با آنکه روند ثبت نام نامزدان انتخابات پارلمانی روبه پایانی است، اما مسوولان کمیسیون انتخابات می گویند که در انتخابات پیش رو، نسبت به انتخابات گذشته تعداد کمتری خود را نامزد کرده اند.
ثبت نام نامزدان انتخابات پارلمانی در اول ماه جاری خورشیدی آغاز شد. به گفته کمیسیون انتخابات تاکنون بیش از دو هزار نفر در سراسر کشور برای انتخابات پارلمانی ثبت نام کرده اند.
زکریا بارکزی، معاون دارالانشای کمیسیون انتخابات، می گوید: تا سیزدهمین روز روند ثبت نام نامزدان انتخابات پارلمانی، ۲۰۰۷ نفر ثبت نام کرده که از این رقم، ۳۰۴ تن شان خانم ها هستند. آقای بارکزی می افزاید: “تا روز سیزدهم روند ثبت نام نامزدان به تعداد ۲۰۰۷ نفر خود را ثبت نام کرده اند که از این جمله ۳۰۴ تن خانم هستند. کوچی ها ۳۷ نفر. همچنین پنج نفر دیگر از خانم های کوچی هستند”.
معاون دارالانشای کمیسیون انتخابات گفت که تعداد زیادی از اعضای فعلی پارلمان نیز دوباره خود را نامزد کرده اند. به گفته او، روز چهار شنبه (امروز) آخرین روز ثبت نام نامزدان خواهد بود اما در ولایاتی مانند کندهار، تخار و بدخشان ثبت نام برای یک روز دیگر تمدید خواهد شد. زکریا بارکزی افزود که روند ثبت نام در ولایت کندهار به دلیل مشکلات امنیتی یک روز با تاخیر آغاز شد و در ولایات بدخشان و تخار، مواد ثبت نام در سی و یکم حمل، اولین روز آغاز ثبت نام نامزدان، نرسیده بود، از همین رو در این ولایات ثبت نام نامزدان یک روز دیگر تمدید می شود.
در اولین انتخابات پارلمانی که در سال ۱۳۸۴ خورشیدی برگزار شد، ۲۷۰۰ تن خود را نامزد کرده بودند که ۳۵۰ تن آنان را زنان تشکیل می دادند. با این حال، کمیسیون انتخابات دلیل کاهش تعداد نامزدان انتخابات پارلمانی پیش رو را تغییرات در قانون جدید انتخابات می داند و می گوید که در این قانون شرایط برای نامزدی دشوارتر شده است. معاون دارالانشای کمیسیون انتخابات می افزاید: ” این (کاهش تعداد نامزدان) به خاطر سه دلیل است. اول این که تعداد کسانی که از نامزدی یک شخص تایید کنند، در قانون جدید انتخابات یک هزار نفر تعیین شده است. دیگر مساله پولی است که بر اساس قانون جدید، سی هزار افغانی به عنوان ضمانت گذاشته شود و همچنین مامورین دولت (در صورت نامزد شدن) بلا استثنا باید از وظایف خود استفعا بدهند. این سه مورد تاثیر گذاشته تا تعداد نامزدان از انتخابات ۱۳۸۴ کمتر باشد”.
اما داکتر رمضان بشردوست، عضو مجلس نمایندگان می گوید که برعلاوه شرایط جدیدی که در قانون انتخابات گنجانده شده، مسایل امنیتی و کارکرد ضعیف پارلمان طی چند سال اخیر نیز باعث کاهش تعداد نامزدان برای انتخابات پارلمانی پیش رو شده است.
براساس قانون جدید انتخابات که با یک فرمان تقنینی از سوی رییس جمهور توشیح شد، کسانی که در انتخابات پارلمانی خود را نامزد می کنند، باید پیش از ثبت نام شان، شماره و مشخصات یک هزار کارت رای دهندگان را با خود داشته باشند و همچنین مبلغ سی هزار افغانی را به عنوان ضمانت بپردازند.
به گفته آقای بشردوست، ناتوانی شماری از نامزدان در جمع آوری یک هزار قطعه کارت، ناامنی و کارکرد ضعیف پارلمان طی نزدیک به پنج سال اخیر، باعث شده تا تعداد کمتری به نامزدی برای انتخابات پارلمانی علاقه بگیرند. وی می گوید: “دلیل اول این است که بسیاری ها یک هزار کارت را پوره کرده نتوانسته اند. دلیل دومش هم به نظر من، ناامنی است که در ولایات جنوبی خیلی ها حتا به مراکز ولایات شان رفته نمی توانند. بنابراین نامزد شدن در آن جا بازی کردن با زندگی است… این که پارلمان طی چهار سال کار کرده نتوانست، چیز واضح است. نه تنها پارلمان کار نکرد، بلکه نمک روی زخم مردم پاشید”.
داکتر رمضان بشردوست تاکید می کند هدف اکثریت کسانی که در انتخابات بین پارلمانی و همچنان حالا برای بار دوم خود را نامزد کرده اند، خدمت به مردم نبوده، بلکه دست یافتن به “مقام، معاش، بادگی گارد و تیکه داری” است. او می گوید که کارکرد ضعیف پارلمان بر شرکت مردم در انتخابات پیش رو نیز تاثیر خواهد گذاشت. بشردوست گفت: “به مردم عادی فایده نمایندگان نرسید و بنا بر این دیگر علاقه خاصی ندارند که در انتخابات شرکت کنند. نمایندگان گفته بودند که سرک و شفاخانه می سازند، ولسوال فاسد را از بین می برند (برکنار می کنند) و برق برای مردم می آورند که نه تنها یکی از این وعده ها عملی نشد، بلکه سرکی که کم خوب بود، خرابتر شد و برقی که کمی خوب بود، خرابتر شد و ولسوالی که ده درصد رشوت می گرفت، حالا صد درصد رشوت می گیرد”.
براساس قانون جدید، کسانی که در ادارات حکومتی کار می کنند، در صورت نامزد کردن برای انتخابات، باید از پست شان استعفا بدهند که این موضوع نیز باعث شده تا خیلی از کسانی که می خواستند خود را نامزد کنند، از تصمیم شان منصرف شوند.
اما زکریا بارکزی می گوید که مسایل امنیتی و کارکرد ضعیف پارلمان باعث کاهش تعداد نامزدان انتخابات پارلمانی نشده است. او می گوید مردم از کارکرد مجلس نمایندگان آگاه اند و این نهاد کارهایی “ارزنده ای” در جریان نزدیک به پنج سال اخیر داشته است. او تاکید می کند مشکلات در قانون باعث کاهش تعداد نامزدان شده است.
پس از پایان یافتن برنامه ثبت نام نامزدان، به مردم یک هفته فرصت داده می شود تا شکایات شان از نامزدان را به کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخاباتی ارایه کنند.
با این حال، انتخابات پارلمانی که قرار است در بیست و هفتم ماه سنبله امسال برگزار شود، با چالش هایی زیادی مواجه است. ناامنی ها و جنجال بر سر قانون انتخابات از جمله موارد عمده ای است که برگزاری انتخابات پارلمانی را با چالش مواجه کرده است.
برگرفته از هشت صبح
