سویس کشوری است که هر رهگذر و مسافر، با ورود به آن، خود را در آغوش رؤیایی‌ترین سرزمین جهان می‌یابد. سرزمینی در قلب اروپا، کوچک در جغرافیا اما بزرگ در معنا، که از نظم، پاکی، امنیت و خرد سرشار است. هر کوه و دره‌ی آن چون لوحی نگاشته از طبیعت، هر شهر آن آمیخته‌ای از فرهنگ، آرامش و مدنیت، و هر انسانش نمادی از وفاداری به قانون و سرزمین است.
این دومین بار بود که قدم به این کشور نهادم. نخستین بار تجربه‌ای شگفت‌آور داشتم و این بار، ژنیوا مرا به خود فراخواند؛ شهری آرام در کنار دریاچه‌ای نیلگون، جایی که فرهنگ و تمدن دست در دست یکدیگر می‌دهند. دعوتی داشتم برای حضور در محفلی فرهنگی؛ مراسم رونمایی کتاب «زن و حقوق مدنی اسلامی» نوشته پروفیسور فرید یونس، اندیشمند نام‌آشنا. در کنار آن، جلد دوم اثر خودم با عنوان «چالش‌های عمده دولت‌داری در افغانستان» نیز معرفی گردید. فضایی بود آکنده از شور دانایی؛ زنان و مردان جوان، دانشمندان و تحلیلگران سیاسی، همگی گرد هم آمده بودند تا در پرتو سخن و خرد، دریچه‌ای تازه به جهان بگشایند.
در آغاز، بانو زهرا آزاد سخن را به زیبایی آغاز کرد و پس از آن، پروفیسور یونس به تشریح محتوای اثر خود پرداخت. سخنان ایشان، آینه‌ای از دانش و تجربه بود. سپس تحلیلگر سیاسی، جناب احمد سعیدی، با حضور تلفنی دیدگاه‌های خویش را بیان کرد. در ادامه نیز من درباره وضعیت جاری کشورم افغانستان و محتوای کتاب خویش سخن گفتم. جلسه، با مدیریتی شایسته توسط احمد رشاد عطایی، جوانی عدالت‌خواه و اندیشمند، و همکاری بانوی شجاع زهرا آزاد برگزار گردید. حضور شخصیت‌های علمی و فرهنگی، استادان حقوق و سیاست، و علاقه‌مندان کتاب، آن روز را به روزی فراموش‌نشدنی بدل ساخت.
استقبال از کتاب‌ها شگفت‌انگیز بود؛ همه نسخه‌ها در همان روز به فروش رفت و حاضران حتی خواستار چاپ دوباره شدند. این حرمت به دانش و کتاب، نمونه‌ای است که کمتر در کشورهای دیگر دیده می‌شود. در پایان، غذای لذیذ وطنی سفره‌گشا شد و طنین گفت‌وگوها تا ساعاتی ادامه داشت. آن روز، بیش از یک محفل علمی بود؛ نماد احترام سویسی‌ها به فرهنگ و اندیشه بود.
—
زوریخ؛ قلب تپنده سویس
پس از ژنیوا، گام‌هایم مرا به زوریخ برد؛ شهری که نه تنها بزرگ‌ترین مرکز سویس است، بلکه به‌راستی قلب تپنده‌ی فرهنگ و اقتصاد آن به شمار می‌آید. فرودگاه زوریخ، که عنوان پاک‌ترین و بهترین فرودگاه اروپا را از آن خود کرده است، نخستین نشانه‌ی نظم و دقت این سرزمین است. هر خدمتی در این فرودگاه، از امنیت گرفته تا راحتی مسافران، به گونه‌ای است که گویی همه چیز برای آرامش انسان طراحی شده است.
ایستگاه مرکزی قطار، با ۱۷۷ سال قدمت، به شهری کوچک در دل شهر می‌ماند. آنجا، فرهنگ نیز حضور دارد؛ مجسمه‌ی «فرشته‌ی نگهبان» اثر هنرمند فرانسوی نیکی دی سنت فال بالای سالن اصلی ایستاده و با بال‌های رنگین خود مسافران را بدرقه می‌کند. این نماد، دعایی خاموش است برای سفرهای امن و آرام؛ گویی که همه‌ی رهگذران را به دست‌های خداوند می‌سپارد.
مرکز تجاری زوریخ، از دیگر شگفتی‌هاست. فضایی وسیع، پررونق و پرشکوه، که تماشای آن ساعت‌ها زمان می‌طلبد. در کوچه‌ها و خیابان‌های این شهر، نظم و آرامش چنان در هم تنیده‌اند که هر مسافر در همان لحظه نخست درمی‌یابد سویس سرزمینی متفاوت است.
