چه چیزهایی پای یک فرمانده مطرح طالبان را واداشت تا به حکومت بپیوندد؟
رحمت الله اندر فرمانده پیشین طالبان یک زمان در برابر دولت می جنگید ولی پسان ها بر ضد طالبان دست به قیام زد .
او اکنون سخنگوی ارشد اداره مهم امنیتی یا شورای امنیت ملی می باشد و داستانش از پیچیدگی جنگ طولانی و پهلو های تازه آن حکایت می کند.
نیویارک تایمز – داوید زوکینو و نجیم رحیم
مترجم – سید جمال اخگر
کابل – رحمت الله اندریک زمان از فرماندهان خطرناک طالبان ضد امریکایی و ضد دولتی در شرق افغانستان بشمار می رفت.
وی در سال 2007 در نتیجه عملیات شبانه نیروهای ویژه آمریکایی در خانه پدری اش در ولایت غزنی بازداشت و سپس برای مدت دو سال در زندان پایگاه هوایی بگرام درخارج از کابل زندانی شد.
امروز ، فرمانده اندر، سخنگوی اندر است – سخنگوی رسمی شورای امنیت ملی دولت مورد حمایت آمریكا .داستان این که چگونه یک فرمانده اسبق طالب به یک موقف عالی رتبه امنیتی دولتی مبدل شد ، شرح حال از جنگ بی پایان افغانستان است : جهت ها تغییرمی کنند . دشمنان متحد می شوند. بازی گران نقش خود را تغییر می دهند . اما جنگ کماکان ادامه دارد.
درگیری 19 ساله افغانستان امروز به همان اندازه مورد بحث قراردارد که تغییر حمایت آقای اندر که برای چندین سال جنگجویان طالبان را فرماندهی کرد ، و سپس در سال 2012 از شبه نظامیان طالب جدا شده و رهبری یکی از نخستین خیزش های مردمی بر ضد این گروه را به عهده گرفت مورد بحث است.
به گفته وی پدر 75 ساله ، برادر ، کاکا و دو پسر کاکای خود را در انتقام جویی طالبان از دست داده است .
امروز آقای اندر یک عالم دینی دارای دو مدرک کارشناسی ارشد است که در خدمت دولتی قرار دارد که یک زمان کمر به سرنگونی آن بسته بود. او همچنان درتیررس و نشانه هم رزمان سابق خود قرار دارد زیرا آنها وی را خاین می دانند.
آقای اندر 41 ساله در مصاحبه ای در داخل کاخ ریاست جمهوری در کابل گفت :” طالبان قصد ترور مرا دارند ” خواه در دولت باشم یا نه ، آنها هرگز مرا زنده نخواهند گذاشت “.
آقای اندر که با زبان های پشتو ، فارسی و انگلیسی به راحتی صحبت می کند بیشتر اوقات زندگی خود را درجبهه نبرد ، فرار ، دانشگاه و زندان سپری کرده است وی یک نجات یافته ای به تمام معنی است .
وی از مقاومت خود در برابر تلاش طالبان برای ربودن وی ، مورد بازجویی قرارگرفتن محققین امریکایی و دو دوره حضور درزندان های دولت افغانستان توصیف کرد- این گزارش ها توسط اسناد رسمی و کسانی که در کنار وی جندگیده اند بدست امده است.
آقای اندر با رییش ومو های بلند ، هنوز هم ممکن با طالب اشتباه گرفته شود، هرچند وی اصرار دارد که از طالبان نفرت دارد ، و امیدوار است بتواند به عنوان نمونه ی از تقوا در افغانستان باشد.
وی در 25 سپتامبر توسط رئیس جمهور اشرف غنی به سمت سخنگوی شورای امنیت ملی منصوب شد – دلیل انتصاب وی به این سمت اعتبار دینی وی و سابقه مبارزه وی با طالبان می باشد.
یکی از دلایل دیگرانتصاب وی جواب به انتقاد طالبان است که دولت افغانستان را به اندازه کافی اسلامی ندانسته و دست نشانده امریکا می خواند.
آقای اندر می گوید ، اگرچه با انتصاب یک شخص واحد نمی توان چهره مذهبی دولت را به نمایش گذاشت ، ولی می تواند نشان دهد که جمهوری اسلامی چیزی فراتر از یک نام است .”
او می گوید که طالبان با امضای توافقنامه با ایالات متحده ، ادعا های خود در باره اسلام خالص را زیر پا گذاشتند.
وی اضافه کرد : ” طالبان می گویند که مقامات دولتی کافر هستند ، در حالیکه خود با آمریکایی ها که افغانستان را مورد تهاجم قرار دادند توافق دارند ، بنابرین اکنون جنگ آنها در برابر هموطنان افغان ها هیچ منطقی ندارد”
طالبان گفته اند که هر دولت جدیدی که در نتیجه مذاکرات بین الافغانی دوحه ایجاد شود ، باید بر اساس اصول اسلامی باشد.
به نظر برخی از تحلیل گران منظور طالبان از حکومت به اساس اصول اسلامی حکومت متشدد شرعی طالبان در اواخه دهه 1990 می باشد.
