کابینه حکومت وحدت ملی دیروز معرفی شد. به لحاظ قومی سهم پشتون‌ها در آن بیشتر است. مهم‌ترین تحول این است که تمام نامزدوزیران وزارت‌خانه‌های امنیتی، پشتون‌تباراند. جنرال شیرمحمد کریمی، نامزدوزیر وزارت دفاع، پشتون‌تبار و از ولایت خوست است. جنرال کریمی یکی از محدود افسرانی است که در طول دوره خدمت‌اش در وزارت دفاع، پله به پله بالا آمده است. سابقه سیاسی آقای کریمی به جناح خلق حزب دموکراتیک خلق برمی‌گردد. در حکومت داکتر نجیب، از طرفداران جنرال شهنواز تنی بود و در زمانحاکمیت طالبان نیز، در وزارت دفاع وظیفه اجرا می‌کرد. او جزو افسران خلقی‌ای بود که با طالبان همکاری داشتند. وحید مژده در کتاب «افغانستان و پنج سال سلطه طالبان» اسم تمام افسران خلقی همکار امارت طالبان را آورده است.
رحمت‌الله نبیل، نامزدرییس ریاست عمومی امنیت ملی نیز پشتون‌تبار و از ولایت وردک است. رحمت‌الله نبیل بعد از سال ۲۰۰۹ به یکی از چهره‌های شناخته‌شده بدل شد. نورالحق علومی پشتون‌تبار هم نامزدوزیر وزارت امور داخله است. نامزدوزیری که از سهم رییس اجرایی، به فهرست نامزدوزیران حکومت وحدت ملی راه یافته است. آقای علومی از جنرال‌های پرچمی طرفدار ببرک کارمل بود. گفته می‌شود که داکتر نجیب در زمان حاکمیتش هیچ گاهی به او اعتماد نکرد.
نجیب گویا تصور می‌کرد که علومی بیش از آن که وفادار به او باشد، از کارمل حرف‌شنوی دارد. با سقوط حاکمیت طالبان و برقراری نظم سیاسی جدید در کشور، هیچ گاهی وزارت‌خانه‌های قوای مسلح، دربست در اختیار نخبگان پشتون نبوده است. در اداره موقت، هر سه ارگان امنیتی در اختیار حوزه مقاومت ضد طالبان بود. در اداره انتقالی وزارت داخله، به آقای تاج‌محمد وردک و علی‌احمد جلالی رسید، اما وزارت دفاع و ریاست امنیت ملی در اختیار حوزه ضدطالبان بود. در حکومت‌های انتخاباتی اول و دوم آقای کرزی هم، یکی از ارگان‌های امنیتی در اختیار چهره‌های حوزه ضد طالبان بود. اما در فهرست کنونی نامزدوزیران امنیتی، نام چهره‌های حوزه مقاومت ضد طالبان به چشم نمی‌خورد. با این حال، موضع‌گیری‌های آقای نبیل در برابر عوامل پاکستان و سمت و سو دادن به استخبارات افغانستان در سال‌های اخیر پررنگ بوده است.
داکتر عبدالله، نورالحق علومی را نامزدوزیر وزارت امور داخله معرفی کرده است. علومی در حوادثی که منجر به سقوط حکومت نجیب شد، با جبهه پنجشیر و شورای نظار همکاری کرد. پس از سال ۲۰۰۱ هم علومی همواره موتلف چهره‌های حوزه ضدطالبان بوده است. او پیش از سال ۲۰۰۹، عضو جبهه ملی بود. جبهه‌ای که ریاست آن را پروفیسور برهان‌الدین ربانی، رییس‌جمهور پیشین به دوش داشت. در انتخابات سال ۲۰۰۹ در کنار عبدالله عبدالله ایستاد و تا امروز موتلف سیاسی داکتر عبدالله است. اما به‌نظر می‌رسد که چهره‌های عمده جریان جمعیت، از معرفی او به‌عنوان نامزدوزیر داخله خشنود نیستند.
عطامحمد نور، صلاح‌الدین ربانی، چهره‌های مشهور کوهدامن و سیاستمداران متعلق به ولایت پنجشیر، هیچ‌کدام از معرفی آقای علومی رضایت ندارند. پیش از این توافق شده بود که آقای فضل‌احمد معنوی، رییس پیشین کمیسیون مستقل انتخابات، از سوی رییس اجرایی برای احراز سمت وزارت داخله، نامزد می‌شود، اما بعد در دقیقه نود، تصمیم داکتر عبدالله تغییر کرد. معرفی علومی به‌عنوان نامزدوزیر وزارت امور داخله، خشم آقای عبدرب الرسول سیاف و محمد اسماعیل‌خان را هم برمی‌انگیزد. این دو شخصیت خود را وارث جنگجویان ضد شوروی دهه هشتاد میلادی می‌دانند و هیچ‌وجه مشترکی با آقای علومی نمی‌بینند. برای رییس اجرایی دشوار است تا معرفی آقای علومی را برای چهره‌های اصلی و مقتدر جریان جمعیت توجیه کند. احتمالا در روزهای آینده، این چهره‌ها به معرفی آقای علومی واکنش نشان می‌دهند.
به‌نظر نمی‌رسد که کسی از چهره‌های مشهور جمعیت، از معرفی آقای علومی حمایت کند، حتا چهره‌های انعطاف‌پذیر این جریان نیز، از این تصمیم آقای عبدالله، راضی به‌نظر نمی‌رسند. اگر فهرست کنونی نامزدوزیران در پارلمان تایید شود، هیچ چهره غیرپشتون، در راس وزارت‌خانه‌های امنیتی قرار نخواهد داشت و این امر بی‌اعتمادی قومی و سیاسی را بیشتر می‌سازد. گمان می‌رود که در روزهای آینده، بحث‌های جدی در مورد ترکیب قومی و سیاسی کابینه مطرح شود.
هویت قومی نامزدوزیران وزارت‌خانه‌های قوای مسلح، یکی از مباحث داغ خواهد بود. یک تحلیل دیگر هم این است که آقای علومی، نامزدوزیر اصلی عبدالله عبدالله، برای پست وزارت داخله نیست. به‌گفته کسانی‌که با این تحلیل موافق‌اند، آقای عبدالله عبدالله، تلاش نخواهد کرد تا علومی در بازی رای اعتماد پارلمان برنده شود. عده‌ای دیگر می‌گویند که برادر داکتر عبدالله، آقای جنرال لطیف، در معرفی آقای علومی به‌عنوان وزیر امور داخله نقش عمده داشته است. اگر به واقع چنین باشد، بسیار بعید است که علومی نامزد اصلی عبدالله عبدالله باشد.
صلاح‌الدین ربانی، محمود صیقل، فیروزالدین فیروز و گل زلمی یونسی، همه چهره‌های حوزه مقاومت ضد طالبان، در کابینه حکومت وحدت ملی هستند، اما این حوزه در راس وزارت‌خانه‌های امنیتی ظاهرا، نماینده‌ای ندارد. کشمکش‌های سیاسی آینده در همین محور رقم خواهد خورد.
____
مطلب بالا در روزنامه هشت صبح منتشر شده است.
