَیْلَهَ الصِّیَامِ الرَّفَثُ إِلَى نِسَآئِکُمْ هُنَّ لِبَاسٌ لَّکُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ عَلِمَ اللّهُ أَنَّکُمْ کُنتُمْ تَخْتانُونَ أَنفُسَکُمْ فَتَابَ عَلَیْکُمْ وَعَفَا عَنکُمْ فَالآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَابْتَغُواْ مَا کَتَبَ اللّهُ لَکُمْ وَکُلُواْ وَاشْرَبُواْ حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْخَیْطُ الأَبْیَضُ مِنَ الْخَیْطِ الأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّواْ الصِّیَامَ إِلَى الَّلیْلِ وَلاَ تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنتُمْ عَاکِفُونَ فِی الْمَسَاجِدِ تِلْکَ حُدُودُ اللّهِ فَلاَ تَقْرَبُوهَا کَذَلِکَ یُبَیِّنُ اللّهُ آیَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ»
در شبهاى روزه همخوابگى با زنانتان بر شما حلال گردیده است آنان براى شما لباسى هستند و شما براى آنان لباسى هستید الله مىدانست که شما با خودتان ناراستى مىکردید پس توبه شما را پذیرفت و از شما درگذشت پس اکنون [در شبهاى ماه رمضان مىتوانید] با آنان همخوابگى کنید و آنچه را الله براى شما مقرر داشته طلب کنید و بخورید و بیاشامید تا رشته سپید بامداد از رشته سیاه [شب] بر شما نمودار شود سپس روزه را تا [فرا رسیدن] شب به اتمام رسانید و در حالى که در مساجد معتکف هستید [با زنان] درنیامیزید این است حدود احکام الهى پس [زنهار به قصد گناه] بدان نزدیک نشوید این گونه خداوند آیات خود را براى مردم بیان مىکند باشد که پروا پیشه کنند. (آیه ۱۷۸ سوره بقره)
می بینید که در اقتباس و استعمال؛ آیتی طولانی دارای خبر ها و حکم های متعدد را چگونه سر و دُم بریده ساخته و انگاه از مقام پر کبکبه و دبدبه «استاد فقه تطبیقی در دانشگاه الاظهر» تحکم میدارند که: اینجا نص قرآن مطلق است!
گذشته از اینکه خود آیه نسبی است نه مطلق که قبل از هر چیز؛ بر نسخ یک ممنوعیت پیشین حین روزه داری اشارت دارد؛ مردم مشخصِ محدود شده به زمان و مکان را بیان میکند؛ مردمیکه در جغرافیای خاص؛ عنعنه و سنت ریشه دار روزه گرفتن داشته و در جریان آن از همخوابگی با زنان شان احساس گناه میکرده اند.
چرا که هیچ سند و خردی نمی پذیرد که تمامی مردمان جهان؛ اینگونه بوده اند. اما مهمترین اصل در آن این است که مبتدای کلام غایب میباشد.
این مبتدای غایب؛ مسلماً در جای دیگری از همین قرآن هست و باید باشد و ترجیحاً در آیت یا آیاتی که پیشتر از همین آیت آمده است؛ باید جستجو شود. توجه فرمائید یک آیه پیشتر:
وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَهَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُواْ لِی وَلْیُؤْمِنُواْ بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ ﴿۱۸۶﴾
و هرگاه بندگان من از تو در باره من بپرسند [بگو] من (به ایشان) نزدیکم (و رؤف) و دعاى دعاکننده را به هنگامى که مرا بخواند اجابت مىکنم پس [آنان] باید به من ایمان آورند باشد که رشادت یابند(۱۸۶)
علاوه بر آنکه این آیت هم مبتدا برای خبر های آیت مذکور نیست، و نشان میدهد که مبتدا بایستی بالاتر یعنی در آیات مقدمتر باشد؛ مخاطبی که باوی گفتگو میشود نیز درینجا غایب است!
