فدرالیسم به زبان ساده

دولت- عبارت از عالی ترین شکل سازمان سیاسی هست؛

دولت- از ۳ عنصر بوجود میآید:

۱~ قلمرو

۲~ نفوس

۳~ اقتدار سیاسی

دولت- به ۳ بخش تقسیم میشود:

۱~ قوه مقننه (پارلمان)

۲~ قوه اجرائیه (حکومت)

۳~ قوه قضائیه (قضآ)

دولت- از نظر نظام سیاسی:

۱~ شاهی

۲~ جمهوری

۳~ امپراتوری

۴~ امارت

۵~ خلافت

نظام شاهی:

۱~ شاهی مطلقه

۲~ شاهی مشروطه

نظام جمهوری:

۱~ جمهوری پریزدنشل

۲~ جمهوری پارلمانی

۳~ امپراتوری، امارت و خلافت همچنان در ۲ اصل شاهی و جمهوری استوار میباشد.

قابل توجه: شاهی مشروطه و جمهوری پارلمانی، نظام های غیرمتمرکز گفته نمیشود.

دولت- از لحاظ نظام اقتصادی:

۱~ سرمایه داری

۲~ سوسیالستی

۳~ مختلط

دولت- از لحاظ ماهیت:

۱~ دموکراسی

۲~ دیکتاتوری

۳~ ارتجاعی

۴~ ناسیونالستی

۵~ فاشیستی

۶~ نژادپرستانه

۷~ وغیره تمایلات

دولت- از لحاظ نظام اداره قلمرو (اداری- ارضی):

۱~ نظام یونیتار (سنترال سیستم یا متمرکز)

۲~ نظام فدریش (فدرالی)

۳~ نظام کانفدریشن (کانفدرالی)

نظام یونیتار:

۱~ یونیتار مطلق (افغانستان یونیتار مطلق است )

۲~ یونیتار نسبی (مختلط)

نظام فدرالی:

۱~ تقسیمات ایالتی بر اساس قوم، زبان، دین و مذهب

۲~ تقسیمات ایالتی براساس موقعیت جغرافیائی و اقلیم

۳~ تقسیمات ایالتی مختلط

نظام کانفدریشن:

۱~ کانفدریشن کلاسیک (وجود ندارد)

۲~ کانفدریش مدرن (شبه کانفدریشن وجود دارد.

حالا برای درک واقعی انستیتوت نظام اداری- ارضی یک دولت مثال ساده ذیل را پیشکش میکنم:

یک دولت “حقوق بنیاد” مشروعیت خود را از مردم میگیرد که این مشروعیت “اقتدار مشروع” را برای دولت می بخشد.

دولت باییست این اقتدار را بخاطر مردم به مصرف برساند.

۱~ اگر تمام اقتدار توسط مرکز به مصرف برسد، آنرا (نظام متمرکز) میگوئیم؛

۲~ اگر بخشی از “اقتدار” در اختیار مناطق قرار داده شود تا مناطق هم در مصرف اقتدار شریک شوند، آنرا نظام فدرالی میگوئیم؛

۳~ اگر دولت با یک یا چند دولت دیگر در امورات دفاعی، خارجه یا اقتصادی شریک شود، نظام (کانفدریش) بوجود میآید.

با احترام