خبر و دیدگاه
در افغانستان چه میگذرد؟
سهماه پس از تغییر رژیم در کابل، افغانستان وارد مرحلۀ تازهیی از بحران اجتماعی فرسایشی گردیده است. مهمترین عنصر بحران، فقر، گرسنگی و ناداری است. آمار دقیق از شمار افراد «فقیر» و جمعیت «زیر خط فقر» وجود ندارد؛ اما از وضعیت عمومی در کابل بر میآید که این رقم بیشتر از ۹۵ درصد باشد. مأموران دولتی و کارمندان انجوها و سازمانهای غیردولتی که جز طبقۀ متوسط محسوب میگردیدند، بهسرعت بهقشر فقیر جامعه ملحق شدند.
بیکاری نزدیک به یک میلیون کارمند دولت، نبود بودجه و منابع در رژیم تازه، روی بازار و درآمد و کار همۀ مردم تأثیر گذاشته است. طی سه ماه قیمت مواد اولیه و ضروری بیشتر از دو برابر افزایش یافته است.
شمار کارگران روزمزد، کراچیبانها و حتا صرافان دهبرابر افزایش یافته است. در مارکیت میوه جای سوزنانداختن نیست. در مارکیت سرای شمالی، کراچی روی کراچی گذاشته شده است!
با وجود افزایش بیسابقه نفت و گاز، شمار تکسیرانها در کابل چند برابر افزایش یافته است. در ایستگاههای شهری، جای سوزن انداختن نیست. صدها موتر صف بستهاند تا مسافران را از یک ایستگاه به ایستگاه دیگر برسانند.
کابل این روزها شاهد آلودگی صوتی بیسابقه است. فروشندههای مواد اولیه از بام تا شام با بلندگوها در کوچههای کابل گشتزنی میکنند. این وضعیت آرامش عمومی در شهر را برهم زده است. شمار فروشندههای خیابانی نیز در سه ماه اخیر چند برابر افزایش یافته است.
رقم گداها بویژه زنان و کودکان نیز روزافزون است. رژیم حاکم با استفاده از قوۀ قهریه در جمعآوری معتادان موفق بوده است. با وجود تدابیر سخت امنیتی، آمار سرقت موترها و جرایم جنایی همچنان بالاست. گزارشهایی از اختطاف تجار با نام نیز وجود دارد.
در برخی ولایات، توزیع کمکها به خانوادههای نادار جریان دارد؛ اما کمکها، همۀ خانوادهها و اقشار نیازمند را پوشش نداده است. ظاهراً از هر ۱۰ خانواده نیازمند و فقیر، یکی توانسته کمک نهادهای بینالمللی را دریافت کند.
اکثریت رستورانتها و کافه در شهر تعطیل گردیده است. برخی بانکها نیز نمایندگیهایشان را جمع کردهاند.
قیمت کرایه، اجاره و فروش زمین، خانه و اپارتمان بیشتر از ۵۰ درصد و قیمت موتر بیشتر از ۶۰ درصد کاهش یافته است.
دانشگاهها و مکاتب خصوصی با سقوط حتمی روبرو گردیدهاند. شمار دانشآموزان و محصلان ۸۰ درصد کاهش یافته است. جمعی از کشور بیرون شدند، شماری توان پرداخت فیس ماهانه را ندارند و جمعی ناباورانه بهدرس و تحصیل پشت کردهاند.
مهمتر از همه، سطح امید در میان مردم بهشدت کاهش یافته است. جامعه در بهت و اندوه بهسر میبرد. اکثریت در پی خروج از کشور هستند. تقریباً همه بدنبال فرار و بیرون شدن از کشور هستند.
بیکاری نزدیک به یک میلیون کارمند دولت، نبود بودجه و منابع در رژیم تازه، روی بازار و درآمد و کار همۀ مردم تأثیر گذاشته است. طی سه ماه قیمت مواد اولیه و ضروری بیشتر از دو برابر افزایش یافته است.
شمار کارگران روزمزد، کراچیبانها و حتا صرافان دهبرابر افزایش یافته است. در مارکیت میوه جای سوزنانداختن نیست. در مارکیت سرای شمالی، کراچی روی کراچی گذاشته شده است!
با وجود افزایش بیسابقه نفت و گاز، شمار تکسیرانها در کابل چند برابر افزایش یافته است. در ایستگاههای شهری، جای سوزن انداختن نیست. صدها موتر صف بستهاند تا مسافران را از یک ایستگاه به ایستگاه دیگر برسانند.
کابل این روزها شاهد آلودگی صوتی بیسابقه است. فروشندههای مواد اولیه از بام تا شام با بلندگوها در کوچههای کابل گشتزنی میکنند. این وضعیت آرامش عمومی در شهر را برهم زده است. شمار فروشندههای خیابانی نیز در سه ماه اخیر چند برابر افزایش یافته است.
رقم گداها بویژه زنان و کودکان نیز روزافزون است. رژیم حاکم با استفاده از قوۀ قهریه در جمعآوری معتادان موفق بوده است. با وجود تدابیر سخت امنیتی، آمار سرقت موترها و جرایم جنایی همچنان بالاست. گزارشهایی از اختطاف تجار با نام نیز وجود دارد.
در برخی ولایات، توزیع کمکها به خانوادههای نادار جریان دارد؛ اما کمکها، همۀ خانوادهها و اقشار نیازمند را پوشش نداده است. ظاهراً از هر ۱۰ خانواده نیازمند و فقیر، یکی توانسته کمک نهادهای بینالمللی را دریافت کند.
اکثریت رستورانتها و کافه در شهر تعطیل گردیده است. برخی بانکها نیز نمایندگیهایشان را جمع کردهاند.
قیمت کرایه، اجاره و فروش زمین، خانه و اپارتمان بیشتر از ۵۰ درصد و قیمت موتر بیشتر از ۶۰ درصد کاهش یافته است.
دانشگاهها و مکاتب خصوصی با سقوط حتمی روبرو گردیدهاند. شمار دانشآموزان و محصلان ۸۰ درصد کاهش یافته است. جمعی از کشور بیرون شدند، شماری توان پرداخت فیس ماهانه را ندارند و جمعی ناباورانه بهدرس و تحصیل پشت کردهاند.
مهمتر از همه، سطح امید در میان مردم بهشدت کاهش یافته است. جامعه در بهت و اندوه بهسر میبرد. اکثریت در پی خروج از کشور هستند. تقریباً همه بدنبال فرار و بیرون شدن از کشور هستند.