لذا به حکم خرد و منطق باید بر آیات پیشینه تر جستجو ادامه یابد:
– سوره بقره آیات ۱۸۳تا ۱۸۵:
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ ﴿۱۸۳﴾ أَیَّامًا مَّعْدُودَاتٍ فَمَن کَانَ مِنکُم مَّرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِّنْ أَیَّامٍ أُخَرَ وَعَلَى الَّذِینَ یُطِیقُونَهُ فِدْیَهٌ طَعَامُ مِسْکِینٍ فَمَن تَطَوَّعَ خَیْرًا فَهُوَ خَیْرٌ لَّهُ وَأَن تَصُومُواْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۱۸۴﴾ شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِیَ أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ وَمَن کَانَ مَرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِّنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُرِیدُ اللّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَلاَ یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَلِتُکْمِلُواْ الْعِدَّهَ وَلِتُکَبِّرُواْ اللّهَ عَلَى مَا هَدَاکُمْ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿۱۸۵﴾
اى کسانى که ایمان آوردهاید روزه بر شما نوشته (مقرّر) شده است، همان گونه که بر کسانى که پیش از شما [بودند] مقرّر شده بود، برای آنکه پرهیزگارى کنید.(۱۸۳)
[روزه در] روزهاى معدودى[است ولى] هر کس از شما بیمار یا در سفر باشد [به همان شماره] تعدادى از روز هاى دیگر [را روزه بدارد] و بر کسانى که [روزه] طاقت فرساست کفّارهاى است که خوراک دادن به بینوایى است و هر کس به میل خود بیشتر خیرات کند برایش اولی تر است و [لیکن] اگر بدانید [خودِ] روزه گرفتن براى شما بهترین کار است.(۱۸۴)
ماه رمضان [همان ماه] است که در آن قرآن نازل شده است [کتابى] که مردم را راهبر و [متضمّن] دلایل آشکار هدایت و [میزان] تشخیص حقّ از باطل است، پس هر کس از شما این ماه را دریابد باید آن را روزه بدارد و کسى که بیمار یا در سفر است [باید به شماره آن] تعدادى از روزهاى دیگر [را روزه بدارد] الله براى شما آسانى مىخواهد و براى شما دشوارى نمىخواهد تا شماره [مقرّر] را تکمیل کنید و الله را به پاس آن که رهنمونی تان کرده است به بزرگى بستایید و شکر گزارى کنید.(۱۸۵)
آری! مبتدا اینجاست در آیت ۱۸۳؛
اى کسانى که ایمان آوردهاید روزه بر شما نوشته (مقرّر) شده است، همان گونه که بر کسانى که پیش از شما [بودند] مقرّر شده بود،
متباقی همه خبر های همین مبتدا اند:
ـ روزه در ایام معدود است؛ برکسانی که روزه طاقت فرسا باشد؛ تسهیلات منظور است، روزه مربوط به ماه قمری رمضان میباشد، (ای محمد پیامبر!) هرگاه بندگان من از تو در باره من(که روزه را در دین جدید اسلام هم تکلیف کرده ام) بپرسند [بگو] من (به ایشان) نزدیکم (و مهربان) و دعاى دعاکننده را اجابت میکنم؛ (ازین جمله) من الله مىدانستم که شما با خودتان ناراستى مىکردید پس توبه شما را پذیرفتم و از شما درگذشتم پس اکنون در شبهاى روزه همخوابگى با زنانتان بر شما حلال گردید؛ آنان براى شما لباسى هستند و شما براى آنان لباسى هستید [در شبهاى ماه رمضان که قبلاً مجاز نبودید؛ پس از این مىتوانید] با آنان همخوابگى و آنچه را الله براى شما مقرر داشته (اولاد) طلب کنید!
و بالاخره:
بخورید و بیاشامید تا رشته سپید بامداد از رشته سیاه [شب] بر شما نمودار شود سپس روزه را تا [فرا رسیدن] شب به اتمام رسانید!
هم ناگفته نماند هنگامیکه در مسجد احتکاف کرده اید؛ با زنان در نیامیزید (و به قصد گناه به آنان) نزدیک نشوید!
الله اینگونه (صاف و ساده و عام فهم) احکامش را بر شما بیان میدارد!
بدینگونه فاش شد که آیات این مجموعه؛ مخاطب خاص دارد و در همین مخاطبان هم؛ به خصوصیات منحصر به فرد اشارت میکند که سایر مردمان؛ چنان خصوصیات و سوابق نداشته اند که در شب های عبادات خویش؛ نزدیک شدن به همسران خود را گناه بپندارند.
و اما چرا سخن از «خیط الابیض و خیط الاسود» می باشد؛ زیرا که بیابانگردان چادرنشین مخاطب؛ برای تفکیک شب از روز کدام معیار و ملاک قرار دادی بهتر از این ندارند و نیز محتمل است که شامل عادات و عنعنات شان بوده که تار های سیاه و سپید بر دست یا پا نگه میداشته اند؛ تا توسط تمیز شدن و نشدن آن در نگاه عادی؛ شب و روز خود را دریافته آماده «رحلت الشتا و الصیف» و همانند ها گردند.
نیز تأکید بر ادامه تحریم آمیزش با زنان حین احتکاف در مساجد؛ نشاندهنده ممکن بودن چنین بی بند و باری توسط آنان و در نتیجه نشاندهنده بسیار ضعیف النفس بودن مخاطبان است که مشمول کلیه مردمان گیتی نمی شده و نمی توانسته است شود.
