معضل اوکرائین خطر بالقوۀ جنگ سوم جهانی/بخش اول و دوم

ایالات متحدۀ امریکا به عنوان سردمدارسرمایه سالاری بر طبق دکتورین پس از جنگ سرد، برای سلطه کامل برجهان وتحکیم مناسبات سلطه وتابعیت بر جهان باید حد اکثر توان نظامی روسیه و توان اقتصادی چین را فلج کند. به گفتۀ کیسینجر وزیر خارجۀ پیشین امریکا، جهان قرن ۲۱ شامل شش بخش است. امریکا؛ اروپا؛ چین؛ ژاپن؛ روسیه و هند. امریکا تلاش دارد با ناتو واروپا بر دوقدرت چین وروسیه چیره شود وباید امپراتوری سرمایه داری یکه تاز وبدون رقیب جهانی تشکیل دهد. طوری که میدانیم تئوری پایان تاریخ توسط فرانسیس فوکویاما، اینگونه تعبیر شد: « پایان تاریخ به معنی پایان تکامل ایدیولوژیک نوع بشر است؛ جهانی شدن دموکراسی لیبرال غرب به منزلۀ شکل نهایی حکومت است؛ زیرا رویارویی اندیشه ها به پایان رسیده است. به تعبیر او معتقدات ایدیولوژیک شاید در گوشه های وجود داشته باشد، ولی آنچه به طور عام پیروز شده دموکراسی لیبرال است… ». (۱) ولی آنچه رخ داد، زیر نام جهانی سازی به جز غارت، چپاول، جهانی سازی سرمایه، سلطۀ کمپنیهای فراملیتی، توسعه استعمار جدید، جنگ، تجاوز همیشگی وسیاستهای نیولیبرالی چیزی دیگری دربساط نداشته است.

بافتن تیوریهای بهشت موعود توسط ایدیولوگهای حافظ منافع انحصارات سرمایه داری، سطح توقع همآهنگی، همزیستی، تامین عدالت در مناسبات بین المللی بشر را پس از جنگ سرد بالا برد؛ همه را دلبسته همکاری جهانی به جای تقابل دلگرم ساخت و این امید واری را زنده کرد که توازن بین کشور جهان سومی وکشورهای پیشرفته آغاز خواهد شد؛ زیرا عوامل رویارویی های ایدیولوژیک تا حدی زیادی فروکش کردند. نظام کمونیستی سقوط کرد، دیوار برلین فروریخت، قرار بود نقش سازمان ملل برای حل مسایل جهانی افزایش یابد و پیمان نظامی ناتو به دنبال پیمان وارسا، که لازم وملزوم یک دیگر بودند، منحل شود؛ اما با فروپاشی اتحاد شوروی و سوسیالیسم اروپای شرقی قضایا به طور معکوس انکشاف کرد: سازمان ملل وشعبات مربوط آن به حیث افزار مداخله وتجاوز امریکا در امور کشورهای دیگر تبدیل شد؛ به هرکشوری که امریکا تجاوز کرد، این سازمان در پای این تجاوز صحه گذاشت؛ یا : با چشم پت از کنار آن گذشت؛ در نتیجه کشورهای زیادی به خاک وخون کشانیده شدند؛ ناتو برای تجاوز بر حریم کشورها و حاکمیت ملی کشور های دیگر فوق العاده گسترش یافت و حملاتش را بر اکثر کشور های جهان سوم ومتحدان شوروی سابق به طور لجام گسیخته افزایش داد وهمچنان در بسیاری از نقاط جهان ایالات متحدۀ امریکا وناتو به حیث لازم وملزوم یک دیگر جابجا شدند که برخلاف آیین نامه و اهداف این سازمان بود.

درجهان پس از فروپاشی شوروی و سلطه یک جانبه امریکا برجهان، نتنها کوچکترین گرایش به استقرار صلح پایدار به وجود نیامد؛ بلکه استراتیژی امریکا برای توسعه بیشتر، اشغال کشورها ودست نشانده کردن حاکمیت سیاسی در کشورهای جهان سوم وفقیر به طور چشمگیری افزایش یافت که تابع هیچیک از قواعد اخلاقی و سیاسی مروج در تعاملات بین المللی نیست و امریکا هیچکدام از این ضابطه هارا رعایت نمیکند.

