در قديم، مراسم خواستگاري رسم و رسوم خاصي داشت. مادر پسر به چند تن از زنان فاميل، ميسپرد كه اگر دختري با شرايط مناسب سراغ دارند به او معرفي كنند.
پس از مدتي يكي از اين زنان دختري را انتخاب و به‌همراه يك يا چند نفر از زنان خانواده داماد سرزده به خانه او ميرفتند تا دختر را ببينند. در جامعه سنتي زن و مرد قبل از ازدواج همديگر را نمي‌ديدند و اين بزرگترها بودند كه براي آنها تصميم مي‌گرفتند.
البته امروز هم هستند جواناني كه همديگر را نديده تصميم به ازدواج مي‌گيرند؛ حقيقت فقط شكلش فرق كرده است. ازدواج‌هايي كه جرقه آشنايي‌شان توسط كليدهاي حروف‌نگاري كامپيوتر زده مي‌شود.
اينترنتي شدن روابط اجتماعي در جامعه امروز و استفاده از وسايلي همچون اينترنت جزو لاينفك زندگي افراد شده و در واقع دنياي جديد شيوه نويي را براي زندگي مي‌طلبد. از همين‌رو زندگي نسل جديد با نسل گذشته متفاوت شده است.
ازدواج اينترنتي يكي از پديده‌هاي جديدي است كه افراد به‌راحتي وارد سايت‌هايي مي‌شوند و شروع به دوستيابي و گفت‌وگو (چت) با افراد ناشناس مي‌كنند.
طبق آمار اداره‌كل مطالعات اجتماعي و بررسي‌هاي اجتماعي ناجا، 63 الي 68 درصد چترومها در اختيار جوانان قرار دارند خصوصاً جوانان ايراني كه حتي گوي سبقت را از مردم امريكا و كانادا هم ربوده‌اند. ازدواج در اينترنت اولين بار در كشور فرانسه و حومه‌هاي شهر پاريس مطرح شد و در كشور ما هم موضوع دوستيابي رايانه‌اي و گاهي ازدواج اينترنتي از حدود 2-3 سال پيش در بين عموم رواج پيدا كرد.
تا جايي‌كه چندين سايت نيز در اين مورد به‌وجود آمده و اقدام به عضويابي كرده؛ اما آنچه مهم است عواقب و مشكلاتي است كه پس از عضويت يا مراجعه به چنين سايت‌هايي در بين جوانان به‌وجود آمده است.
مديركل فرهنگي و تربيتي سازمان ملي جوانان ایران در اين‌باره مي‌گويد: از آنجا كه انتخاب همسر مناسب بنيادي‌ترين مبناي تشكيل زندگي است و شيوه سنتي، ديگر پاسخگوي مناسبي براي اين تصميم مهم نيست با نگاهي كوتاه به دنياي اينترنت و تفحصي كوتاه در فضاي سايبر متوجه مي‌شويم اينترنتي شدن روابط اجتماعي در جامعه امروز ايران به طرز ناباورانه‌اي بيان كننده اين واقعيت است كه دوستي‌ها در دنياي مجازي به شكل نگران كننده‌اي در حال تبديل شدن به يك فرهنگ پذيرفته شده است.
روند قابل قبول تر در غرب
مجيد اميدي- مديركل فرهنگي و تربيتي سازمان ملي جوانان شهركي ایران معتقد است: در غرب ارتباط از طريق اينترنت تقريبا روند تاييد شده و قابل اطمينان را طي مي‌كند و طرفين پس از اينكه تصميم به ازدواج گرفتند شرايط خود را صادقانه بيان كرده و با هم ازدواج مي‌كنند.
اما چون در كشور ما اين فرهنگ وجود ندارد، آنچه در چترومها بيان مي‌شود اكثرا دروغ است و اين دروغ‌ها باعث فروپاشي خانواده پس از ازدواج مي‌شوند چرا كه طرفين بعد از ازدواج واقعيت‌هاي فرد مقابل را از نزديك مي‌بينند.
او در ادامه مي‌گويد: نگاه پسران به مقوله همسريابي اينترنتي صرفاً نوعي سرگرمي است. اما دختران از شيوه همسريابي اينترنتي براي انتخاب همسرِ مناسب استفاده مي‌كنند. اميدي يادآور مي‌شود: اگر جنبه آگاهي بخشي اين وسيله ناديده گرفته شود و با نگاهي احساسي و همراه يا ناآگاهي، فرد بخواهد همسرش را از طريق اينترنت برگزيند و نقش اينترنت در تشكيل خانواده بر پايه احساسات، بنا شود، اينترنت را نبايد در انتخاب همسر استفاده كرد اما اگر اين وسيله بر آگاهي و آشنايي بيشتر طرفين ازدواج بيفزايد،كار بسيار پسنديده‌اي است.
