قرار است قندهار در روزهاى پنجشنبه، جمعه و شنبه، ميزبان نشست سه روزه ى مخالفان و منتقدان سياسى حكومت وحدت ملى باشد كه ميزبانى اين اجلاس را جنرال عبدالرازق قوماندان امنيه قندهار بعهده دارد.
شخصيت هاى برجسته ى سياسى، رهبران احزاب و ائتلافهاى سياسى نظير، عطاء محمد نور، امير اسماعيل خان، محمد يونس قانونى، امرالله صالح، رحمت الله نبيل، رنگين دادفر اسپنتا، همايون همايون، عبدالرحيم ايوبى، ظاهر قدير و حدود ٨٠ تن از نماينده گان پارلمان در اين نشست دعوت شده اند.
همه مى دانيم كه از مدتى بدينسو اختلاف نظر ميان رهبران داخل و خارج از حكومت اوج گرفته. از انتقادات حامد كرزى تا افشاء گرى هاى رحمت الله نبيل و اسپنتا، از ائتلاف انقره تا تجمعات اعتراضى، از مسدود نمودن حسابات بانكى منتقدان تا اخراج حواريون كرزى از مجلس سنا و مقامات دولتى و بررسى شهرك عينو مينه، دال بر فشار هاى مضاعف دو طرف بر همديگر است. از مخالفتهاى فردى و جناحى كه بگذريم، اين اختلافات عمدتاً بمحور حامد كرزى كلان قوم درانى و اشرف غنى احمدزى از قوم غلجايى تبارز نموده كه طيف وسيعى از منتقدان سياسى، قومى و سمتى ديگر را در خود جا داده است كه بزودى در قالب نشست قندهار تظاهر خواهد نمود.
مخالفان سياسى حكومت وحدت ملى عليرغم اختلاف نظر ها و موضع هاى متفاوت شان، در اين نكته اجماع نظر دارند كه حكومت وحدت ملى، فاقد مشروعيت اجتماعى است و نه تنها در نتيجه تقلب و فشار خارجى شكل گرفته، بلكه يك نظام ناكار آمديست كه كشور را بالاثر اختلافات و ضعف هاى درونى اش به بحران سوق نموده. در نتيجه ى انحصار طلبى، تماميت خواهى و دامن زدن تعصبات قومى، اوضاع عمومى كشور روز تا روز بدتر شده، نا امنى بيشتر شده و نارضايتى مردم به اوج خود رسيده است. بناً بايد نخبه گان كشور در تفاهم با حاميان بين المللى افغانستان و گفتمان ملى در جستجوى راه حلى براى بيرون رفت از اين معضل باشند كه همانا تدوير لويه جرگه، تشكيل حكومت موقت و آوردن تغيرات بنيادين در طول و عرض نطام است.
دو تيم تشكيل دهنده ى حكومت وحدت ملى، با همه ى كشمكش هاى داخلى شان در برابر منتقدان نظام، ديدگاه و موضع مشتركى دارند و نسبت به هر وقت ديگر متحد تر به نظر مى رسند و معتقدند كه نيازى به لويه جرگه نيست. و طورى وانمود مى كنند كه مخالفان شان از دو درد مى نالند. برخى از فقدان صلاحيت رسمى و دور ماندن از مدار قدرت و عده ى ديگر از محدود شدن سوء استفاده هاى مافيايى اقتصادى شان شاكى اند.
اما همه ى اين انتقادات و فعل و انفعالات مقدمه چينى و جوسازى هايى است براى انتخابات بعدى كه حامد كرزى مخالف برگزارى آنست و مى خواهد از راه ميانبر دو باره به آن دست يابد، چون راه هاى قانونى به روى وى مسدود است. او در اين بازى حمايت منطقوى روسيه و ایران را باخود دارد. اما در مقابل رئيس جمهور و رئيس اجرائيه بر برگزارى انتخابات تاكيد دارند. و سعى دارند تا با تفاهم و از مجارى رسمى به حاكميت شان ادامه دهند. گفتنى است اينكه حكومت از همسويى و جانبدارى سازمان ملل و امريكا برخوردار است كه تمايل ندارند، پروسه ى دولت سازى در افغانستان به عقب برگردد.
يكى از مهره هاى اصلى اين اجلاس والى بلخ است كه از مدتى بدينسو بطور بيسابقه ى فعال شده. و از حمايت همجانبه ى داكتر عبدالله تا اعتراض گسترده عليه وى، از مخالفت با ارگ تا معامله با اشرف غنى، از ايجاد ائتلاف انقره تا حالا كه اجلاس قندهار را تجربه نموده و مى نمايد. او تصور مى كند كه بانى و باعث اين تحركات اوست و ثمرش را هم او خواهد چيد. اما واقعيت آنست كه تمام اين رشته ها به كرزى منتهى ميشود. او بطور غير مستقيم و بدون نقش ملموس، والى بلخ و جمع ديگرى را از طريق وابسته گانش تحت تلقين خود دارد و از انرژى آنها در جهت منافع و اغراض خود بهره مى جويد.
سئوال اصلى اينست كه نتايج اين نشست چه خواهد بود و چنين ائتلاف و جبهه ى سياسى غير رسمى، منجر به چه خواهد شد؟ آيا اوضاع را بهبود خواهد بخشيد و يا اينكه به وخامت بيشتر آن خواهد انجاميد؟
اين اجلاس داراى دو پيام داخلى و خارجى خواهد بود.
– در بعد خارجى به حاميان بين المللى افغانستان كه اوضاع را با دقت زير نظر دارند، اين پيام را انتقال خواهند داد كه اين نشست يك حركت مدنى و قانونى است و طرحى اصلاحى را براى سفارت امريكا و نماينده ى سازمان ملل در كابل تحويل خواهند داد.
– در مقياس داخلى زهر چشمى ايست براى ارگ و سپيدار كه يا تن به تدوير لويه جرگه بدهند و يا اينكه اوضاع را بيشتر از اين آشفته خواهند ساخت. در صورت واكنش تند ارك، احتمال اينكه اعضاى اين نشست مناطق تحت تسلط شانرا از حيطه ى قدرت دولتى مجزا سازند و راه شانرا از دولت جدا ساخته، مشروعيت نظام را به حد اقل برسانند، نيز متصور است. در آنصورت از دوستم دعوت خواهند نمود تا بداخل آمده و از وزنه ى اجتماعى و موقعيت رسمى او بر عليه حكومت استفاده خواهد شد.
رويهمرفته، اين نشست اگر بدور از آسيب مهمانان ناخواسته ى طالب و داعش برگزار گردد، در نوع خود، يكى از فراگير ترين و جدى ترين واكنش هاى داخلى منتقدان سياسى حكومت تا حال محسوب ميشود كه نتايج مثبت و منفى آنرا، انكشاف اوضاع و گذشت زمان مشخص خواهد نمود.
