این کمترین سال های سال است که پیوسته اصول بنیادین دهگانه (تزهای دهگانه) زیر را برای استقرار صلح و ثبات در کشور تکرار می کنم. اما دردمندانه بسیار کم به آن توجه می شود. با اطمینان می توان گفت که تا این ده شرط تحقق نیابد، محال است صلح به کشور بازگردد:
1. ساماندهی حضور نیروهای ائتلاف بین المللی در کشور زیر چتر آیساف و درفش سازمان ملل
2. بازگشت به مشی سنتی بیطرفی مثبت و فعال در عرصه سیاست خارجی با تضمین شورای امنیت، ناتو، شانگهای و سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی
3. ویرایش قانون اساسی و ساختار نظام
4. اعاده کرسی نخست وزیری و سپردن همه صلاحیت های مدیریتی و اقتصادی به صدراعظم مسوول در برابر پارلمان
5. ایجاد چهار کرسی معاونیت برای رییس جمهور منتخب و چهار کرسی معاونیت برای صدراعظم منتخب از سوی پارلمان برای این که نمایندگان همه اقوام بزرگ کشور بتوانند در مدیریت کشور مشارکت داشته باشند.
6. تقسیم کشور به هفت یا هشت زون امنیتی و اداری- اقتصادی و گماشتن رییس زون ها از سوی رییس جمهور از جمع مردم هر منطقه و تقسیم دادگرانه کمک های بین المللی میان زون ها
7. انتخابی ساختن شهرداران، علاقه داران، ولسوال ها و والیان و کاهش صلاحیت های این مقامات به مسایل اداری و اقتصادی (با انتخابی شدن ارگان های محلی قدرت، طالبان در مناطقی که اکثریت دارند، به گونه طبیعی به قدرت می رسند و این گونه در ساختار قدرت مشارکت پیدا می کنند.)
8. بومی سازی امنیت، با سپردن امنیت هر روستا، هر علاقه داری، هر ولسوالی و هر ولایت به پلیس محلی یعنی به دست باشندگان بومی آن
9. خودگردان ساختن اقتصاد هر ولایت
10. تقویت اردوی ملی و امنیت ملی در سرتاسر کشور
کنون در کشور جنگ خونبار فرسایشی با اشتراک قدرت های جهانی، منطقه یی و نیروهای داخلی روان است. در پهلوی آن بحران عمیق سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی هم بیداد می کند. سخن تنها بر سر چالش های میان تباری نیست، بل که در درون هر قوم هم انواع و اقسام کشاکش ها روان است. برای نمونه در میان پشتون ها میان درانی ها و غلزایی ها؛ میان تکنوکرات های حاکم و اسلامگرایان تند رو (اعم از طالبان، داعش، شبکه حقانی و حزب اسلامی). تازه در میان طالبان هم چندین گروه و باند و گروهک وجود دارد.
در یک سخن، وضعیت شکننده کنونی نمی تواند دوام بیاورد. باید مهندسی سیاسی کشور به گونه یی باشد که به همه این نا به سامانی ها و نا به هنجاری ها پایان دهد. در غیر آن، اوضاع جهانی و منقطه یی به شدت پرتنش است و خواهی نخواهی بر اوضاع درونی تاثیرات بس منفی بر جا خواهد گذاشت.
مهم این است که در داخل همه نیروهای مطرح بتوانند روی یک پلاتفرم مشترک و طرح جامع و فراگیر به تفاهم برسند.
در غیر آن، کشور می تواند به سوی فروپاشی پیش برود. خطر بسیار بزرگ است و از هر سو در کمین.
