آیا در همه جا پروسه ی انتخابات بیشتر از یکسال طول می کشد؟
از برگزاری انتخابات پارلمانی کشور تقریباً دو ماه میگذرد، ولی روند و آغاز این پروسه از شروع سال شمسی (89) مطرح بحث بوده است واین پروسه از همان روزهای آغازین با چالش های جدی رو برو بود و به همین جهت با دو بار تاخیر، سرانجام دربیست وهفتم سنبله برگزار گردید وشاید یکی از انتخابات های پر چالش در سطح جهان بوده باشد.
اگر انتخابات پارلمانی افغانستان پرچالشترین انتخابات درسطح جهان نبوده باشد ، بدون تردید یکی از طولانیترین پروسه ی انتخاباتی شاید درسطح دنیا باشد که درمحراق توجه رسانه های بین المللی بوده ودرطول بیشتر ازیکسال، همه روزه درباره ی انتخابات پارلمانی افغانستان حرف وحدیث های در رسانه های داخلی و بین المللی شنیده میشود.
با آنکه پروسه ی انتخابات درافغانستان یک پروسه ی قسما جدید است، ولی اشتراک نامزدان دراین پروسه چشم گیر بود، جهت راه یافتن درخانه ی ملت بیش از دوهزار و پنجصد نفر از هموطنان شامل رقابت درمبارزات انتخاباتی گردیدند و درطول مدت مبارزات انتخاباتی نامزدان طرح ها، برنامه ها، و خط مش سیاسی شانرا برای مردم ارائه کردند وهمه خیال تصاحب نمودن کرسی پارلمان را در سرداشتند. ولی روز بیست وهفتم سنبله محکی بود که سرنوشت راه یافتن تنها دوصدو چهل و نه تن ازاین نامزدان را درشورای ملی کشور رقم میزد که در ختم همین روز برای مردم و نامزدان هویدا گردید که وعده های داده شده به نامزدان مبنی بر دادن رای تا چه حد به اساس گفته های قبلی که به نامزدان وعده سپرده شده بود، محقق بوده است، زیرا سطح اشتراک مردم به مراتب کمتر ازفیصدی که ازقبل پیش بینی میشد، بود. وازسوی هم گزارش آرای مراکزی رای دهی به نامزدان ازطریق ناظرین شان ارائه میشد وتقریباً اکثر نامزدان ارقام آرای شانرا بعد ازختم شمارش آرا از محلات رایدهی در ختم روز بیست وهفتم سنبله (روزبرگزاری انتخابات ) بدست آوردند که موفقیت وعدم موفقیت شانرا نشان میداد، ولی فردای روز برگزاری انتخابات سرو صدا های مبنی برتقلب، تخلف، تخطی وبی نظمی های انتخاباتی بلند شد، اما درکل مردم امیدوار بودند که شاید کمیسیون مستقل انتخابات به اساس تقسیم اوقات زمانی که از قبل تعین شده بود سرنوشت آرای مردم را اعلام نماید، اما متاسفانه که چنین نشد.
شمارش آرا و پروسه ی انتقال صندوق های رای دهی به کمیسیون مستقل انتخابات درجریان یک هفته پس از برگزاری انتخابات صورت گرفت، مسئولین کمیسیون مستقل انتخابات نیز با برگزرای کنفرانس های خبری از نتیجه ی پیشرفت دراین پروسه سخن میگفتند وهمواره تاکید داشتند که در برابر هر رای مسئوول وپاسخگو بوده و اگر تفاوت میان آرای نامزدان که به اساس ورق های نتایج شمارش آرا که ازمحلات رایدهی در دسترس شان است، وجود داشته باشد کمیسیون مستقل انتخابات در برابر آن مسئوول بوده و مسلتزم ارائه توضیحات دراین زمینه میباشد، این گفته های کمیسیون درمیان مردم امیدواری های را بوجود آورده وعملکرد شان نیز مورد خوشبینی مردم، مبنی برشفافیت در پروسه ی انتخابات گردیده بود وگفته میشد شاید میزان تخطی ها درانتخابات کنونی نسبت به انتخابات های گذشته کمترباشد، اما با گذشت هر روز نتیجه ی انتخابات معکوس میشود، گفته های تازه ی دراین مورد ازسوی نهادهای مربوطه، نامزدان انتخابات و رسانه ها مطرح میشود، که این موضوعات بالای اذهان عمومی نیز تاثیرات خود را داشته است واکنون باورمندی مردم نسبت به نتایج انتخابات کمرنگ است و بی اعتمادی مردم نسبت به انتخابات محسوس است، چون میزان آرای تقلبی یک برسوم حصه ی آرای ریخته شده ی انتخابات است، به اساس گزارش ها وتصامیم کمیسیون مستقل انتخابات وکمیسیون شکایات انتخاباتی دیده میشود که اکثراً تقلب وبی نظمی های انتخاباتی ازسوی بعضی نامزدان زورمند، کارمندان کمیسیون انتخابات ویاهم برخی افراد مطرحی دیگر صورت گرفته است.