—
سویس؛ تاریخ اتحاد، امروز شکوه
این کشور تنها زیبایی‌های طبیعی ندارد؛ بلکه تاریخی سرشار از اتحاد و استقامت نیز در دل خود نهفته است. بیش از هشتصد سال پیش، چهار ولایت ضعیف و کوچک، برای رهایی از تهدید همسایگان، در دشتی سبز گرد هم آمدند و پیمان اتحاد بستند. همین پیمان، بنیاد کشور سویس امروزی شد؛ کشوری که با نظام فدرالی خود، قرن‌هاست نماد استقلال و بی‌طرفی است.
سویس امروز اما، تنها به تاریخ نمی‌بالد؛ کوه‌های آلپ با شکوه‌شان، دریاچه‌های آرام، آبشارهای خروشان و روستاهای سرسبز، تصویری می‌آفرینند که هر گردشگر را مسحور می‌سازد. در این سرزمین، هر روستا چون بهشتی کوچک است. زارعان محصولات خویش را در غرفه‌ها می‌گذارند و قیمت آن را می‌نویسند؛ هر رهگذری با وجدانی آرام، پول را در صندوق فلزی می‌اندازد و محصول را برمی‌دارد. اینجا، اعتماد و صداقت بخشی از فرهنگ زندگی است.
در کوه‌های آلپ، گاوها با زنگ‌های گردنی خود چرا می‌کنند و صدای زنگ‌ها آهنگی دلنشین می‌سازد. آبشارها از قله‌ها فرو می‌ریزند، دریاچه‌ها در آغوش کوه‌ها می‌درخشند، و خانه‌ها در دامنه‌ها همچون نگینی بر سبزه‌زارها نشسته‌اند. از هر دره که عبور کنی، چشم‌اندازی تازه می‌بینی که روح را تازه و دل را سبک می‌کند.
—
سویس؛ کشوری برای آینده
سویس تنها به گذشته‌ی پرافتخار و طبیعت شگفت‌انگیزش بسنده نکرده است. این کشور با اتخاذ تدابیر امنیتی و دفاعی، آینده‌ی شهروندان خود را تضمین کرده است. سال‌هاست که هر خانه‌ی مسکونی در طبقات زیرین، پناهگاهی مجهز دارد؛ گویی مردمان این سرزمین برای هر احتمالی آماده‌اند. خدمت سربازی برای همه اجباری است و هر جوان پس از پایان دوره، سلاح شخصی خود را با مجوز رسمی به خانه میبرد. اما شگفت آن‌که با وجود این، سطح جرایم در این کشور در پایین‌ترین حد ممکن است؛ زیرا فرهنگ اعتماد و احترام بر جامعه حاکم است.
صنایع سویسی نیز جهان‌شمول‌اند: ساعت‌هایی که دقت‌شان ضرب‌المثل است، شکلات‌هایی که طعم‌شان خاطره می‌سازد، عطرهایی که جهان را مسحور می‌کنند، و هواپیماهایی که اوج فناوری را می‌نمایانند. سویس نمونه‌ای است از اینکه کشوری کوچک چگونه می‌تواند با تکیه بر قانون، دانش و طبیعت، در ردیف بزرگ‌ترین‌های جهان قرار گیرد.
—
فرجام سخن
سویس برای من تنها کشوری زیبا نیست؛ تجربه‌ای است از دیدن نظمی بی‌نقص، فرهنگی غنی، و احترامی بی‌کران به انسان و طبیعت. هر بار که به این سرزمین سفر می‌کنم، احساس می‌کنم چیزی در جانم تازه می‌شود؛ گویی که از چشمه‌ای نوشیده‌ام که هم روح را طراوت می‌بخشد و هم ذهن را روشن می‌سازد.
بی‌تردید، سویس سرزمین رؤیاهاست؛ جایی که تاریخ و آینده، کوه و دریاچه، فرهنگ و سیاست، دانش و امنیت همه در کنار هم ایستاده‌اند تا الگویی بی‌بدیل برای جهان امروز باشند. کشوری که در آن، انسان با طبیعت آشتی کرده است و کتاب با جان‌ها پیوندی عمیق دارد.
سویس، سرزمینی که هر بار دیدنش، دل را روشن‌تر و اندیشه را ژرف‌تر می‌سازد؛ کشوری که اگر هزاران صفحه درباره‌اش بنویسم، باز هم زیبایی‌اش ناتمام خواهد ماند.
