خبر و دیدگاه
زنان در نماز جماعت
سوال مطرح شد از يك خواهر دانشمند ما دكتور فيضاني در ماهنامه فقه كه توسط جناب استاد فضل غني مجددي به چاب مي رسد. جواب سوال از كتاب سنت نبوي بين اهل فقه و اهل حديث جواب داده شده اســت كه به نظر اين محقق قانع كننده نيست.
سوال اول اين اســت كه ما چرا به علماي عرب و مصري و سعودي مراجعه مي كنيم ؟ چرا ما ، خود ما ، قرآن مجيد و كتب حديث را در مقابل خود قرار نمي دهيم و خود ما تحقيق نمي كنيم ، تتبع نمي كنيم كه به علماي ديگر رجوع مي كنيم كه اكثر شان در دنياي بيرون از قريه شان سفر نكرده اند ؛ شرايط زندگي مدرن را نمي دانند و اكثرا تكيه مي كنند به احاديث كه سوال بر انگيز اســت. و مسايل فقه ترشح ذهني انسانهاست كه وقتي به دقت ملاحظه مي كنيم از قرآن و گفتار و كردار پيامبر به بسيار دور اســت و اين باعث شده كه ما نه تنها راه گم باشيم ؛ مغز و هوش و فكر و ذهن ما با تعصب و تبعيض مخصوصا در مقابل بانوان خمير شود .
زمانيكه من برنامه تلويزيون داشتم چندين بار همين سوال را مطرح كردم كه چرا بانوان مسلمان در يك اتاق جداگانه كوچك كه اصلا خجالت آور اســت و بوي و تعفن نسبت ضيقي جا از نگاه صحي غير انساني اســت بايد نماز بخوانند و امام را از طريق شيشه تلويزيون بيبينند ؟ اين خلاف سنت و خلاف اخلاق و خلاف حقوق بشر در اسلام اســت . سوال دوم، اين اســت كه چرا مردان براي زنان تصميم بگيرند؟ مگر زنان از نگاه عقل و مقام اجتماعي و انسانيت و اخلاق از مردان كمي و كمبودي دارند ؟
سوم سوال اين اســت كه ما چرا اول به قرآن مجيد كه مرجع اول براي زندگاني ماست رجوع نمي كنيم كه به كتب حديث رجوع مي كنيم كه يك صد و پنجاه سال بعد از رحلت جمع آوري شده و تعداد زياد احاديث چون به قرآن مطابقت ندارد سوال بر انگيز است ؟
اول بايد بدانيم كه مرجع اول براي سوالات ما قرآن مجيد اســت و در قرآن كريم نماز جماعت براي مرد و زن اســت نه تنها مردان. دوم قبل ازينكه به سنت هاي ساخته و بافته انسانها رجوع كنيم كه به يقين از محمد ص نيست چرا راسا به تاريخ اسلام رجوع نمي كنيم ؟؟
خوب دانستيم كه در قرآن درين مورد تذكري نيامده اســت پس مي رويم به تاريخ اسلام .
زمانيكه مسجد قباء يا اولين مسجد پيامبر در مدينه آباد شد مردان و زنان يكجا به نماز مي رفتند. زنان در پشت سر مردان به نماز اقتدا مي كردند و بعد از نماز يا پيش از نماز از پيامبر سوالات داشتند و يا پيشنهادات داشتند و پيامبر جواب مي گفت . مهم ترين پيشنهاد از يك زن در داخل مسجد به پيامبر اين بود كه به پيامبر گفت : رسول خدا تو وقتي خطبه ميدهي به پاي ايستاده خسته مي شوي اجازه بده يك چيزي برايت بسازم تا بينيشيني ! پيامبر جواب مثبت داد و زن يك نجار داشت و سه پته منبر را ساخت تا پيامبر بالاي آن بينيشيند. بلي منبر مسجد كه امروز با شمار پته هاي مختلف كم ترين آن سه پته اســت و زياد ترين آن را در مسجد اقصي در فلسطين ديدم نزده پته بود به پيشنهاد يك زن ساخته شده اســت. در جواب ماهنامه فقه جزيي ترين توضيح ازين اتفاق تاريخي تذكر داده نشده اســت .
اصول اين بود كه بعد از نماز جماعت اول زنان از مسجد خارج شوند و بعد مردان. تا زمان خلفاي راشدين زنان هميشه در مسجد همراي زنان يكجا نماز ميخواندتد . داستان يك زن كه حضرت عمر رض را در مسله مهر زنان انتقاد كرد و عمر گفت اين زن راست مي گويد در تاريخ اسلام بسيار مشهور اســت . پس هيچگونه ممانعت زنان در زمان حيات پيامبر و بعد خلفاي راشدين در مورد نماز جماعت زنان در مسجد وجود نداشته و اين همه احاديث راست و دروغ بعد از دوره خلفاي راشدين عرض وجود كرده اســت. يك زن خودش مي داند كه چه وقت مسجد برود و چه وقت نرود. زن در مسجد همان مقام را دارد كه مرد دارد و اين در تاريخ اسلام ثابت اســت.
سوال آخري اين اســت كه آيا ما زنان و مردان را از نگاه مدني مساوي مي دانيم يا خير؟ اگر نمي دانيم پس اسلام يك دين زن ستيز اســت و همه كار هاي كه طالب مي كند درست اســت و اگر مساوي مي دانيم بايد به اصل تاريخ اسلام رجوع كنيم نه احاديث كه صد و پنجاه سال بعد از رحلت جمع آوري شده و امامان بزرگ مانند امام ابوحنيفه عليه الرحمه تنها به شانزده حديث اعتماد كرده اســت و امام ابو حنيفه كه مشهور اســت به امام جهان زياد ترين پيرو را در جهان اسلام دارد .
اتاق جداكانه در مساجد خلاف شرع اسلام اســت. اينكه بانوان خطبه را از طريق شيشه تلويزون بشنوند خلاف حقوق بشر اسلامي اســت. اينكه بانوان در پشت سر مردان به نماز اقتدا نكنند خلاف سنت پيامبر اســت و تبعيض بر عليه زن اســت و تعصب اســت و در دنياي امروز گنجايش ندارد و براي همه امامان مساجد كه اين تبعيض و تعصب را قبول كرده اند جاي شرم و خجالت اســت.
فريد يونس
استاد بازنشسته ي بشر شناسي فرهنگي خاور ميانه ، مطالعات و فلسفه اسلامي