داکتر مرادیان: جامعه بین المللی باید بین «حامی تروریزم» و «قربانی تروریزم» یکی را انتخاب کند
داکتر داوود مرادیان، کارشناس مسایل روابط بینالملل، چندی پیش در یک کنفرانس به ابتکار “روزنامه ی ماندگار” تحت عنوان “در جستجوی راه حل- دورنمای صلح بررسی وضعیت موجود افغانستان” در کابل برگزار شده بود، گفت: موضوع افغانستان را باید از سه لحاظ داخلی، منطقهی و جهانی مورد بررسی قرار داد و برای پایاندادن به منازعهی افغانستان راه حلهای را باید در داخل، منطقه و جهان جستجو کرد.
به عقیده داکتر داوود مرادیان، راه حلها زمانی پیدا خواهد شد که بین سه طرف قضیهی افغانستان “مخالفین (شورشیان طالب و حزب اسلامی، حقانی)، دولت و جامعهجهانی” توافق نظر و هدف مشخص به میان بیاید.
داکتر مرادیان اضافه کرد: هدف ما، کشورهای منطقه و جامعه جهانی باید دولت قوی و یک نظام سیاسی دموکرات در کشور باشد؛ اما اگر برای رسیدن به این هدف تفاوت نظرهایی وجود داشته باشد، منازعه افغانستان ادامه خواهد یافت.
این آگاه مسایل بینالملل در این سمینار گفت اگر میخواهیم به این هدف برسیم، پس نیاز است که سه میثاق اجتماعی را در نظر بگیریم:
میثاق اول: اول اینکه بین نخبگان سیاسی افغانستان باید یک گفتمان راهاندازی شود. دوم مسأله بحث خط دیورند است که متأسفانه یک نوع فقر اطلاعاتی وحشتناکی در این مورد وجود دارد و عدهی زیادی از ما سند خط دیورند را مطالعه نکرده اند، پس ایجاب میکند که یک گفتگوی بینالافغانی را در میان افغانها در مورد خط دیورند داشته باشیم و مسأله سوم یا آخر جایگاه دین در دولت و جامعه است.
او همچنان اضافه کرد، موضوع دین بسیار مهم است و نیاز به گفتگو میان نخبگان افغانستان و روابط بینالافغانی دارد که آیا ما چه نگاهی به این رابطه داریم؟ و مسأله مهم دیگر اینکه هنوز در افغانستان بحث قوم برتر و قوم مهاجر مطرح است که این موضوعات باید به صورت شفاف مطرح و روی آن بحث صورت گیرد.
داکتر مرادیان در ادامه گفت، آیا نظام سیاسی افغانستان با توجه به تنوعی که در افغانستان وجود دارد، برآورده کنندهی خواست و نیازهای مردم افغانستان میباشد؟
میثاق دوم: او افزود: میثاق دوم، اصل دولتداری خوب، اصل مسوولیتپذیری اجتماعی است؛ اما تا زمانیکه فاصله میان دولت و مردم وجود داشته باشد، بسیار مشکل خواهد بود، تا ما بتوانیم به یک راه حل مناسب دست بیابیم.
میثاق سوم: این آگاه بینالمللی همچنان گفت: موضوع سوم، میثاق بین افغانستان و جامعه جهانی است که ما باید به عنوان دولت و مردم افغانستان تعهد جدیدی با جامعهجهانی داشته باشیم و کنفرانس بن فرصتی است برای تدوین چنین میثاقی با جامعه جهانی.
به گفتهی داکتر مرادیان، هر میثاق اجتماعی سه بخش مهم دارد که عبارت از اصول ارزشی، حوزه و موارد مهم میثاق و بخش سوم میکانیزم اجرایی این میثاق میباشد.
او افزود، میثاقی که ما با جامعه جهانی باید داشته باشیم، مبتنی بر چند اصل باید باشد: اصل اول: «مسوولیتپذیری مشترک» و اینکه ما افغانها باید در برابر مسایل مربوط به افغانستان مسوولیت داشته باشیم و همین طور ایجاب میکند که دوستان بینالمللی ما مسوولیت خود را پذیرا باشند و اصل مسوولیتگریزی باید ختم شود؛ چرا که همواره جامعه جهانی افغانستان را و ما( افغانستان) جامعهی جهانی را در این باره مورد انتقاد قرار میدهیم، این اصل باید اصل مسوولیتپذیری مشترک باشد.
داکتر مرادیان در ادامه همچنان افزود، اصل دوم باید اصل «حسابدهی متقابل» باشد و جامعهجهانی نسبت به مالیهدهندگان خود مسوولیت دارد و این حق جامعه جهانی است که از ما افغانها یک سلسله انتظاراتی داشته باشد.
او افزود، اصل سوم عبارت از «تقسیم وظایف» میباشد و باید مشخص شود که وظایف ما به عنوان یک افغان چه است؟ و وظایف جامعه جهانی چه است؟ یعنی وظایفی که مربوط به ما میشود را جامعه جهانی انجام دهد یا وظایف جامعه جهانی را ما انجام دهیم. پس بسیار مهم است که ما باید اصل تقسیم وظایف متقابل را تنظیم کنیم.
این آگاه بینالملل همچنان اضافه کرد، اصل دیگری که دوستان باید روی آن کار کنند، اصل حمایت و همبستگی و میانجگری میان افغانستان و پاکستان است.
او همچنان گفت، مساله که آن را از دوستان بینالمللی خود پرسیدیم و همیشه برای ما سوال برانگیزه بوده، بین افغانستانی که قربانی تجاوز پاکستان است، با پاکستانی که متجاوز و حامی تروریزم است، باید تفاوت قایل شوند. داکتر مرادیان گفت، این غیرممکن است که هم افغانستان شریک استراتیژیک امریکا باشد و هم پاکستانی که حامی تروریزم است. پس جامعهجهانی باید بین حامی تروریزم و قربانی تروریزم یکی را انتخاب کند و همین طور میانجی باشد میان افغانستان و پاکستان.
داکتر مرادیان افزود، راهها و میکانیزمهایی زیادی برای کمک به ما وجود دارد که بین افغانستان و پاکستان صلح به وجود بیاید و همین طور باید جامعه جهانی مشخص نماید که دوست ما است یا دوست پاکستان تروریست پرور. او اضافه کرد،
اصل مهم دیگر اصل یک نواختی است یعنی آنچه را که ما انجام میدهیم، سایر کشورها نیز مانند ما عمل کنند، پس برای ما مهم است که هم ما و هم دوستان بینالمللی ما یک نگاه واحد و یک استراتیژی واحد در مورد پدیده تروریزم داشته باشیم.