بزرگترين عمليات نظامي افغانستان از سال 2001 در منطقه مارجه ولايت هلمند توسط نيروهاي انگليسي، آمريكايي و افغان به راه افتاده كه هدف آن رهايي هلمند از چنگ طالبان بيان شده است.
اين روزها اخبار عمليات نظامي نيروهاي غربي و افغان در مارجه ولايت هلمند در صدر اخبار افغانستان قرار دارد و هر روز ابعاد تازهاي از اين عمليات در رسانهها منتشر ميشود. آنچه در ادامه ميآيد، گزارشي كامل از اين عمليات است.
عمليات “مشترك”
اين عمليات كه “مشترك ” نام گرفته قرار است با حضور نيروهاي آمريكايي، انگليسي و ارتش افغانستان برگزار خواهد شد و بزرگترين عمليات نظامي افغانستان از سال 2001 تاكنون خواهد بود.
بر خلاف تمام عمليات هاي ديگر كه كليه مراحل آن به صورت سري انجام مي شود، اين عمليات از مدتها قبل توسط نظاميان ارشد انگليسي و آمريكايي اعلام شده است و در حال حاضر مراحل مقدماتي عمليات آغاز شده است.
تعداد نيروهايي كه در اين عمليات اشتراك دارند مشخص نشده است اما 25 هزار نظامي انگليسي و آمريكايي در اين ولايت مستقر هستند و اعلام شده است كه هزاران نيروي افغان نيز در اين عمليات اشتراك خواهند كرد.
سخنگوي نيروهاي انگليسي از تجهيز نيروهاي انگليسي كه قرار است در عمليات مشترك استفاده كنند به بالگردهاي مدرن و مجهز خبر داده است.
در حال حاضر خبرها از استقرار هزاران نيروي خارجي و افغان در اطراف منطقه عملياتي و مستقر شدن صدها خودرو زرهي و نفربر در اين منطقه حكايت دارند، همچنين روزنامه واشنگتن پست روز گذشته از احداث يك فرودگاه موقت در اطراف منطقه عملياتي خبر داد.
در مورد علل اعلام اين عمليات پيش از موعد، “هلال الدين هلال ” كارشناس نظامي افغان معتقد است كه اين يك تاكتيك جديد انگليسي ها در افغانستان است تا به اين وسيله طالبان منطقه را ترك كنند و اين منطقه با كمترين تلفات به تصرف آنان درآيد.
به نظر اين كارشناس افغان، هدف ديگر اين كار خروج غيرنظاميان از منطقه به منظور جلوگيري از تلفات است.
“مارجه ” بهشت طالبان در جهنم افغانستان
مارجه منطقهاي از ولايت هلمند است در 30 كيلومتري شهر “لشكرگاه ” مركز ولايت هلمند. اين منطقه از هلمند جمعيتي حدود 100 هزار نفر دارد.
مارجه منطقه حاصلخيزي است كه سالهاست تحت نفوذ طالبان قرار دارد و با درآمد حاصل از كشت ترياك در اين منطقه، مارجه تبديل به بهشتي امن براي طالبان شده است.
مارجه را ميتوان خط تقسيم شمال و جنوب هلمند دانست كه 15 هزار نيروي آمريكايي كه سال گذشته وارد اين ولايت شدند در جنوب هلمند مستقر هستند و 10 هزار نيروي انگليسي كه سالهاست در اين ولايت مستقر هستند در شمال اين ولايت مستقر هستند.
پايان تسلط طالبان بر هلمند
“احمد رشيد ” نويسنده پاكستاني، هلمند را يك مركز سمبوليك براي طالبان ميداند زيرا اين ولايت مركز توليد مواد مخدر و مركز طالبان محسوب ميشود.
مقامات نظامي انگليسي و آمريكايي هدف از اين عمليات را تسخير آخرين مناطق تحت كنترل طالبان در ولايت هلمند بيان كرده اند.
“جمز كراون ” فرمانده نظاميان انگليس در هلمند، هدف از اين عمليات را تصرف مارجه از اشغال طالبان بيان كرده و افزوده است كه اين بار بر خلاف گذشته اين منطقه را ترك نخواهند كرد و استراتژي جديد كه عبارت از تصرف، نگهداري و بازسازي است در اين منطقه اجرا خواهد شد.