لذا سراپای آیه متذکره؛ دارای نسبیت آشکار میباشد.
این درست است که در آیه به وضاحت؛ مکان خاص مورد اشارت قرار نمی گیرد؛ ولی روشن است که این آیات جزء سوره بقره است؛ آیا در کل یعنی در تمامت سوره بقره هم اشارت به مکانی نیست؟
تازه سوره بقره یکی از سوره های سیگانه قرآن است؛ آیا قرآن هم اشارت به مکان و زمان خاص ندارد!؟
در سراپای قرآن؛ علاوه بر اینکه ایمان آورندگان عرب در مقابل مشرکان قریش و یهود و نصارا و سابئین و رومیان و فارسیان و عجمیان … و.. و..و مورد اشارت و خطاب اند؛ بلکه با مخاطب منفردی هم اکثراً بدون ذکر نام و تعیین و تشخص سخن زده میشود؛ چنانکه فوقاً در آیت ۱۷۶ سوره بقره دیدیم مخاطب با ضمیر «تو» خطاب شده است. خطاب هایی از این دست؛ اظهر من الشمش است که به حضرت محمد پیامبر میباشد.
و مخاطبان جمعی اعم از مثبت و منفی؛ شامل اعراب و اعراب بادیه نشین است و اعراب؛ دارای سرزمین مشخص(مکان) و تاریخ و سنن و عنعنات و کلچر مشخص و منحصر بفرد بوده اند و هنوز استند.
از این ها گذشته؛ قرآن دایره رسالت حضرت محمد را به وضوع حتی مکان کوچکتر یعنی «ام القری و حولها» که شامل مکه و اطراف اصولاً چند مایلی ان میباشد؛ معرفی میدارد؛ از جمله:
وَهَذَا کِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ مُبَارَکٌ مُصَدِّقُ الَّذِی بَیْنَ یَدَیْهِ وَلِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرَى وَمَنْ حَوْلَهَا وَالَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَهِ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَهُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ یُحَافِظُونَ(سوره ۶, آیه ۹۲)
و این خجستهکتابى است که ما آن را فرو فرستادیم [و] کتابهایى را که پیش از آن آمده تصدیق مىکند و براى اینکه [مردم]امالقرى [=مکه] و کسانى را که پیرامون آنند هشدار دهى و کسانى که به آخرت ایمان مىآورند به آن [قرآن نیز] ایمان مىآورند و آنان بر نمازهاى خود مراقبت مىکنند (۹۲)
قرآن صراحت دارد که مردم از طرف خداوند به طوایف و قبایل منشعب شده اند تا نام ها و علاییم تشخیصیه داشته باشند و بدینگونه با همدیگر آشنایی و تعارف و داد و گرفت کنند و ضوابط و حدود و حقوق و وجایب همدیگر را محترم و مرعی بدارند.
تصریحات مکرر در مکرر قرآن مبنی بر این است که هدایت اقوام و قبایل و طوایف بر عهده الله است و بدینجهت هر قوم و قبیله و طایفه را هادی و پیامبر و کتاب هدایتی بخشوده و حساب گمراهی و گناهان را از هریک در حضور هادی و پیامبرش؛ در آخرت گرفتنی است. گناه هیچ قوم بر قوم دیگر و هیچ فرد بر فرد دیگر نوشته نمیشود. احدی به عوض دیگری مکافات نمیگردد و مجازات نمی بیند.
بدینگونه تفرعن هایی از قبیل اینکه احکام فلان آیات مطلق است و قید مکانی ندارد؛ یا از افراط است یا از تفریط؛ همه آیات بینات قرآن مجید به معنای کامل کلمه نه فقط مکان بلکه «فضا ـ زمان» را در مفهوم علمی امروزی بشری ملحوظ و منظور داشته است و میدارد البته هم به گونه خوشه های موضوعی و هم در پیوند و پیوستگی با هم در تمامت قرآن.
همانگونه که ضمایر فردی را در قرآن؛ برای صراحت یافتن آیات توسط اسامی و صفات پیامبر؛ روشنتر میتوان ساخت مانند(ای محمد پیامبر!) هرگاه بندگان من از تو در باره من(که روزه را در دین جدید اسلام هم تکلیف کرده ام) بپرسند [بگو] من (به ایشان) نزدیکم (و مهربان) و دعاى دعاکننده را اجابت میکنم؛
میتوان به عوض اینگونه ترجمه:
اى کسانى که ایمان آوردهاید روزه بر شما نوشته (مقرّر) شده است، همان گونه که بر کسانى که پیش از شما [بودند] مقرّر شده بود، برای آنکه پرهیزگارى کنید.(۱۸۳)
بنوسیم: ای عرب های ام القری و حومه (و پسانها نیز: موالی) که به اسلام مؤمن شده اید، روزه بر شما نوشته (مقرّر) شده است، همان گونه که بر کسانى که پیش از شما [بودند] مقرّر شده بود، برای آنکه پرهیزگارى کنید.
