استانلی مک کرستال فرمانده قوای امریکا در افغانستان بر اثر اختلافی که میان او و سیاست مداران کاخ سفید بوجود آمده بود از سمت فرماندهی نیروهای امریکایی برکنار شد. جنرال پتراوس به جای آن نشست.
گرچه از برکناری این جنرال چهار ستاره امریکایی بیش از دو هفته می گذرد و لیکن هنوز تحلیل ها و تبصره های فراوانی راجع به برکناری و پی امدهای آن در افغانستان، در مطبوعات و رسانه های کشور دیده می شود، هر کسی از دید و زاویه ای به آن نگریسته اند و عواقب و عوارض را مورد نقد و تحلیل قرار داده اند.
به راستی چرا مک کریستال از سمت خود برکنار شد و جای خویش به یک جنرال دیگر امریکایی سپرد؟
محوری ترین پرسشی است که هم جواب آن از سوی تحلیل گران داخلی ارائه شده و هم مطبوعات و رسانه های امریکا اشاراتی به آن داشته است.
لب تمام پاسخ ها آنست که جنرال امریکایی بر خلاف سیستم سیاسی ایالات متحده امریکا عمل می کرد و خواهان آن بود که در مسایل نظامی و سیاسی افغانستان، نظرات و باورهای خود را به منصه ظهور برساند.
سیاست راهبردی امریکا در افغانستان را مبارزه با طالبان و تضعیف آنان تشکیل می دهد و اگر راه مذاکره ای را نیز پیش نهاد می کند به معنای آنست که با طالبان قوی و قدرتمند نمی توان روی میز مذاکره نشست، باید طالبان به حدی تضعیف شوند که ناگزیر از مذاکره باشند ؛یعنی بپذیرند که راهی جز مذاکره با قوای خارجی وجود ندارد، در آن صورت می توان با آن ها مذاکره کرد اما سیاستی که مک کرستال در پیش گرفته بود، همکاری و هم نوایی با حکومت افغانستان و شخص آقای کرزی بود که هر دروازه ای را می زند و به هر خفتی تن می دهد تا طالبان را حاضر به مذاکره کند؛ دولت افغانستان از مواضع اصولی ضد تروریزم خود عقب نشینی کرده است، هم به طالبان فرصت داده است و هم زندانیان و جنایت کاران آنها را از زندان رها کرده است و هم هر روز شاهد حملات وحشیانه ای آن گروه در سطح افغانستان می باشیم و حتا طرفداران و پشتیبانان آن گروه را نیز دعوت کرده است تا راه مذاکره را در پیش گیرند و امتیازات خویش را بدست آورند، این روندی که آقای کرزی در پیش گرفته است مورد تأیید کرستال نیز بود و هر دو در یک راستا حرکت می کردند.
خشونت طالبان و کاهش نیافتن حملات انتحاری و بالارفتن تلفات نیروهای غربی در کشور سبب گردید که مقام های سیاسی امریکایی نسبت به این جنرال چهارستاره ی خود حساس شوند و او را از فرماندهی نیروهای امریکایی برکنار کنند.
حال که او برکنار شده است و پتراوس به جای او نشسته است چه تغییری در روند جنگ در افغانستان ایجاد خواهد شد؟
آنچه تحلیل گران بدان توجه کرده اند آنست که شدت عمل بیشتری علیه طالبان اعمال خواهد شد و در نتیجه عملیات نظامی تنها به حملات هوایی محدود نخواهد ماند و همراه با حملات هوایی، نیروهای زمینی امریکایی نیز وارد عرصه خواهد گشت و عرصه را بیش از پیش بر طالبان تنگ خواهد نمود ، در این صورت مشکلی که ایجاد خواهد شد آنست که ممکن است تلفات غیر نظامی افزایش یابد، و سبب واکنش منفی مردم در قبال نیروهای خارجی گردد و در نتیجه طرحهای آقای کرزی به سر انجام نیک نرسد و جنگ و خشونت هم چنان ادامه یابد.
گرچه جنگ و خشونت همین اکنون نیز ادامه دارد و از شدت آن کاسته نشده است، اما این که فعلاً جنگ به صورت یک طرفه جریان دارد و تنها طالبان است که به صورت متواتر و متوالی حملاتی را سامان می دهند ونیروهای بین المللی از خود دفاع می کنند و در آینده ها ممکن است خشونت ها از دو طرف افزایش یابد و درگیری ها وارد مرحله ای جدیدی شود؛ که در صورت تشدید جنگ فاصله سیاسی میان حکومت کرزی و متحدان امریکایی آن افزایش خواهد یافت و بر آیند این تنش باعث خواهد گشت که کشورهای همسایه از این وضعیت سود برده و آتش جنگ را هیزم بریزند، و زور آزمایی نهایی که امروز میان قدرت های غربی و کشورهای منطقه وجود دارد، علنی تر خواهد شد و دولت افغانستان نیز به توهم صلح با طالبان در کنار کشورهای منطقه قرار خواهد گرفت.
اگر آقای کرزی به این توهم باشد که مذاکره با طالبان و در نتیجه صلح با آن گروه او را در چهره ای یک قهرمان جلوهدهد و جایزه ای صلح نوبل را به او اختصاص دهد، سخت در اشتباه خواهد بود، معامله ای که فعلاً جریان دارد،و سران نظامی پاکستان را دعوت کرده است و با آنان نرد دوستی می بازد، خزلان و خسران خود ونا امنی بیشتر برای مردم و کشور نخواهد بود و بسیار ساده خواهد بود که انگاشته شود که سران نظامی پاکستان و سازمان استخباراتی آن کشور به کم قانع شوند و دست از سر مردم بردارند، همین حالا طالبان تهدید کرده اند که هر شرکت خارجی که برای استخراج معادن افغانستان سرمایه گذاری کنند با خشم و خشونت آن ها مواجه می شوند.
با خارجی به مثابه مرتد مبارزه خواهند کرد، این فتاوا چیزی نیست که از سوی علمای دینی ویا ازکتب دینی استخراج شود بلکه فتوا هایی است که از ضمیرناپاک و آلوده ای سازمان استخبارات پاکستان بیرون می آید. به هر حال باید منتظر عواقب وعوارض این تغیر وتبدیلی بود ؛اما هزینه های آن را مردم مظلون افغانستان خواهدپرداخت نه دولت افغانستان یا نیرو های امرکایی.
برگفته از هفته نامه ی پیام مجاهد
