مزایا و معایب سیکولاریزم

گزارش از: عبیره کریمی
دانشجوی سال اول دانشکده ژورنالیزم
دانشگاه آنلاین بانوان افغانستان
سیمینار علمی تحت عنوان «سیکولازم» با ارائه سخنرانی دانشجویان دانشکده ژورنالیزم روز دوشنبه 2024/11 ساعت 7 بامداد برگزار شد. جا دارد سپاس ویژهیی داشته باشم از استاد کهگدای بزرگوار رئیس دانشکده ژورنالیزم دانشگاه آموزشی آنلاین بانوان افغانستان، بخاطر برگزاری همچون برنامه های علمی جهت به روز سازی استعداد دانشجویان این دانشکده؛ ابزار سپاس بی پایان دارم.
در این نشست علمی موضوع « سیکولازم» از دیده گاه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته ، از جنبه های مختلفی تشریح و توضیح داده شده است.
سکولاریزم، بهعنوان یک مفهوم سیاسی و فلسفی، به تفکیک دین از دولت و مدیریت امور اجتماعی اشاره دارد. این اندیشه بر اساس اصل جدایی نهادهای دینی از نهادهای حکومتی بنا شده و تلاش میکند تا از تأثیرگزاری مذهب بر سیاست و قوانین جلوگیری کند. سکولاریزم به آزادی عقیده و دین احترام میگذارد و هدف آن فراهم کردن فضای است که در آن افراد، فارغ از باورهای دینی یا غیردینی خود، از حقوق برابر برخوردار باشند.
بانو ستاره شفق تحلیل خود را در مورد سکولاریزم چنین بیان کرد:
بسم الله الرحمن الرحیم
خانمها و آقایان محترم،
سلام و وقت بخیر.
امروز میخواهم درباره موضوعی صحبت کنم که برای ساختن جامعهای آزاد، برابر و عادلانه اهمیت بسیاری دارد. این موضوع سکولاریزم است. سکولاریزم به معنای جدایی دین از دولت است و هدف آن تضمین آزادی مذهبی و برابری همه شهروندان در برابر قانون است.
اصول سکولاریزم
اجازه دهید به برخی از اصول اساسی سکولاریزم اشاره کنم:
- جدایی دین از دولت:
دولت نباید در امور دینی دخالت کند و دین نیز نباید در سیاست و تصمیم گیریهای حکومتی نقش داشته باشد. این اصل به دولت اجازه میدهد تا به عنوان نهادی بیطرف عمل کند و برای همه شهروندان، فارغ از اعتقادات شان، خدمت کند.
- بیطرفی دولت نسبت به ادیان:
دولت در نظام سکولار باید نسبت به همه ادیان بیطرف باشد. هیچ دینی نباید در سیاست یا قانونگزاری ترجیح داده شود یا بر دیگران برتری داشته باشد.
- آزادی مذهبی:
سکولاریزم به هر فرد حق میدهد که آزادانه دین خود را انتخاب کند، تغییر دهد یا حتی بیدین باشد. این آزادی یکی از مهمترین حقوق انسانی است که در جوامع سکولار تضمین میشود.
- آموزش سکولار:
نظام آموزشی باید از تعالیم دینی جدا باشد و بر پایه علم و دانش عمومی بنا شود. این امر به رشد شهروندانی آگاه و مستقل کمک میکند.
اهداف سکولاریزم
سکولاریسم چه اهدافی را دنبال میکند؟
- حفظ تنوع دینی و عقیدتی:
سکولاریزم فضایی را ایجاد میکند که در آن افراد با هر نوع اعتقاد یا بیاعتقادی میتوانند در کنار یکدیگر زندگی کنند.
- پیشگیری از دخالت دین در سیاست:
سکولاریزم تلاش میکند از دخالت دین در سیاست جلوگیری کند تا تصمیمات سیاسی بر اساس منافع عمومی و عقلانیت اتخاذ شوند.
- تأمین عدالت اجتماعی:
یکی از اهداف سکولاریزم، تأمین عدالت اجتماعی است. این عدالت به معنای برابری همه افراد در برابر قانون و فراهم آوردن فرصتهای برابر می باشد
در نتیجه گفته میتوانیم که :
سکولاریزم به ما کمک میکند تا جامعهای بسازیم که در آن همه افراد، فارغ از دین و مذهب، بتوانند در کنار یکدیگر به طور برابر و عادلانه زندگی کنند. با پذیرش اصول سکولاریزم، میتوانیم به سوی جامعهیی حرکت کنیم که در آن آزادی، عدالت و برابری برای همه تضمین شده باشد.