آقای اندر می گوید ، که طالبان نمی توانند قانون اساسی افغانستان را بدون موافقه لویه جرگه تغییر دهند.
وی گفت که ماده 3 قانون اساسی به صراحت بیان کرده است که هیچ قانونی نمی تواند خلاف معتقدات واحکام دین مقدس اسلام باشد “
بسیاری از زنان افغان از بازگشت رژیم طالبان ابراز نگرانی می کنند زیرا آمدن دوباره آنها دست آورد های پس از سال 2001 را از بین می برد.
بسیاری از زنان افغان ابراز نگرانی کرده اند که بازگشت طالبان به دولت می تواند دستاوردهایی را که از زمان سرنگونی ستیزه جویان در سال 2001 بدست آورده اند پاک کند. طالبان زنان را مورد ضرب و شتم قرار داده و آنها را در خانه هایشان محصور می ساختند.
آقای اندر می گوید ، اعمال ممنوعیت بالای زنان از سوی طالبان ریشه در دین اسلام ندارد زیرا اسلام دختران و زنان را از رفتن به مدرسه و کسب تحصیل منع نکرده است .
وی گفت ، در واقع تعطیلی مدارس در ولسوالی محل تولد او توسط طالبان پس از سپری نمودن سه سال درزندان آمریکا باعث جدایی وی از تحریک طالبان گردید.
امان الله کامران ، معاون شورای ولایتی غزنی گفت: “طالبان مدارس را بسته و با بازسازی مخالفت می کنند ، آدم ربایی می کنند و مهندسین را ترور می کنند “
وی گفت که آقای اندر، از آموزش زنان و تلاش های باز سازی به رهبری ایالات متحده حمایت نموده و اولین خیزش بر ضد طالبان را شکل داد .
آقای کامران گفت که درگیری ها درین ولسوالی جان تقریباً 500 تن را گرفته و 500 تن دیگر را مجروح ساخت ، به گفته وی در یک نبرد که چند تن از بستگان اقای اندر کشته شدند خود وی نیز زخمی شد . و اکنون در فامیل رحمت الله بجز خود وی دیگر هیچ کسی زنده باقی نمانده است .
آقای اندر گفت که وی اکنون از 21 کودک و بیوه سرپرستی می کند . وی در پاسخ به این سوال که آیا هنوز هم سلاح کلاشنیکوف به همراه دارد ، خندیده پاسخ داد که فقط یک قبضه اسلحه کمری برای محافظت شخصی خود دارد .
در ماههای اخیر ، طالبان یک سری حملات هدفمند علیه مقامات دولتی و کسانی که حامی دولت هستند ، انجام داده است.
اما آقای اندر تغییر بییعت خود را با سرزنش دولت و طالبان توضح داد ، وی گفت که زمان به طالبان پیوست که در سال 2003 وقتی از تحصیلات دینی از پاکستان بازگشت از سوی دولت برای مدت دوماه زندانی شد. وی گفت دولت با اقدام بر ضد من مرا مجبور به پیوستن با طالبان نمود”
وی گفت بعد از سال ها هنگامی که طالبان شروع به ایجاد وحشت و تعطیلی مدارس محل خلاف مقررات اسلامی نمودند – او بر ضد طالبان ایستاد .
وی گفت: “حتی جنگ نیز در اسلام دارای قوانینی است و طالبان این قوانین مذهبی را زیر پا گذاشتند.”
ذبیح الله مجاهد ، سخنگوی طالبان می گوید که آقای اندر و بستگان وی از اهداف مشروع این گروه هستند زیرا هنگام فرماندهی نیروهای خیزش مردمی با دولت امریکا همکاری داشته اند.
اقای اندر گفت پس ازآن به کابل فرار نمود که طالبان منزل خود و بستگان وی را در حالیکه در آن چند جلد قران کریم وجود داشت به آتش کشیده و مواشی انها را کشتند .
آنجا بود که وی دوره کارشناسی ارشد قبلی خود در مطالعات اسلامی را تکمیل کرد و مدرک کارشناسی ارشد دوم را در مدیریت آموزشی بدست آورد ، وی قبلاً به عنوان مشاور مذهبی شورای امنیت ملی خدمت می کرد.
آقای اندر در موقف فعلی خود با دشمنان قبلی خود روبرو می شود . زمان که اقای اندر از سوی دولت زندانی شد اسد الله خالد سرپرست وزارت دفاع والی ولایت غزنی بود.
اقای اندر گفت “من او را در جلسات می بینم او از من به عنوان دوست یاد می کند و ما به همدیگر احترام می گذاریم ” وظیفه سخنگوی ایجاب می کند تا با فرماندهان نظامی آمریکایی و افغان متحد باشد.
آقای اندر در پاسخ به این سوال که آیا جنگجویان تحت امرش نیروهای امریکایی و افغان را کشته و یا زخمی کرده است ، شانه بالا انداخته گفت ” این جنگ بود و البته که تلفات نیز داشته است”.