به ابتكار مركز رياست مطالعات استراتيژي وزارت امور خارجه افغانستان اجلاس سه جانبه به اشتراك هندوستان پاكستان افغامستان در مقر وزارت خارجه داير شده بود داكتر دواود مراديان ريس مركز رياست مطالعات استتراتيژيك آن وزارت نخستين سخنران بود كه حرف هاي علمي و منطقي براي گفتن داشت آقاي مراديان در صحبت تحليلي همه جانبه خويش ضرورت روابط حسنه بين اين كشور ها و ملت ها را مو شكافانه به برسي گرفت نقاط مثبت و منفي را كه بر روابط اين كشور ها تاثير گذار بوده اند يكا يك بر شمرد صحبت هاي داكتر مراديان هم رهنمودي بود و هم سازنده من كه افتخار حضور در اين نشست را داشتم با خود گفتم چه ابتكار خوب و چه عملكرد مناسب اما باورم اين است زمان اين نشست ها نتايج مثبت را ببار مياورند كه در سياست وزارت خارجه افغانستان عميقاً يك بازنگري صورت گيرد در غير آن آنچه كه انتظار برده مي شود دست آورد هاي همچو نشست ها كمتر خواهد بود آگاهان سياست خارجي خوب مي دانند حكومت های مختلف النام افغانستان طی ده سال كه گذشت از اثر حمایت کاذبانه کشور های بزرگ که دارائی اهداف دراز مدت واستراتیزیک در افغانستان اند مغرور شده هر گز نتوانسته است سیاست خارجی سالم و متناسب را با همسایه ها تأمین نماید هر کشوریکه با همسایه های خود مناسبات نیکو نداشته باشد هرگز ارتباط آن با کشور های دور اصلا قابل تحلیل ومحاسبه نیست.این دولت افغانستان نیمی از عمر خودرا با تنش وکشمکش با همسایه ها سپری کرده گاهی ایران را به مداخله متهم مي سازد وزمانی با پاکستان پنجه نرم ميكند حال اگر این دوکشور قصد مداخله در امور افغانستان را دارند كه به يقين دارند روابط افغانستان با کشور های همسایه چون ازبکستان وتر کمنستان قرغزستان تاجيكستان هم زیر صفر است وهیچ نوع گرمی واطمیننان در روابط به مشاهده نمی رسد. اگر وزارت خارجه افغانستان مدعی انکشاف روابط با کشور های غربی است این ادعای خیلی مضحک است ا.کشور های غربی تحت نام مبارزه با تروریسم وقاچاق مواد مخدر خود شان به افغانستان آمده اند وتخصیص مقادر پولی هم نتیجه تلاشها های وزارت خارجه ما نیست چون نیاز خود شان در منطقه است آنها این پول را برای آسایش خود مصرف میکنند حال اگر وزارت خارجه ما خواسته باشد يا نخواسته باشد ایشان حضور خودرا تثبیت كرده اند که هیچ ربطی به سیاست خارجی افغانستان ندارد.
هر كس مي داند به تناسب حمایت گسترده جامعه جهانی این حکومت از ضعیف ترین وبی کفایت ترین حکومت های بوده که تا هنوزدر تاریخ افغانستان تجربه نشده است.حکومت های ناکام سابق از حمایت کشور های خارجی هم بر خوردار نبودند اما آنچه به این دولت ارتباط دارد دست تمام کشور های جهان مادر گونه به دهان این طفل شیر خوار است باز هم به پای استاد نمیشود. با آنچه گفته آمد وبا وصف کمک های بیدریغ جامعه جهانی هیچ یکی از آرزو های مردم درد دیده افغانستان بر آورده نشده است وبحران در عرصه های مختلف ملت و کشور را در محاصره خود دارد.با گذشت هروز نا گواری های متعدد دامنگیر مردم ما شده است.
بحران امنیت در اثر عملكرد هاي نادرست دولت و مداخله آشكار و پنهان كشور هاي همسايه تمام فرصت هارا از دست ما گرفته ، کسانیکه از خارج بخاطر سر مایه گذاری به افغانستان آمده بودند حال در صدد بیرون بردن امکانات خود ازین سر زمین اند که نهایت مایه تأسف است. بر خورد خشن قوای خارجی وتصرفات فرا قانونی شان مردم را در کنار دشمنان دولت قرار داده است کسانیکه نیمی أعضای فامیلش توسط نیروهای حامی دولت کشته شده دیگر طرف دولت را نخواهند گرفت. روی همین دلیل روحیه همبستگی. نسبت به روز های اول در بین مردم کمرنگ واختلافان قومی عمیق تر شده است. به همین تر تیب نقض حقوق اساسی مردم و عملی نشدن آنچه در مورد حقوق اساسی مردم و حقوق زنان در قانون اساسی آمده است از نا رسائی های است که باید به آن اشاره نمود.کمک های جامعه جهانی برای بازسازی افغانستان توسط یک عده شکارچیان به نام متخصص حیف و میل شده و در زندگی روزمره مردم هیچنوع تاثیر نداشته است.
وضعیت امنیتی با وجود حضور نیروهای ناتو و سربازان جامعه جهانی، با گذشت هر روز رو به وخامت می گذارد. ومناطق مختلف از کنترول دولت خارج ومردم بجای دولت به طالبان روی آورده اند.اینها تماما متأثر عملکرد های دولت و سياستمداران ما است که برای نیروهای مهار گسیخته خارجی اجازه داده است تا کور کورانه هر طرف بمبارد شود وبرای قربانی های ملکی پول داده شود. شما می بینید رئیس جمهور پیوسته به ورثه قربانی های حوادث پول توزیع میکند در حالیکه این عملش هیچ نفع به امنیت کشور نمی رساند دیگر این ورثه به دولت زیر حمایت نیروهای خودسر علاقمندی نشان نمیدهند.
سیاست ما در برابر همسایه ها برأصل حسن همجواری وعدم مداخله در امور یکدیگر مي تواند در رفع معضلات مثمر واقع گردد در حاليكه افغانستان يكي از جمله اعضاي فعال جامعه جهانی بوده عضويت سازمان ملل متحد را دارد چه عيب دارد كه روابط را با همسايه ها با درنظر داشت منافع ملي و حقوق بين المللي عيار و استوار بسازيم ما باید قبلاً ازدیگران با همسایه ها روابط نیکو داشته باشيم در حاليكه چنين نيست ما بايد بدانيم.
هر کشوریکه استقلال سیاسی وتمامیت ارضی کشور مارا بر سمیت مي شناسد بايد با سیاست بالمثل ما مواجه شود اين سياست مي تواند خيلي كار ساز واقع گردد.
