استفاده از امکانات دولتی در مبارزات انتخاباتی
بر اساس طرز العمل کمیسیون مستقل انتخابات، هیچ یک از نامزدان انتخابات نمی توانند از امکانات دولتی به نفع خود و به ضرر نامزدان دیگر استفاده کنند.
در انتخابات مجلس نمایندگان که قرار است به تاریخ بیست و هفتم سنبله سال جاری برگزار شود، اکثریت اعضای مجلس کنونی نیز خود را نامزد کرده اند. نامزدانی که همزمان هم عضویت مجلس نمایندگان را دارند و هم برای دوره بعدی نامزد هستند، از امکانات دولتی بیشتری نسبت به نامزدانی که تازه خود را در این دور نامزد کرده اند، برخوردار می باشند.>
اگرچه براساس قانون اساسی دوره کاری مجلس کنونی در اول سرطان پایان یافت، اما این مجلس تصمیم گرفت تا اعلام نتایج نهایی انتخابات دور بعدی، به کارش ادامه بدهد. اکثریت اعضای مجلس نمایندگان که خود را برای دور بعدی نیز نامزد کرده اند، می توانند از امتیازات و امکاناتی که قبلا از سوی دولت در اختیارشان گذاشته شده است، در مبارزات انتخاباتی شان استفاده کنند. این افراد، معاش و امکانات از دولت می گیرد اما کمپاین برای خودشان می کنند.
با این حال، برخی از نهادهای ناظر بر روند انتخابات، می گویند کسانی که در پست های دولتی قرار دارند و از وظایف شان کناره گیری نکرده اند، می توانند نفوذ بیشتري بالای دیگر نهادهای دولتی برای استفاده از امکانات دولتی داشته باشند.
جانداد سپین غر، مسوول اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان (فیفا)، می گوید نامزدانی که هم اکنون عضویت مجلس نمایندگان را دارند، می توانند نسبت به دیگر نامزدان انتخابات، امتیازات و سهولت های بیشتری را به دست بیاورند. آقای سپین غر گفت: «کسی که وکیل است، بالای یک ولسوال، رییس ناحیه و آمر حوزه نفوذ بیشتر و شناخت قبلی بیشتري دارد و طبیعی است که او یک سلسله امتیازات را از همه اول تر و بیشتر می تواند به دست بیاورد. این یک مشکل و نقیصه است که از نظر عملی شدن آن، یک مساله جنجالی است.»
مسوول اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان افزود با آن که در مورد عدم استفاده از امکانات دولتی به نفع يك شخص خاص، طرزالعمل هایی وجود دارد اما به گفته وی ضعف نهادهای تطبیق کننده طرزالعمل ها در کمیسیون مستقل انتخابات و دولت، زمینه را برای سواستفاده از امکانات دولتی مساعد می سازد. او تاکید کرد که مشکل اصلی در مورد سواستفاده از امکانات دولتی به نفع یک شخص خاص، در قانون انتخابات است که براساس این قانون، اعضای پارلمان و شوراهای ولایتی می توانند همزمان با نامزد کردن در انتخابات بعدی، پست قبلی خود را نیز حفظ کنند. جانداد سپین غر اضافه می کند: «متاسفانه در افغانستان در قانون انتخابات مشکل عمده ای که وجود دارد این است که یک تعداد از افراد باوجودی که در چوکات دولت هستند، ولی درحین تصدی وظیفه می توانند خود را کاندید کنند و مبارزات انتخاباتی خود را به پیش ببرند. در همین حال، عده ی بزرگی از کارمندان دولتی در صورتی که بخواهند خود را کاندید کنند، باید استعفا بدهند. این مساله یک مشکل را ایجاد کرده و سبب شده که تشویش وجود داشته باشد. کسانی که با حفظ پست دولتی، مبارزات انتخاباتی خود را پیش می برند، بیشتر به منابع دولتی دسترسی دارند و می توانند به سایر ادارات دولتی اعمال نفوذ کنند و سهولات ها و امتیازات بیشتری در جریان مبارزات انتخاباتی خود داشته باشند.»
مسوول اجرایی فیفا تاکید کرد نامزدانی که همزمان عضویت مجلس نمایندگان را دارند و هم مبارزات انتخاباتی شان را به پیش می برند، بايد از امکانات دولتی برای اجرای کارشان در مجلس استفاده کنند، نه در پیش برد مبارزات انتخاباتی شان.
اما کمیسیون مستقل انتخابات می گوید که در مورد چگونگی استفاده از امکانات دولتی توسط نامزدان انتخابات، طرز العمل مشخصی وجود دارد و نامزدانی که از این طرز العمل تخلف کنند، به نهادهای عدلی و قضایی معرفی می شوند. نور محمد نور، سخنگوی کمیسیون انتخابات، می گوید هر فردی که در هر مقام دولتی قرار داشته باشد، نمی تواند از امکانات دولتی سواستفاده کند. او گفت: «طرز العمل، واضح و روشن است، هیچ یک از کاندیدان، ولو در هر پست و هر مقامی که باشد، نمی تواند که از امکانات دولتی به نفع خود و به ضرر کاندیدان دیگر استفاده بکند. اما، نمایندگان فعلی مردم افغانستان که خود را برای انتخابات دور بعد کاندید کرده اند، مساله آنان جداست. از لحاظ قانونی آنان خود را کاندید کرده می توانند، اما به هیچ وجه نمی توانند که از امکانات دولتی و حکومتی به نفع خود استفاده بکنند.»
نور محمد نور افزود که کمیسیون های انتخابات و شکایات انتخاباتی به مساله سواستفاده از امکانات دولتی و مشکلات ناشی از مبارزات انتخاباتی رسیدگي کرده اند و تاکنون نزدیک به سی تن از نامزدان، هشدار داده اند. او گفت در صورتی که نامزدان، انتخابات مجلس نمایندگان، از طرز العمل های کمیسیون تخلف کنند، به نهادهای قضایی معرفی شده و نام شان به مطبوعات داده خواهد شد.
در انتخابات پیش رو، برای 249 کرسی مجلس نمایندگان، بیش از دو هزار و پنج صد تن خود را نامزد کرده اند که در حدود چهار صد تن از آنان را زنان تشکیل می دهند. این انتخابات، دومین دور انتخابات پارلمانی در افغانستان به شمار می رود اما گسترش ناامنی ها برگزاری آن را دچار شک و تردید ساخته است.
برگرفته از هشت صبح