در چند سال اخیر بعد از عملیات قوای بین المللی تحت رهبری امریکا در افغانستان که سبب سقوط رژیم طالبان شد، این سوال همیشه به گوش می رسد که منافع امریکا و پیمان ناتو در افغانستان واقعاً چیست؟
چرا ایالات متحده و متحدین آن ها در پیمان ناتو، ملیاردها دالر را در این کشور ویران شده در جنگ به مصرف می رسانند و ده ها هزار عسکر خود را به این کشور فرستاده، به خطر حیاتی روبرو می سازند؟
روزنامه واشنگتن پوست در شماره اخیر خود می نویسد:
اگر امریکا و ناتو در افغانستان و پاکستان به ناکامی روبرو شود، ضربات این عمل بر حیثیت و اعتبار امریکا به حیث یک قدرت بزرگ جهانی تحمل نا پذیر خواهد بود و رییس جمهور اوباما در اعلان ستراتیژی جدید خویش در مورد افغانستان باید این موضوعات را در میان می گذاشت تا می توانست قناعت مردم امریکا را برای اشتراک کشورش در این جنگ بهتر حاصل کند.
به نوشتهء روزنامه واشنگتن پوست در بحث ها در مورد نتایج جنگ در افغانستان سه نکته باید همیشه مد نظر گرفته شود:
• اول موقف امریکا در قرن ۲۱.
به نوشته روزنامه از مقامات در پیکن و مسکو تا دزدان دریایی سومالیا و رهبران انقلاب اسلامی ایران همه امروز تلاش های امریکا را در افغانستان به طور دقیق تحت نظر دارند و قضاوت نهایی آن ها در مورد امریکا به پیروزی و ناکامی آن کشور در افغانستان رابطه می گیرد.
ناکامی برای بزرگترین قدرت نظامی جهان که بزرگترین پیمان نظامی دنیا هم در پهلوی آن قرار دارد و آنهم در مقابل یک گروه که نه قوای هوایی دارد، نه ستلایت ،نه تجهیزات و نه هم نظم جنگی، محدودیت قدرت امریکا را برملا خواهد ساخت.
به نوشته روزنامه دوران جهان یک قطبی به پایان رسیده است، اما ناکامی در افغانستان و پاکستان سند رسمی خاتمهء آن به شمار خواهد رفت و همان طوری که امپراطوری شوروی بعد از شکست در افغانستان سقوط کرد، شکست در افغانستان می تواند برای امریکا هم به حیث یک قدرت بزرگ جهانی آغاز فروپاشی باشد.
در این جا تنها قدرت نظامی مطرح نیست. امریکا امروز بحیث مرکز اساسی مبارزه با فاشیزم، استبداد ، رژیم های غیر عادل و مرکز مبارزه علیهء تجاوز و پامال شدن عدالت اجتماعی به شمار می رود. اگر امریکا این موقف را از دست به دهد، ضربه معنوی هم به آن وارد خواهد شد و علاوه بر آن هیچ کشوری دیگر هم جرات نخواهد کرد که بعد از امریکا برای بدست آوردن این موقف در جهان، تلاش کند.
• دوم موقف امریکا در جهان اسلام مطرح است که رییس جمهور اوباما دروازهء آشتی را با آن باز کرده است. به نوشته روزنامه در جهان اسلام فعلاً تعداد طرفداران القاعده زیاد نیست و همه این موضوع را درک کرده اند که این سازمان برای مشکلات اجتماعی، صحی ، تعلیمی و دیگر مشکلات جوامع راه حل ندارد و نه می تواند برای مردم جای کار و سرپناه پیدا کند، اما ملیارد ها مسلمان به شکل طبیعی همه وقت به موازنه قدرت نگاه می کنند و همیشه از قهرمان و یا برنده استقبال می کنند. اگر امریکا در این جنگ به شکست روبرو شود، موقف القاعده و رهبران آن به حیث فاتح قوی تر خواهد شد. این عمل ضربات شدید بر ارزش های جهانی که امریکا برای تقویه آن مبارزه دارد، وارد خواهد کرد و تهدید امنیتی به آن هم بیشتر خواهد شد.
• در قدم سوم منافع امریکا در ساحه فراخ تر، در تمام منطقه از جمله هند و ایران مطرح می باشد. ستراتیزی امریکا بدون شک بر هندوستان که بزرگترین دموکراسی جهان می باشد، بی تاثیر نخواهد بود، زیرا این کشور هم از سوی افراط گرایان که از پاکستان حمایت می شوند ، تهدید می شود. ناکامی امریکا در مقابل افراط گریان در افغانستان و پاکستان این افراد را جسور تر خواهد ساخت. در نتیجه تهدید به هندوستان هم بیشتر می شود.
روز نامه می افزاید:
بسیاری امریکایی ها از جنگ در افغانستان خسته شده اند. همه در بارهء قربانی های جانی و مصارف گزاف که در این جنگ، برای کمک به افغانستان صورت می گیرد، ناراحت هستند و این که مردم افغانستان چه مصیبت های را از سر می گذارند سوال دیگریست.
به نوشته روزنامه واشتنگتن پوست:
این درست است که تعداد زیاد مردم در بارهء عملی شدن ستراتیژی رییس جمهور اوباما در این مقطع معین زمانی شک و تردید دارند، اما ارزیابی که در ظرف ۱۸ ماه دیگر از سیاست امریکا در افغانستان صورت می گیرد موقف و اهداف امریکا را نه تنها در این کشورها بلکه اهداف و منافع آن را فراتر از این منطقه، در درازمدت هم تعیین می کند.
