شريعت قانون نيست

غلط فهمي بزرگ بين شريعت و قانون

از آنجايكه ما در بزرگترين كشور تحقيقات دنيا زندگي مي كنيم، در اثر تحقيقات مطالب جالب را در رشته دين شناسي متوجه مي شويم. يكي آن  دو واژه متضاد شريعت و قانون است. جالب تر اينكه در زبان انگليسي ميخوانيم كه sharia law. در حاليكه شريعت اساسا ضد قانون است و يا به عبارت ديگر متضاد شريعت، عرف و قانون است .

تعريف شريعت: شريعت از شرع گرفته شده و به معني آب روان است يا كناره آبي كه خلايق آب مي نوشند. از نگاه دين شناسي حكم است كه از جانب خداوند نازل شده است و چون آب روان است در  طول حيات خود تغيير مسير ميدهد. يعني شريعت يك پديده اي راكد در لجن زار نيست كه به يك حالت باقي ماند. زيبايي شريعت  همين است كه در اثر انكشافات جهاني، اوضاع جوي يا آب و هوا ، شرايط اقتصادي و سياسي مسير آن تغيير ميخورد يعني حكم براي سامان دهي اجتماعي جهت خود را تغيير ميدهد. شريعت در هر زمان چون قدرت انعطاف پذيري دارد، تغيير ميخورد. طور مثال حضرت عمر ( رض) خليفه دوم در أيام قحطي حد جزاي دزدي و تاديه زكات را تغيير داد. شريعت از احكام ساخته ميشود و اما نظر به زمان و مكان و شرايط تغيير مي كند. علماي قديم گفته اند اختلف الأحكام بالاختلاف زمان يعني احكام نظر به اختلاف زمان كه زيست مي كنيم تغيير ميخورد .

قانون شريعت  نيست. حكم و احكام از جانب خداست و اما قانون از جانب انسان است و از روي آن قضاوت صورت ميگيرد. واژه قانون مبدأ آن لاتين است كه به فرانسوي و انگليسي داخل شده است. كلان ترين اشتباه همين است كه ما بگوييم sharia law. شريعت قانون نيست و قانون هرگز شريعت نيست. شريعت مي تواند تطبيق آن انفرادي باشد. طور مثال يك شخص حكم نماز را براي خود تصميم ميگيرد كه قضائي بخواند. حكم نماز به جاست و اما تطبيق آن انفرادي است و اما قانون را كسي تغيير داده نه مي تواند. احكام نازل شده است در حاليكه قانون ساخته و بافته انسان است. ما نبايد بگوييم قوانين اسلامي. همچو چيزي وجود ندارد. احكام براي سعادت همۀ بشر است در حاليكه قانون براي يك جامعه خاص ساخته ميشود و براي همه كشور ها قابل تطبيق نيست. قوانين امريكا تا قوانين جرمني تفاوت دارد. اما حكم روزه بين همه كشور هاي اسلامي يكي است.

هر كس قرآن را درست بياموزد مي تواند درك شرعي داشته باشد. مطالب كه علما و فقها از خود گفته اند شريعت نيست. مرجع شريعت  قرآن و حديث است. حديث قرآن را توضيح ميكند. چون قرآن مي گويد رب العلمين  پس هر كس دسترس به قرآن و احكام قرآن دارد در حاليكه مردم با قانون رابطه مستقيم ندارند و متكي  به قانون دانان هستند.