موجودیت تقلب وتخطی در پروسه ی انتخابات اکنون چیزی تازه ی نیست وهمه از بروز این نوع بی نظمی ها درجریان انتخابات آگاهی دارند، اما نکته ی قابل عطف اینجاست که ازهمین موضوع استفاده ابزار ی صورت میگیرد، زیرا در روزهای اخیر حذف نام نوزده تن از نامزدان کامیاب، نتیجه ی ابتدایی انتخابات که باعث افزایش تظاهرات نامزدان معترض گردید حکایت از برخوردهای سلیقوی دارد که درخور توجه میباشد.
ازیکسو نامزدان معترض اکثراً حکومت را در دست داشتن درنتیجه ی ابتدایی انتخابات متهم نموده ومیگویند کمیسیون های مستقل وشکایات انتخاباتی بر اثر خواست حکومت مانع راه یافتن شان در فهرست ابتدای نتیجه ی انتخابات گردیده است، اما برعکس این موضوع نیز مطرح است زیرا آرای نامزدانیکه درهفته ی اخیر ازسوی کمسیون شکایات انتخاباتی درسطح حوزه های انتخاباتی باطل اعلان شد، اکثرا این افراد وابستگی های سیاسی ویاهم قرابت با تیم حاکم (دولت) دارند، و یکتعداد شان برخی حلقات دیگر بیرون ازحکومت را درباطل نمودن آرای شان مسوول میدانند.
موضوع حذف اسامی این نامزدان از لست ابتدایی نتیجه ی انتخابات باعث تشدید برگزاری تظاهرات ازسوی نامزدان معترض گردیده ودرمیان نامزدان معترض کسانی دیده میشوند که شاید آرای شان کمتر ازصد رای بوده باشد ولی همه ادعای برنده شدن درانتخابات را دارند.
هم اکنون نتایج نهایی سایر حوزه های انتخاباتی برعلاوه ولایت غزنی ازسوی کمسیون مستقل انتخابات اعلام شد ولی تظاهرات ازسوی نامزادن معترض همچنان ادامه دارد پس با این حال کمسیون های مستقل وشکایات انتخاباتی موظف است که بدون درنظرداشت موضوعات سلیقوی به شکایات سایر نامزدان رسیده گی نماید تا در زمینه تفکیک وشناخت بوجود آید، زیرا از جمله ی دوهزاروپنجصد تن نامزدان این دور انتخابات تنها دوصدو چهل ونه تن موفق به احراز کرسی پارلمان میشوند ومتباقی دوهزار دوصدو پنجاویک تن دیگر به هردلیل نمیتوانند شامل خانه ی ملت گردند، پس اینجا باید یک بررسی همه جانبه و واقعی صورت گیرد تا برای مردم نیز روشن گردد که چه کسانی مستحق شکایات وتظاهرات هستند وآرای چه کسانی برا ثر بی نظمی های انتخاباتی که ازسوی دیگر نامزدان صورت گرفته باطل شناخته شده است، درمیان نامزدان معترض افرادی با نفوذی هستند که اگر بررسی های درست وهمه جانبه صورت گیرد.
یکی از دلایل عمده مبنی برنقض قانون ازسوی کمسیون مستقل انتخابات ، مطرح است، عدم فراهم نمودن قناعت نامزدانی هستند که آرای شان بنابر هر دلایلی قرنطین گردیده است. چون به اساس حکم ماده ی پنجاوهفتم قانون انتخابات باطل شناختن آرا ء مشروط به فراهم نمودن قناعت نامزدان، باحضورداشت ناظرین ونماینده گان احزاب سیاسی، صراحت دارد، ولی کمسیون مستقل انتخابات درمورد آرای را که باطل اعلان نموده است قناعت نامزدان معترض را فراهم نکرده است که این امر باعث این همه تهاجمات وسرگردانی مردم گردیده است.
سرانجام بعد از گذشت دوماه وهشت روز نتیجه ی نهایی انتخابات با وجود همه چالش ها ی موجود اعلام گردید، ولی بررسی شکایات وتخطی ها همچنان ادامه خواهد داشت ، گذشت زمان به این سوال پاسخ خواهد داد که چه تعداد کسانی دیگر نیز در دست داشتن به تقلب وتخطی مورد پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت، زیرا تنها بررسی شکایات اولویت الف ازسوی کمسیون شکایات انتخاباتی انجام یافت که بعد از آن زمینه برای اعلام نتایج نهای مساعد شد، اما بررسی و رسیده گی به دیگر شکایات ( بخش ب وج که بالای نتایج آرا تا ثیر ندارد ) هنوز هم باقیست، شاید پروسه ی انتخابات بیشتر ازیک سال وچند ماه ادامه پیدا کند.