به قول هانتینگتن، در ملت ها همواره این وسوسه است، که انسانهارا به دو گروه تقسیم کند: ما و آنها؛ خودی ها ودیگران، تمدن ما وبربریت آنها. (۲ ) از همین رو امریکا چی خود وچی با افزار ملل متحد و ناتو دنبال حذف غیر خودیها برآمد. امریکا پیوسته برای غارت، سلطه بر منابع ومواد خام به ویژه انرژی وچپاول دنبال دشمن تراشی ودشمن سازی بوده است و برخی از « دشمنان » از قبرغۀ چپ وراست امریکا آفریده شده اند و جزء راز خانوادگی حاکمان امریکایی اند که میتوان از آن جمله از گروه های مختلف اسلام سیاسی، سلفی، وهابی، نیو نازیها وگروه های راست افراطی نام برد. از دیدگاه غرب وامریکا همه مناطق صلح که ۱۵ درصد جهان را در بر میگرفت شامل امریکا، اروپای غرب وجاپان میشد و متباقی ساحۀ آشوب بود، که باید سرکوب میشد و به دادگاه صلح خواهی می پیوست؟! چهار صد سال است که غرب در پی نگهداری مستعمره و مستعمره ساختن جدید است. مواردی که بانگ آزادی خواهی، حقوق بشر وندا برای دموکراسی غرب را بیرنگ ساخته است.

ارچند تجاوز بر یک کشور در هر شکل آن باید محکوم شود و نمیتواند توجیه داشته باشد؛ اما اکثر این تجاوزها، خود معلول سیاست تجاوزکارانۀ امریکاست ونه عامل تجاوز. امریکا ومتحدان ناتوی آن با پیشبرد سیاستهای استعماری برای چپاول وسلطه بر جهان تحریکاتی را به وجود آورده اند که هست وبود تعدادی از دولتها، کشورها وملتها را به خطر مواجه کرده و انهاراناگزیر به نشاندادن واکنش مجبور کرده است.

آیا روسها در منازعۀ اوکرائین در پی توسعه وتجاوز اند یا اینکه دست به واکنش وسیاست بازدارنده زده اند؟ دولتها بیش از هر چیز در برابر تهدیداتی که احساس میکنند، دست به واکنش میزنند و سفر بری نظامی روسیه به مرزهای اوکرائین از همین نوع واکنش است. اروپا در دوران جنگ سرد، در برابر وسوسۀ تهدید اتحاد شوروی، کمونیزم و پیشروی انقلاب سوسیالیستی زیر چتر امریکا درآمد؛ اما حال چرا پایش را در خط منافع امریکا میگذارد.؟ اگر شعله های جنگ در اوکرائین بلندتر شود، دود آن قطعاً به چشم اروپایی ها خواهد رفت وبیش از همه طبقات کارگر وتهیدست اروپا را ضربه خواهد زد واروپا بار دیگر دچار بحران فراگیر اقتصادی خواهد شد که بی ثباتی سیاسی پیامد آن خواهد بود.

وضع بین المللی به وجود آمده توسط ایالات متحدۀ امریکا شرایطی را دیکته میکند، که خصایص آن شکستن اقتدار دولتهای ملی، فروپاشی کشورها، تشدید برخوردهای قبیله یی، قومی، دینی، مذهبی، پیدایش دار ودسته جنایتکار، تروریسم سازمانیافته وتروریسم دولتی است که معلول آن سیل آوراه گان و پناهنده گانی که هر روز بر دامنه و وسعت آن افزوده میشود، است. مضاف برآن این سیاست گسترش سلاحهای اتومی، گسترش تروریسم، کشتار ها وپاکسازیهای قومی ومذهبی را در بر گرفته است واوکرائین جزء لایتجزای این بحران است. ( ادامه دارد)

منابع:

(۱ ) ساموییل هانتینگتون، برخورد تمدنها، ترجمه محمد علی حمید رفیعی، سال ۱۳۷۸، چاپ تهران تعدا صفحه ها ۵۱۵، رویه ۳۱. ( ) ساموییل هانتینگتون، برخورد تمدنها، ترجمه محمد علی حمید رفیعی، سال ۱۳۷۸، چاپ تهران تعدا صفحه ها ۵۱۵، رویه ۴۲.

(۲ ) همانجا، رویه ۴۴.