آتشبازیهای کرزی
برگزاری انتخابات پارلمانی کشور در میان موجی از تقلبها و عدم شرکت حامد کرزی در کنفرانس مجمع سازمان ملل متحد در نیویارک، نشان داد که هنوز علایق تیم تمامیتخواه نسبت به حضور گسترده در شورای ملی آینده، همچنان به قوت خود باقی است و این نگرانی را به وجود آورده که امکان بروز حوادث غیر مترقبه در کشور در سطح بالایی وجود دارد.
با گذشت یک هفته از برگزاری انتخابات پارلمانی و افزایش حملات طالبان به شکل گسترده در ساحات مختلف، بیانگر این موضوع است که مدیریت جامعه، کاملاً از هم پاشیده و دیگر رمقی برای زنده کردن آن وجود ندارد. آقای کرزی که باید برای جلب بیشتر حمایت بینالمللی از افغانستان، در مجمع سازمان ملل حضور میداشت، عدم حضور او به دلیل واهی اینکه باید بر جریان پس از انتخابات نظارت داشته باشد، هیچ بنیاد قانونی و حقوقی ندارد و تنها میتواند به این منظور انجام شده باشد که بتواند در نتایج انتخابات، تأثیرگذاریهای مشخص خود را اعمال کند.
اینگونه برخوردهای سطحی و قدرتمحورانه، هیچ نتیجهیی برای وضعیت بحرانی کشور نمیتواند در پی داشته باشد، مگر اینکه بحران در جامعه را به گونهی مهارناپذیری افزایش بخشد. مدیریت جامعه، امر بسیار حساس و دشواری است که تمام شاکلهی نظام را احتوا میکند و در صورت خدشهدار شدن، میتواند کل روند سیاسی در جامعه را مختل کند. در حال حاضر، افغانستان با چنین وضعیتی مواجه است و در یک سخن، مدیریت جامعه از هم گسیخته و تیم ارگ هم به دلیل عدم توانایی در انجام وظایف، از گسترش و سرایت آن به حوزههای مختلف جامعه نمیتواند جلوگیری کند.
حالا دیگر روشن شده که انتخابات پارلمانی، بدتر و تقلبآمیزتر از انتخابات ریاست جمهوری برگزار شده و این موضوع، جامعه را دچار شوکه کرده است. بدون تردید این شوکه در آیندهیی نه چندان دور، تبعات خود را نشان خواهد داد و از جمله اینکه فاصلهی میان دولت و مردم را که در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته افزایش یافت، به گونهی سرسامآوری به یک بحران حاد مبدل خواهد کرد. آقای کرزی به جای آنکه به دنبال ایجاد فضای همدلی و صمیمیت در جامعه باشد، حرکتهای دموکراتیک و مردمی را به بازیهای قومی و قبیلهای تبدیل کرده و از آنها به نفع خود استفادهی ابزاری میکند.
سخنان خالد پشتون یکی از نامزدهای انتخابات مجلس دوم از ولایت قندهار مبنی بر دست داشتن برادر رییس جمهوری و عارف نورزایی یکی از افراد نزدیک به آقای کرزی در انتخابات پارلمانی، این واقعیت را بیان میکند که تلاش برای انحصار قدرت در افغانستان پایان نیافته و هر روز به گونههای مشخصی ظاهر میشود. این تلاشها که با هدف راه پیدا کردن افراد وفادار به تیم تمامیتخواه صورت میگیرد تا دست تمامیتخواهان را در اجرای برنامههای شان بازتر کند، زمینه را برای حرکتهای قوممدارانه و گسستهای اجتماعی بیشتر فراهم میکند. اگر در انتخابات ریاست جمهوری، این گسستها به شکل کمدامنهیی بروز کرد؛ ولی در جریان انتخابات پارلمانی، به یک اصل بنیادین تبدیل شد.
فضای انتخابات پارلمانی، دقیقاً فضای جبههگیریهای قومی و زبانی بود، نه فضای دموکراسی و رایدهیهای مردمی. اصل دموکراسی در کشور به یک شوخی قدرت تبدیل شده که تنها برای مصرف بیرونی از آن استفاده میشود، نه برای قانونمند کردن جامعه و یا ایجاد مشارکت سیاسی در مسایل عمدهی کشوری. آقای کرزی و اطرافیان او در نه سال گذشته، این بازی را آغاز کرده و هر روز بر ابعاد آن میافزاید. ابراز نگرانی از فشارهای خارجی بر انتخابات، هیچ معنایی ندارد مگر اینکه بگذارید تا ما خلاف انتخابات ریاست جمهوری، تقلب را بدون سروصدا انجام دهیم و آنچه را که خود به نفع جامعه میدانیم، اعمال کنیم.
پس از اعلام نتایج انتخابات پارلمانی، در کشور چند مورد بدون شک اتفاق میافتد که لازم است از حالا در بارهی آنها سخن گفته شود؛ نخست: دامنهی اختلافات قومی و زبانی در کشور به سطح بیسابقهای افزایش مییابد، دوم: تنشها و درگیریهای مسلحانه از محدودهی طالبان و گروههای افراطگرا به دیگر گروهها و جریانهای سیاسی گسترش پیدا میکند، سوم: مدیریت جامعه، کاملاً ویران میشود و آنارشی و هرج و مرج بدون مهار، جامعه را فرا میگیرد، چهارم: فرار افغانها به دیگر کشورها دوباره به شکل گروهی و جمعی آغاز میشود، پنجم: ارتش و نهادهای امنیتی از جلوگیری بحران امنیت به ستوه میآیند، ششم: افغانستان یکبار دیگر آلهی دست کشورهای همسایه و از جمله پاکستان میشود.
این مسایل، بدون شک پس از اعلام نتایج انتخابات پارلمانی در کشور قابل پیشبینی است و عامل آن، کس دیگری نیست مگر حامد کرزی؛ این آتشبازیی است که شخص او در نه سال گذشته آغاز کرده و حالا خودش نیز در این آتش خواهد سوخت.
برگرفته از روزنامه ی ماندگار