ورود اينترنت به جوامع در حال توسعه‌اي همچون ايران در كنار تمام محاسن و نوآوري‌هايي كه به دنبال داشته داراي جوانب منفي و آثار سويي نيز است. اميدي در اين‌باره مي‌گويد: اين نوع ارتباط زماني مي‌تواند به يك آشنايي سالم تبديل شود كه با بلوغ هيجاني هر دو فرد، نظارت موسسات ذي‌صلاح در اين امر و استفاده از متخصصان و مشاوران در حوزه‌هاي ديني و ازدواج همراه شود.
از طرفي اگر خانواده‌ها خيلي بدبينانه به اين وسيله ارتباطي نگاه كنند قطعا فرزندانشان به شكل ديگري آسيب خواهند ديد چرا كه اينترنت واقعيت روز جامعه ماست و نمي‌توانيم اين واقعيت را انكار كنيم اما اين سخن نيز به آن معنا نيست كه فرزندمان را در برابر ابزارهاي جديد تنها رها كنيم.
گفته مي‌شود 80 درصد دانشجويان در معرض خطر اعتياد به اينترنت قرار دارند كه بيش از 14 درصد آنها بيش از 20 ساعت در هفته زمان شان را در فضاي مجازي و اينترنت مي‌گذرانند. در كشور ما هنوز فرهنگ استفاده مناسب از چنين فضايي وجود ندارد.
اما صحبت‌هاي مهشيد شريف مشاور امور روان شناسي و رفتار اجتماعي نيز در اين‌باره شنيدني است.
او مثبت يا منفي بودن اين مدل ازدواج را بستگي به ديدگاه و طرز فكر طرفين مي‌داند و در ارتباط با نكات مثبت آن مي‌گويد: در اين مدل از ازدواج فرد خود فعالانه در جستجوي جنس مخالف شركت مي‌كند به‌همين دليل بايد به درجاتي از خودشناسي برسد و شخصي را پيدا كند كه به خصوصيات او نزديك باشد. حاشيه‌هايي كه در ازدواجهاي سنتي وجود دارد در اين مدل كمتر ديده مي‌شود و معمولا بدون تشريفات صورت مي‌گيرد.
او اشاره‌اي نيز به نكات منفي آن دارد مانند: زبان جديدي كه در آن كلي‌گوئي‌ها گفته مي‌شود و شناخت‌ها نسبت به هم كامل نيست و از طرف ديگر برداشت‌ها و مقصودها درست منتقل نمي‌شود همچنين افراد براي درك يكديگر از تصوير‌سازي ذهني استفاده مي‌كنند و با يك دنياي انتزاعي روبه‌رو هستند. در اين مدل ازدواج‌ها نيز ديگران حضور ندارند و فرد به تنهايي تصميم مي‌گيرد.
به‌جاي ترويج ازدواج طلاق را كاهش دهيم
جعفر اردبيلي عضو هيات علمي دانشگاه و مدير موسسه امين ایران نيز با اشاره به اينكه در ازدواجهاي اينترنتي شخصيت دوم و سوم افراد بروز مي‌كند مي‌گويد: در اين مدل، قبل از ازدواج لايه پنهان شخصيت ديده نمي‌شود و بعد از آن شخصيت واقعي رو مي‌شود كه مشكلاتي را براي افراد در زندگي زناشويي به‌وجود مي‌آورد.
او ضمن بيان اين مطلب كه اين افراد سعي مي‌كنند آرزوهايشان را بيان كنند نه واقعيت موجود در زندگيشان را، ادامه مي‌دهد: اينترنت يك ابزار است و اگر از آن به شكل صحيح استفاده شود مي‌تواند مانند هر ابزار ديگري مفيد باشد. اردبيلي موسسات همسريابي معتبر را مفيد مي‌داند چرا كه به اعتقاد او در اين موسسات علاوه بر دختر و پسر، مشاور متخصص نيز حضور دارد و تصميم‌گيري براي ازدواج 3 طرفه است و كار به شكل كارشناسي جلو مي‌رود.
او با اشاره به اينكه به‌جاي بالا بردن آمار ازدواج بايد سعي شود آمار طلاق پايين بيايد مي‌گويد: با هر ازدواج ناصحيح و طلاق، هر خانواده حدود 70 ميليون ريال به خاطر هزينه ازدواج متضرر مي‌شود كه نهايتاً اين زيان باعث هدر رفتن اموال كشور و در مجموع معادل دو ماه و نيم پول نفت يعني 12 ميليارد دلار مي‌شود بنابراين بهتر است ازدواج‌ها به شكل صحيح صورت گيرد كه منجر به طلاق نشود.
برگرفته از همشهری
