تحقیقات قرآن شناسی نشان میدهد که در معنی و تفسیر توجه لازم صورت نگرفته است مخصوصا که معنی مجازی آیه در « ترجمه »اکثرا نادیده گرفته شده است .
وقتی قرآن میخوانید باید در آیات خوب عمیق شوید ، اول آیات معنای تیولوژیک و همچنان در عین زمان ، عین آیه معنی سوسیولوژیک دارد .
طور مثال وقتی قرآن از منافقین سخن دارد معنی اول آن تیولوژیک است که یعنی به خدا باور داشته باشید و منافق نباشید که با زبان اعتراف به ایمان کنید و در دل ایمان نداشته باشید . این معنی تیولوژیک یا الهیات آیه است . در جامعه هم اگر شما با مردم منافقت می کنید و دل و زبان شما یکی نیست این منافقت سوسیولوژیک یا اجتماعی است . از رسول اکرم (ص) سوال کردند که منافق کیست ؟ جواب داد که منافق وقتی سخن می گوید دروغ می گوید ، امانت را خیانت می کند و به وعده وفا نمی کند . این معانی سوسیولوژیک یا جامعه شناسی آیه منافق است .
همچنان آیات معانی حقیقی و مجازی دارد. مثلا اضربوهن زدن رن که همیشه غلط معنی شده است و این موضوع به مردم بی دین و جاهل دستاویز بزرگ است که بیبینید حقوق مردان و زنان یکی نیست و اگر زن اطاعت نکرد او را بزنید. درست است که معنی حقیقی اضربوهن زدن است و اما معنی مجازی آن جدا شدن است زیرا طلاق فرض است و نکاح سنت. اگر ما زدن زن را قبول کنیم چنین معنی می دهد که خداوند وحشت و دهشت را در داخل خانه اجازه داده و این خلاف اخلاق محمد (ص) ، عدالت قرآن مجید و کرامت انسانی است زیرا قرآن می گوید «و لقد کرمنا بنی آدم » یعنی به نسل آدم کرامت دادیم . کرامت برای زن و مرد است . و وقتی که قرآن از انسان سخن می گوید مرد و زن را احتوا می کند .
همچنان قرآن کریم می گوید «والله جعل لکم فی بیوتکم سکنا » یعنی خانه را برای آرامش شما فراهم کردیم . چطور امکان دارد که از یکسو قرآن بگوید که خانه را برای آرامش فراهم کرده و طرف دیگر حکم کند که اگر زن اطاعت نکرد او را بزنید. دو آیه در تناقض قرار میگیرد و عدالت خداوند زیر سوال می رود.
مثال دیگر برای شما تقدیم می کنم که جالب است
توجه کنید عزیزان در دو معنی رجال .
اکثرا رجال را مردان معنی کرده آند در حالیکه در سوره اعراف آیه ۴۶ مردمان معنی می شود که شامل مرد و زد می شود. سوال نزد من این بود که اگر در آیه مردان باشد پس تنها مردان در اعراف یا مقام های بلند قرار دارند . از قاموس مطلب زیر را یافتم و درین قسمت تفسبر کابلی درست معنی گرده و مردمان گفته است نه مردان که شامل زن و مرد می شود. در آیه اعراف افراد برجسته است .
قاموس چه می گوید ?
« واژه «رجال» به دو معنای اصلی به کار میرود:
1- معنای حقیقی آن «مردان» است.
2- و معنای مجازی آن «افراد برجسته» یا «شخصیتهای مهم» است که شامل هر دو جنس (زنان و مردان) میشود.
مردان: در معنای حقیقی، «رجال» به معنای «مردان» است و جمع «رجل» (مرد) است.
افراد برجسته: در معنای مجازی، «رجال» به معنای افراد بااهمیت و برجسته است. این کاربرد فراگیرتر است و زنان را نیز شامل میشود؛ مانند «رجال سیاسی» که میتواند شامل زنان سیاستمدار نیز باشد. »
دکتر فرید یونس
استاد بازنشسته ای بشر شناسی خاور میانه و مطالعات و فلسفه اسلامی و مفسر تفسیر یونس
جلد اول در سایت آمازون به دسترس علاقمندان اسلام شناسی قرار دارد و جلد دوم زیر کار است و قرار است در تابستان ۲۰۲۶ به چاپ رسد .
کلیفورنیا ، ایالات متحده امریکا