با تشکر از بانو شفق.
سکولاریزم می تواند به ارتقای برابری، احترام به تنوع عقاید، جلوگیری از تبعیض مذهبی و تمرکز بر رفاه عمومی جامعه دارد. در این قسمت برنامه خواهر عزیز ما وجیفه رضایی تاریخچه سکولاریزم را برای ما واضح می سازد.
وجیفه رضایی ؛
بنام یاد خدا
تاریخچه سکولاریزم
سکولاریزم یعنی جدایی دین از حکومت .این اندیشه بعد از جنگ های مذهبی طولانی در اروپا به وجود آمد،چون مردم خسته از دخالت دین در سیاست بودند در قرون وسطی ،کلیسا قدرت زیادی داشت و حتی بر زندگی روزمره مردم نظارت میکرد.اما در دوران روشنگری قرن 17و 18 دانشمندان و فیلسوفان مثل ولتر و جان لاک گفتند که دین و سیاست باید جدا باشند تا عدالت و آزادی برای همه برقرار شود.
سکولاریزم به طور رسمی در انقلاب فرانسه و آمریکا شکل گرفت،جایی که قانون ها بر اساس عقل و منطق نوشته شدند، نه باور های دینی .هدف اصلی آن این بود که همه افراد ، با هر دینی یا بدون دین ، در جامعه حقوق مساوی داشته باشند .
نظر یا دید من در این باره !
سکولاریزم یک روش برای برقراری عدالت و جلوگیری از سوءاستفاده از دین است . این به معنای کنار گذاشتن دین نیست ،بلکه می خواهد دین و دولت هر کدام کار خودشان را بکنند .و در جای سکولار ،دین خصوصی است و حکومت به همه افراد ،صرف نظر از اعتقادشان،احترام میگذارد.
اما چالش اصلی این است که در برخی جوامع ،سکولاریزم با فرهنگ و باور های مردم تضاد دارد. و برای موفقیت این اندیشه ،باید گفتوگو و آگاهی بیشتری ایجاد شود تا مردم بفهمند که سکولاریزم دشمن دین نیست،بلکه به نفع همگی میباشد.
با سپاس از بانو رضایی. سکولاریزم ویژگی مهم در همه ابعاد جامعه دارد. خانم فرحت نوری در این مورد بحث می کند.
فرحت نوری :
بسم الله الرحمن الرحیم
امروز می خواهم در مورد ویژه گی سکوالایسم بحث کنم.
سکولاریزم (Secularism) به مفهومی اطلاق میشود که بر جدایی دین از نهادهای دولتی و حکومتی تأکید دارد. در این نظام، دین در امور عمومی و حکومتی دخالت نمیکند، و دولت نیز در امور دینی بیطرف است. هدف اصلی سکولاریزم تضمین آزادی عقیده و مذهب برای همه افراد جامعه است، چه مذهبی باشند و چه غیرمذهبی.
ویژگیهای اصلی سکولاریزم:
- جدایی دین از دولت: تصمیمات حکومتی و سیاستگزاریها بر اساس اصول دینی اتخاذ نمیشود، بلکه بر مبنای منافع عمومی و عقلانیت هستند.
- آزادی مذهب: افراد میتوانند هر دینی را بپذیرند یا هیچ دینی نداشته باشند، و این انتخاب تأثیری بر حقوق شهروندی آنها ندارد.
- برابری: هیچ مذهبی بر دیگری برتری ندارد و همه شهروندان فارغ از باورهای دینی یا غیردینی خود در برابر قانون برابر هستند.
اهداف سکولاریزم:
- جلوگیری از دخالت دین در سیاست و حکومت.
- کاهش تعصبات مذهبی و ایجاد همزیستی مسالمتآمیز میان افراد با عقاید مختلف.
- حفظ حقوق اقلیتهای دینی و غیرمذهبی.
سکولاریزم بهطور گسترده در جوامع مختلف شکلهای متفاوتی دارد. برای مثال:
- در برخی کشورها مانند فرانسه، سکولاریزم به شکل سختگیرانهای اجرا میشود و هرگونه نماد مذهبی در فضاهای عمومی محدود است.
- در کشورهایی مانند ایالات متحده، سکولاریزم بر اساس آزادی مذهب و جدایی دین از سیاست تعریف شده است.