بخشهايي از ولايت هلمند در طول 8 سال گذشته در دست طالبان بوده است و اين ولايت هم مانند “قندهار ” يك پايگاه سنتي طالبان محسوب ميشود.
بر اساس اظهارات نظاميان غربي قرار است اين بار اين پايگاه سنتي براي هميشه از تسلط طالبان خارج شود.
طالبان و عزم مقاومت در مارجه
طالبان در برابر تبليغات نظاميان انگليسي و آمريكايي اعلام كردهاند كه در مارجه خواهند ايستاد و با كمربندهاي انفجاري و ديگر مواد منفجره مشتاقانه در انتظار ورود نظاميان انگليسي و آمريكايي به اين منطقه هستند.
برخي خبرگزاريها از زبان مردم اين منطقه حكايت كردهاند كه طالبان در مارجه آمادگيهاي لازم را اتخاذ كردهاند.
احمد رشيد كارشناس پاكستاني جمعيت طالبان مستقر در هلمند را حدود 1000 نفر تخمين ميزند اما با توجه به تبليغات گسترده پيش از جنگ و موقعيت مارجه كه مركز طالبان در جنوب افغانستان است تعداد شبه نظاميان بسيار بيشتر از اين تعداد خواهد بود.
با اين وجود تفوق نيروهاي غربي بر طالبان توسط حملات هوايي شانس پيروزي طالبان را كاهش خواهد داد و به نظر ميرسد مقاومت طالبان در برابر عمليات “مشترك ” بيشتر يك حركت نمايشي است.
هلالالدين هلال، معاون سابق وزارت كشور افغانستان و كارشناس نظامي معتقد است كه دليل موفقيت طالبان در هلمند به علت جنگهاي چريكي آنان است، اما اين بار صحبت از يك نبرد روياروي است و نتيجه اين گونه عملياتها تاكنون شكست طالبان بوده است.
عمليات مشترك، اهرم فشار به منظور جذب بخشي از طالبان
به نظر ميرسد اين عمليات فقط به منظور راندن طالبان از هلمند انجام نميشود. پيش از اين نيز، آمريكا با كمك كماندوهاي افغان “موسي قلعه ” را كه تبديل به مركز “امارت اسلامي ” در ولايت هلمند شده بود از چنگ طالبان رها ساخت اما چنين تبليغات پيش از جنگ انجام نداد.
اين عمليات پرهياهو بايد دستاوردهاي ديگري نيز براي آمريكا و انگليس داشته باشد كه يكي از آنها مي تواند اهرم فشاري باشد بر طالبان به منظور مصالحه.
اين عمليات همزمان با روند گفتگوي صلح يا به اصطلاح غربي ها “بازجذب طالبان ” راه اندازي شده است. اين عمليات وسيع به طالبان رده پايين كه هدف اصلي از طرح گفتگو نيز آنها هستند پيام واضحي را خواهد داد كه عقوبت ايستادگي شكست خواهد بود.
اين عمليات يك جنگ رواني عليه طالبان است، آن هم در مركز سمبوليك آنها و در نهايت تسخير نقطه اي كه يكي از منابع درآمد طالبان است.
مردم غيرنظامي قربانيان اصلي اين رويارويي
بالگردهاي انگليسي در روزهاي گذشته اوراقي را در مارجه منتشر كردهاند و از مردم غيرنظامي خواستهاند تا منطقه را ترك كنند.
خبرهاي رسيده از مارجه حاكي از آن است كه هزاران نفر از مردم اين منطقه آواره مناطق ديگر شدهاند.
در عين حال گزارشها حكايت از آن دارند كه عدهاي از مردم مارجه كه تعداد آنها نيز كم نيست به دلايلي چون فقر نتوانستهاند اين منطقه را ترك كنند.
تجارب گذشته نشان داده است كه اتكاي عمده نيروهاي غربي در جنگ با طالبان بر حملات هوايي است، در صورت تكرار اين تجربه پيش بيني ميشود.
هزاران نفر از مردم مارجه قرباني اين حادثه خواهند شد و دستاوردهاي احتمالي اين عمليات به قيمت ريختن خون صدها افغان مظلوم و بي گناه خواهد بود.
