حنیف اتمر کیست و دنبال چیست؟

در حالیکه یک پایش چون یونس قانونى مى‌لنگد، اما در مغایرت با وى، از انرژى و تحرک قابل ملاحظه، براى گسترش ساحه نفوذ و حیطه قدرتش برخوردار است.

بر خلاف کرزى که مردکى ساده لوح و برون گراست. نه تنها درونگرا و مرموز است بلکه مزور و محیل نیز است. به مشکل میتوان گرایشات، اعتقادى، سیاسى، قومى و جناحى او را استمزاج نمود.

در سالهاى اخیر سیر صعودى قدرت را هر چند آهسته اما پیوسته پیموده و امروز در کلیدى ترین سمت در ساختار قدرت تکیه زده است. با این اوصاف او کیست و با این همه ظرافت و ظرفیت دنبال چیست؟

حنیف اتمر باشنده  اصلى ولایت لغمان و وابسته به جناح پرچم حزب دموکراتیک خلق بود. موصوف سابقه کار در چارچوب وزارت امنیت دولتى (خاد) رژیم کارمل و نجیب را در کارنامهاش دارد.

مراحل ابتدایى مسلک استخبارات را در مرکز تعلیم خاد و زیر نظر مشاوران روسى در داخل کشور و مراحل متوسط را در کورسهاى کوتاه مدت زیر نظر آموزگاران KGB در تاشکند و مسکو فراگرفته است.

گفته میشود یک پایش در جنگ با مجاهدین آسیب دیده که با عصا حرکت مىنماید. با پیروزى مجاهدین کشور را بقصد پاکستان ترک گفته، در موسسات مدد رسانى که پوششى براى فعالیت هاى استخباراتى کشور هاى غربى بود، جذب شده است.

از طریق همین مؤسسات به لندن رفته است و زمزمه هایى از روابط نزدیکش با MI6 استخبارات کشور بریتانیاست.

متعاقب توافقات بن به کشور برگشت. ذریعه اشرف غنى و سازمان هاى خارجى به کرزى معرفى شده بحیث وزیر احیاء و انکشاف دهات در کابینه ى کرزى تؤظیف گردید. موصوف در دوران تصدى این وزارت متهم به سوء استفاده از برنامه همبستگى ملى ( ملى پیوستون ) است.

با گرم شدن روابطش با کرزى، عهده دار وزارت معارف گردید که بالوسیله ى کمکهاى سازمان یونسکو و دونر هاى خارجى، شبکه ى وسیع مافیایى از بستگان و دوستانش را در آن وزارت ایجاد نمود.

اتهام مکاتب خیالى و تشکیلات غیر واقعى در ساحات ناامن از اتهامات این دوره ى کارى اوست. با جلب اعتماد بیشتر کرزى، بجاى ضرار احمد مقبل در وزارت داخله تؤظیف گردید.

اتفاقات نادرى که در این دوره از کارش بوقوع پیوسته، کشاندن دامنه ى جنگ و نا امنى و انتقال دسته هاى طالبان از جنوب به شمال کشور است. سرانجام با سوء قصد ناکام طالبان علیه کرزى در مراسم رسم گذشت، همراه با امرالله صالح از پست وزارت داخله استعفاء داد. از آن زمان به بعد در رابطه ى تنگاتنگ با اشرف غنى قرار گرفته، مقدمات پیروزى او را در انتخابات روى دست گرفت.

مهندسى انتخابات پرچالش اخیر، زمینه سازى ائتلافها، سازمان دادن معاملات سیاسى و تقلبات گسترده در صندوق هاى رأى از دستآورد هاى بارز اوست. او مدیرى زیرک، مذاکره کننده ى ماهر و معامله گرى واقعبین است. او یکى از معماران اصلى تیم تحول و تداوم است.

تئورى تشکیل تیکت انتخاباتى با محوریت پشتونها با جناحین قوم ازبیک و هزاره، زاده ى تفکر قومگرایانه ى اوست. نقیصه ى عدم موجودیت تاجیکها را در معامله ى سریع و نقدى در دوبى با احمدضیاء مسعود، حل نمود.

او بود که پیمان امنیتى با امریکا را امضاء نمود. براى کاهش تسلط فرماندهان غیر پشتون در شمال، زمینه ى رشد و پا گرفتن دسته جات طالبان را در ولایات شمال مساعد ساخت.

او نه تنها شبکه ى وسیعى از افسران عالیرتبه و رؤساى امنیت دولتى رژیم قبلى را در محوریت رئیس جمهور و مرکز توحید و قوماندانى اعلى جمع نموده بلکه حلقه ى بزرگى از فرزندان سیاستمداران، رهبران جهادى، قوماندانان مطرح را در شوراى امنیت گرد آورده. که با مرگ هر یکى، فرزندان شانرا که دست آموز خودش است، در جغرافیاى قومى اش گماشته، در خدمت خویش دارد.