بهطور کلی، سکولاریزم تلاش میکند تا فضایی ایجاد کند که در آن همه افراد بتوانند آزادانه باورها و ارزشهای خود را دنبال کنند، بدون اینکه دین خاصی بر جامعه حاکم باشد.
با تشکر از خانم نوری
سکولاریزم به هر فرد حق می دهد آزادانه دین خود را انتخاب کند این آزادی یکی از مهم ترین حقوق انسانی است. در این قسمت بانو گیتی صدیقی مزایای و معایب سکولاریزم را مورد بررسی قرار داده است.
گیتی صدیقی ؛
بسماللهالرحمنالرحیم
دوستان عزیز!
امروز میخواهیم در مورد موضوعی صحبت کنیم که تأثیر عمیقی بر جوامع مختلف داشته و همچنان بهعنوان یکی از مسائل مهم در مباحث اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مطرح است؛ موضوع سکولاریزم.
تعریف سکولاریزم
سکولاریزم به معنای جدایی دین از سیاست و نهادهای حکومتی است. در این نظام، دولت بیطرفی خود را نسبت به ادیان مختلف حفظ میکند و تصمیمات حکومتی بر مبنای اصول دینی اتخاذ نمیشوند.
مزایای سکولاریزم
- آزادی مذهبی: یکی از مهمترین مزایای سکولاریزم، تضمین آزادی مذهبی برای همه افراد جامعه است. در یک جامعه سکولار، هر فرد میتواند دین و عقیده خود را آزادانه انتخاب کند و به آن عمل کند، بدون این که دولت یا گروههای خاصی بر آن تأثیر بگذارند.
- برابری: سکولاریزم تضمین میکند که همه افراد، فارغ از مذهب شان، در برابر قانون برابر هستند. این اصل باعث کاهش تبعیضهای مذهبی و تقویت همبستگی اجتماعی میشود.
- تمرکز بر مسائل عمومی: در نظامهای سکولار، دولتها به جای پرداختن به مسائل مذهبی، بر مشکلات عمومی جامعه مانند آموزش، بهداشت، اقتصاد و رفاه اجتماعی تمرکز میکنند.
- پیشگیری از درگیریهای مذهبی: با جدایی دین از سیاست، احتمال درگیریهای مذهبی کاهش مییابد. در جوامعی که دولت به هیچ دین خاصی وابسته نیست، تعصبات مذهبی و نزاعهای ناشی از آن کمتر دیده میشود.
معایب سکولاریزم
- چالشهای هویت فرهنگی: در برخی جوامع، دین بخش مهمی از هویت فرهنگی مردم است. جدایی دین از سیاست میتواند به کمرنگ شدن ارزشهای فرهنگی و مذهبی منجر شود که برخی افراد آن را بهعنوان تهدیدی برای هویت خود میدانند.
- احساس بیهویتی دینی: در نظامهای سکولار، ممکن است برخی از افراد مذهبی احساس کنند که ارزشهای دینیشان نادیده گرفته شده یا تضعیف شده است.
- مشکلات اخلاقی: برخی منتقدان معتقدند که جدایی دین از سیاست میتواند منجر به کاهش اصول اخلاقی در جامعه شود، زیرا بسیاری از اصول اخلاقی از تعالیم دینی نشأت میگیرند.
- تنشهای اجتماعی: در جوامعی که تاریخچهای طولانی از همزیستی دین و سیاست دارند، گذار به سکولاریزم ممکن است باعث ایجاد تنشهای اجتماعی شود، زیرا برخی از گروههای مذهبی ممکن است با این تغییرات مخالفت کنند.
نتیجهگیری
در نهایت، سکولاریزم یک مفهوم پیچیده است که میتواند هم مزایا و هم معایبی به همراه داشته باشد. مهم این است که در هر جامعهیی، با توجه به شرایط فرهنگی، تاریخی و اجتماعی آن، بهترین رویکرد انتخاب شود. اصل مهم این است که به حقوق همه افراد احترام گذاشته شود و زمینه برای همزیستی مسالمتآمیز فراهم گردد.
از توجه شما سپاسگزارم.
با احترام گیتی صدیقی
سپاس فراوان از شما خوبان که خواننده این متن علمی هستید.
به دختران شجاع و مبارز افغانستانی ما درود میفرستم که موضوع مهم و حیاتی برای افغانستانرا مورد بحث قرار داده اند.