بدینگونه همه احکامِ نه فقط این شماره آیه بلکه تمام این مجموعه آیات؛ در خطاب به «عرب های ام القری و حومه» قید مکانی و جغرافیایی خویش را آشکارا تر تبیین میدارد!
بدینگونه اوقات شرعی عبادات قرآنی هم؛ همان اوقات «ام القری» قرآنی میباشد؛ منجمله مکلفیت مسلمانان در افطار و سحر هم؛ صرف نظر از اینکه در کجای زمین واقع اند و در کجای فضا؛ لحظات افطار و سحر در اُم القرای قرآن است. نه دغدغه مهاجرت و سفر به مکه و جای دیگر لزومی دارد و نه تن دادن به عُسرت طاقت فرسا و گشنگی و تشنه گی کشیدن مرگبار در روز های بی حد بلند مناطق فرا قرآنی!
روشن است که عین استنتاج در حصه نماز ها و اعیاد و غیره نیز صادق میباشد و چنانکه در مورد رویت هلال ماه هایی رمضان و شعبان و قربان؛ همین حقیقت مسلم واجب الاجرا است؛ پس چرا در مورد روزه و نماز های پنجگانه یک بام و دو هوا باشد و به عوض یک تایم و وقت شرعی؛ ۴۰۰ – ۵۰۰ یا هزار وقت شرعی؛ بدعت و جعل گردد!!
اگر بپذیریم که چیز هایی مانند روزه داری؛ حکم مطلق است و محدودیت و مشروطیت مکانی و زمانی ندارد؛ مسلمانانی که اگر خدا بخواهد به فضا بروند و در سیارات دیگر زندگانی اغاز کنند؛ نیز باید؛ همین کنند که حضرات می فرمایند!؟
منجمله باید جهت ادای فریضه به مکه یا به منطقه دارای شب و روز معلوم؛ مهاجرت کنند.
در تئوری هاییکه «چند سیاره ای» شدن نوع بشر را پیشبینی میکنند؛ نخستین مساله این است که امکانات زندگانی بشری در زمین روی به زوال است و خاتمه می یابد؛ لهذا نوع بشر به مدد ساینس و تکنولوژی و هوش فطری و هوش مصنوعی … که خداوند روز تا روز بیشتر و بهتر برایش عنایت میکند؛ به فضای بیکران جهان بر خواهد آمد و همزمان چند و چندین سیاره جوانتر از زمین را برای ادامه حیات و تمدن خویش و بقای نسل های آینده خود؛ طرف بهره گیری و بود و باش قرار خواهد داد.
در چنان شرایط؛ سفر کردن و مهاجرت کردن برای ادای این و آن فریضه به مکه و مدینه یا دیگر نقاط شب و روز «متعارف» دار؛ نامیسر خواهد بود نه تنها به خاطر فاصله هایی که به اندازه سالیان نوری در میان است بلکه به علت اینکه دیگر زمین هم توان میزبانی از آدم های محترم بیش از اندازه مؤمن و مسلمان را نخواهد داشت!
البته فراتر از اینها هم چیز های زیادی برای گفتن هست و حتی به شدت مبرم نیز میباشد. منجمله مواردی از آنها؛ درین تألیف و تتبع و تحقیق اینجانب فورموله شده است:
موارد خطیر نوپدید که [خیر] را به [شر] مبدل میکند!
درینجا می خوانید:
روزه و سوال روز های طولانی تا شش ماهه:
روزه و سوال عدم تمایز غنی و فقیر:
تکلیف فردی و تعارض با مسئولیت اجتماعی:
کی ها نباید روزه بگیرند و کی ها نباید مجاز باشند که روزه بگیرند؟
آیا خدا به روزه بشر یا حیوان دیگر محتاج است؟!
آیا تحولات و انقلابات هزاره پسین؛ اهمیت تغییر میل جنسی اعراب را هم نداشت؟!
چرا زنان در امر و نهی همخوابگی با مردان؛ مورد خطاب نیستند؟!
جغرافیای قرآن؛ «اُم القری و حولها» و مخاطبش «عرب زبانان» بود و هست!
متباقی هرآنچه در باره روزه… بافیده و لافیده اند و می بافند و می لافند چِرت است و چرند و یاوه و دروغ و حتا شیطنت و منافقت!
لینک های کوتاه مقاله در انترنیت:
http://ariaye.com/dari12/siasi/eftekhar10.html
http://www.vatandar.at/eftkhar238.htm