اوست که بلافاصله بعد از ختم غائله انتخابات و از اولین روزهاى آغاز بکار حکومت وحدت ملى، عرق جبینش نخشکیده، آستینش را براى یکسره کردن قدرت در ارگ و محدود نموده شرکاى تیمى و حکومتى بالا زد.

مشوره ها و راهکار هاى اوست که رابطه ى دو شریک قدرت را شکراب نموده، رئیس اجرائیه را چنان منزوى و از متن قدرت به حاشیه رانده است که بار ها صداى اعتراضش بلند شد. برخى تصور مى کنند او بازوى نیرومند اشرف غنى در پیشبرد امور است. حال آنکه او گرداننده و از جایگاه مربى و مرشد غنى عمل مى نماید.

بمنظور زهر چشم نمودن جزایر قدرت جهادى و استحکام پشتوانه ى نظامى ارگ و اجراى مانور هاى امنیتى در شهر کابل، چندى قبل طرحى را مبنى بر ایجاد واحد بیست هزار نفرى واکنش سریع در پایتخت با اسلحه روسى و پشتوانه ى مالى قطر به رئیس جمهور پیشنهاد نمود و سفر هایى را در این زمینه به مسکو نمود که مقدارى از این سلاحها در شمال به اختیار طالبان نیز قرار گرفت.

– او بود که با بلاک نمودن حسابات مالى شرکتهاى متعلق به والى بلخ و مطالبه ى مالیات چندین ساله ى معوقه ى آن از ذریعه ى اکلیل حکیمى، نه تنها زمینه ى معامله ى او را با ارگ مساعد ساخت، بلکه بعنوان ابزارى از وى بر علیه دوست و متحد دیروزش عبدالله نیز استفاده نمود.

– او بود که بعد از عقیم شدن سوءقصدش علیه معاون اول ریاست جمهورى، با توطئه احمد ایشچى دوستم را از جایگاه دوم قدرت به حصر خانگى کشانده تا مرز محاکمه و احتمالاً تبعید تضعیف نمود.

– اوست که امرالله صالح یکى فعال ترین کدر هاى تیم اصلاحات و سرسخت ترین منتقد نظام را در خدمت ارگ آورده به پست نمایشى و سمبولیک قانع نمود.

– اوست که اسم یکى از سرکش ترین ماجراجویان و شورشگران چهار دهه ى اخیر یعنى حکمتیار را از از لست سیاه سازمان ملل حذف نموده، دست او را گرفته از مغاره ى تبعید به شهر آورد.

او تئوریسن قبیله و ادامه دهنده ى واقعى راه محمد گل خان مومند در حال حاضر است که به احیا و تحکیم حاکمیت سنتى پشتونها و انتقال نرم و آرام آن از درانى ها به غلجایى ها مى اندیشد.

او که بنابر اتهام جمعیت اسلامى، ردپایش در سوء قصد علیه نخبه گان این تنظیم جهادى دیده میشود، در حال حاضر با چالش بزرگ مخالف رهبران جمعیت مواجه است. کنار رفتن او از سمتش یک از سه شرط اساسى جمعیتى ها در همکارى شان با حکومت وحدت ملى است که تا هنوز ارگ، انعطافى در زمینه از خود بروز نداده است.

به باور این قلم، رهبران جمعیت با ارائه چنین پیش شرطى با دشمن قسم خورده ى چون اتمر، نشان دادند که اصول و قاعده ى بازى هاى سیاسى و رقابت هاى جناحى را بخوبى بلد نیستند. و بجاى حریف، کرسى او را نشانه کرفته اند. غافل از آنکه، چه او در قدرت باشد و چه نباشد.

جمعیت با حریفى قدرتمندى چون اتمر مواجه خواهد بود که با هر وسیله ى مى تواند زهرش را وارد نماید. بهتر بود با مستند سازى دست داشتنش در انفجارات اخیر، زمینه ى محاکمه و منزوى نمودنش را از چرخه ى قدرت فراهم مى نمودند.

او چنان مار خوش خط و خالى است که بعید نیست در صورت اصرار جمعیت مبنى بر کنار رفتن او از مشاوریت امنیت، با ژست و اداى رعایت مصالح ملى، داوطلبانه کنار رود و با این عقب نشینى تکتیکى، جمعیت اسلامى را در موقعیت دشوارتر قرار دهد. زیرا او در حال حاضر علاوه بر حامیان پر و پا قرص خارجى، شبکه ى وسیعى را در بدنه ى حکومت در اختیار دارد.

رو بهمرفته چه او در قدرت باشد و چه نباشد، یکى از پر نفوذ ترین و مزور ترین سیاست پیشه گان صحنه ى امروز کشور است که امکانات وسیعى در اختیار دارد.