من میخواهم به ارتباط صحبت گیتی صدیقی که به ضرر سکولاریزم اشاره نموده اند چند نکته عرض نمایم:
دوشیزه صدیقی گفته است که دینداران را شاید اذیت نماید. به گیتی جان عرض کنم که ادیان همه پر از خرافات و نیاز طبیعی بشر نمی باشد. بطور مثال عرض کنم که ما انسانهای موجود روی زمین حدود سیصد هزار سال میشود که در روی زمین زندگی داریم. اگر دقیق شویم ادیان را خود انسانها اختراع کرده اند. اگر متوجه شوید سر و کله ادیان ابراهیمی ( دین یهود یکهزار و پنجصد سال قبل از میلاد و دین مسحت دوهزار سال قبل از امروز و دین اسلام یکهزارو چار صد سال قبل از امروز ) پیدا شده اند. فکر کن ٱیا اللاه را خواب برده بود که قبل از سه هزار و پنجصد سال قبل هیچ دینیو یا پیامبری نفرستاد. در حالیکه ده هزار سال قبل انسانها به زراعت و مالداری پرداختند و در گروها در نقاط مختلف زندگی داشتند. تا اینکه حدود هفتهزار سال قبل مردم به توتمیزم و بعد به روح پرستی و بعد ٱدمهای هوشیار در میان قدرت ماورای طبیعی خدا را خلق و معرفی کرد تا از نام او از مردم سواری بگیرد. البته میدانیم که ریشه ادیان در سه چیز نهفته است:
۱- ترس
۲- نادانی و جهل
۳- در احتیاج
تاریخ شاهد است که در بین النهرین یعنی ساحه عراق و سوریه امروز در حدود چا هزار خدا وجود داشت. ولی چون گروها باهم بخاطر تصاحب مال و ملک دیگری جنگ نمودند و ساحاتی را تصاحب شدند خدای ٱن ساحه نابود و خدا فاتح و پیروز جای ٱنرا گرفتٕ خلاصه دین سازان دین را به چهار منضور ٱفریدند:
۱-بدست ٱوردن قدرت
۲-بدست ٱوردن ثروت
۳-بدست ٱوردن مکنت
۴ – بست ٱوردن شهوت
خلاصه ادیان نیاز طبیعی بشر نمیباشد. اگرچه سکولاریزم باهیچ دینی دشمنی دارد نباید خرافاتی ها از سکولاریسم بترسند.
دوم: بانو گیتی اینطور اشاره کرده گویا سکولاریزم اخلاق دینی را ضعیف می سازد. به بانو گیتی بعرض برسانم که اصلا سکولاریزم بر بنای اخلاق پیدا شده و اخلاق را تقویه می بخشد. مثال زنده ٱنرا شما در دنیا دیده میتوانید. طالبان و دولت ایران را باکشور های سطح رفاه اروپا مقایسه نماێید. به صراحت می یابید که در دین اخلاق همیش زیر پاشده. میدانید که اصول اساسی اخلاق را کنفوچیوس فیلسوف و پیشوای خلق چین حدود دوهزار و پنجصد سال قبل از امروز با این جمله که” چیزی راکه به خود نمی پسندی، به دیگران نیز روا مدار” حالا توجه کنید ٱیا ملاهبت الله رهبر طالبان میخواهد که کسی برایش دیکته کند که دین خودرا بکذار و دین جدید مرا قبول کن. اصلا طالبان مخالف دین خودرا قابل اعدام میدانند. حالا عکس ٱنر فکر کن که تازی ها بر کشور ها حمله نمدند. به زور دین خودرا بالای مردم تحمیل کردند و علاوه برٱن زنان و دختران ٱنهارا به کنیزی و مردش را به غلامی گرفتند و در بازار به فروش زنان و دختران مصروف بودند.
حالا” انصافا” ٱیا شما مثقالی از اخلاق را در رهبری ایران و رهبری طالبان پیدا کرده میتوانید؟
در اینجا لازم می بینم بگویم که اخلاق امروز از چند قسمت تشکیل شده است:
1-عدالت و انصاف
2-آزادی. احترام به آزادی خود و احترام به ازادی دیگران
3-محبت و دوسی. باید خود و دیگران را دوست داشم.
4- حرمت. رعایت حرمت خود و رعایت حرمت دیگران.
اکر شخصی این جار خصوصیت را داشته باشد، میتوان اورا اخلاق مدار. در غیر آن خبری از اخلاق نخواهد بود. طالبان آزادی زنان و مردان را شدیدآ نقض کرده اند. وهمین قسم ایران هم بخاطر مظاهرات قانونی پنجصد جوان ایرانی را اعدام نمود.