با معرفی اعضای شورای عالی صلح از سوی دولت افغانستان، برخی از کارشناسان سیاسی معتقدند که شماری از اعضای این شورا سابقه جنگی با طالبان دارند و از همینرو، این شورا نمیتواند منجر به آغاز مذاکرات دولت با شورشیان شود.
اعضای شورای عالی صلح که روز سهشنبه معرفی شدند، متشکل از سران جهادی، متنفذین قومی، اعضای دولت کنونی و گروه طالبان و حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار و تعداد محدودی از اعضای جامعه مدنی به شمول چند زن است. در این شورا 68 تن به شمول هشت زن عضویت دارند.
این شورا که به پیشنهاد جرگه مشورتی صلح بهمنظور آغاز مذاکرات با طالبان و دیگر گروههای شورشی مسلح تشکیل شده است، از جدیترین اقدامهای دولت برای تسریع آغاز مذاکرات صلح است.
با شکلگیری شورای عالی صلح، برخی از تحلیلگران میگویند که طالبان به تلاشهای اعضای این شورا جواب مثبت نخواهند داد و در مورد برخی از اعضای شورای عالی صلح، اعتراض خواهند داشت.
داکتر محمد سعید نیازی، کارشناس سیاسی معتقد است بیشتر سران جهادی که اکنون عضویت شورای عالی صلح را کسب کردهاند، به عنوان دشمنان اصلی گروه طالبان شناخته میشدند و این افراد زمینهساز ایجاد این گروه بودهاند. آقای نیازی گفت: «تاریخ نشان داد که طالبان در مقابل مجاهدین بسیار با خشونت حمله کردند و تمام افغانستان را گرفتند و اینها (مجاهدین) را به عنوان دشمنان اصلی خود میدانستند. اینها (مجاهدین) بودند که زمینه ایجاد طالبان را به میان آوردند و اگر عملکردهای رهبران مجاهدین نمیبود، اصلا ضرورت ایجاد طالبان وجود نداشت. اما با موجودیت سیاف، محقق، ربانی و مثل اینها اصلا ممکن است طالبان در مقابل ایجاد این شورا رویه مثبتی نشان دهند؟»
آقای نیازی تاکید میکند بهتر بود تا اعضای شورای عالی صلح از افراد بیطرفتری برگزیده میشدند تا تلاش برای آغاز مذاکرات صلح به یک نتیجه موفقیتآمیز دست مییافت. به گفتهی او، اعضای شورای عالی صلح به صورت «سلیقهای» از سوی دولت برگزیده شده و خوشبینی زیادی در مورد ترکیب اعضای شورا وجود ندارد.
همچنین احمد بهزاد، نماینده ولایت هرات در مجلس نمایندگان نیز میگوید در حالی که طالبان بارها دعوت دولت افغانستان را بهمنظور آغاز مذاکرات صلح رد کردهاند، اما تشکیل شورای عالی صلح بیش از یک «بازی و نمایش» بوده نمیتواند. آقای بهزاد میافزاید: «کسانی که بهعنوان اعضای شورای صلح تعیین شدهاند، اینها عمدتا چهرههای فرصتطلب سیاسی و معاملهگران حرفهایاند که در طول سی سال گذشته مردم افغانستان با معاملههای اینها آشنا هستند. یعنی عناصریاند که هیچ وقت نخواستند بالای اصول و حرفهای خودشان بیایستند.» وی تاکید کرد: «من فکر میکنم که فرصتطلبان و معاملهگران توان دفاع از منافع ملی یک کشور را ندارند و حضور اینها در این شورا و برنامهای که پشت سرشان است، از همین حالا نزد مردم افغانستان افشا شده و محکوم به شکست است.»
در همین حال داوود سلطانزوی، یک تن از اعضای مجلس نمایندگان میگوید برخی از اعضای شورای عالی صلح چهرههایی شناخته شدهاند و طالبان با این چهرهها مشکل دارند. به گفتهی او، حضور این چهرهها در شورای عالی صلح، ممکن است پذیرش شورای عالی صلح را از سوی طالبان مورد تردید قرار دهد و این شورا نتواند اعتماد لازم را برای آغاز مذاکرات به میان بیاورد. آقای سلطانزوی افزود: «یک تعداد از چهرهها در شورای عالی صلح کسانی هستند که یقینا طالبان با آنان مشکلات خواهند داشت. به خاطری که این چهرهها قبل از ظهور طالبان نیز چهرههای مشکلزا و جنجالبرانگیز بودند و همچنین بعد از ظهور طالبان نیز، این چهرهها با طالبان مشکلات داشتند. به همین دلیل تعدادی از این چهرهها برای طالبان نیز جنجالبرانگیز خواهند بود و اعتماد لازمی را که باید این شورا به وجود بیاورد، ممکن است به وجود آورده نتوانند.»
وی علاوه میکند که تشکیل شورای عالی صلح به تلاشهای دولت افغانستان برای آغاز مذاکرات با شورشیان مسلح مخالف کمک چندانی نخواهد کرد و این شورا ممکن است از سوی طالبان رد شود.
گرچند دولت افغانستان تاکنون تلاشهای زیادی را برای آغاز گفتگوها با طالبان انجام داده، ولی طالبان تاکنون به این تلاشها پاسخ مثبت نداده است. اما، همزمان با آغاز عملیات نیروهای امنیتی داخلی و بینالمللی در ولایت قندهار به منظور بیرون راندن طالبان از این منطقه، و شکلگیری شورای عالی صلح، جنرال دیوید پتریوس، فرمانده عمومی نیروهای بینالمللی در افغانستان گفته است که رهبران ارشد طالبان برای آغاز گفتگوهای صلح با مقامهای حکومت افغانستان در تماس شدهاند. با این حال، او افزود که مطمین نیست طالبان آماده آغاز مذاکرات هستند و یا خیر.
با این حال، کارشناسان به این عقیدهاند تا زمانی که دولت افغانستان از موضع قدرتمندتری وارد گفتگوها نشود، خیلی دشوار است که گروههای شورشی مسلح، به تلاشهای دولت مبنی بر آغاز مذاکرات جواب مثبت بدهند.
