کشته شدن عبدالله لغمانی معاون اداره‌ی امنیت ملی افغانستان در فرایند مبارزه با تروریزم، حساس و در عین حال قابل مکث می نماید. اگرچه کشتن و کشته شدن در جریان مبارزه و جنگ و غالب آمدن بر رقیب اصلی انکار ناپذیری است و نیز کشته شدن و از بین رفتن هر کسی به هر عنوان و رسمی که باشد از بدیهیات زندگی است؛ اما کشته شدن مقام ارشد استخباراتی افغانستان در شرایطی که گفته می شود امنیت ملی افغانستان بال و پری یافته است، پرسش هایی را در پی دارد.
در حالی که بیشترین فعالیت را در خصوص مبارزه با تروریزم طی چهار سال گذشته امنیت ملی افغانستان داشته است و بیشتر رویا رویی این ارگان مهم با تحرکات و برنامه هایی بوده است که از طرف استخبارات پاکستان سازماندهی می شده است؛ بنا برآن نمی توان دخالت مستقیم اداره‌ی استخباراتی پاکستان را در ایجاد این حادثه به دور از امکان دانست و در حقیقت باکشته شدن داکتر عبدالله لغمانی معاون امنیت ملی افغانستان ما شاهد جنگ تن به تن سازمان استخباراتی پاکستان و امنیت ملی افغانستان هستیم که در این نبرد متاسفانه دست استخبارات پاکستان توانست گلوی امنیت ملی افغانستان را به سختی بفشرد و و به این گونه، نفسی بالا کشد.
اما باتوجه به این که رییس امنیت ملی افغانستان در واکنش به 130 حمله‌ی طالبان در روز برگزاری انتخابات، در یک کنفرانس خبری گفته بود که طالبان در پی این اقدام ها شان، تاوان بزرگی خواهند پرداخت و نیز مثال هایی بر این امر ارایه کرد، اين رويداد نشان می دهد که حمله به آقای لغمانی منحیث مهره‌ی ارشد و موثر در اندام امنیت ملی افغانستان، پاسخی بر چنین هشدارهایی ترتيب و مديريت گرديده است.
قتل معاون اداره‌ی امنیت ملی افغانستان نشان می دهد که حفظ و مراقبت از کدرهای مهم از جانب حکومت به گونه‌ي جدی صورت نمی گیرد و آنانی که نیاز بیشتر به حفاظت و نگهداری و امنیت جانی دارند، به سادگی در شکار رقیبان قرار می گیرند.
بنا بران، حادثه‌ی مهترلام نشان داد که دشمن اکنون به قلب امنیت و حاکمیت حمله کرده و نیز این مسأله نشان می دهد که افراد رده‌ي نخست مملکت نیز به آسانی می توانند مورد هدف آن ها قرار بگیرند.
اکنون دولت افغانستان مکلف است تا در زمینه‌ی مبارزه با دهشت و ارعاب از راهبرد مشخص و تدوین شده کار گیرد؛ زیرا مبارزه با مخالفان تااکنون به گونه‌ای بوده است که فرايند تطبيق آن، قربانی بیشتر از خود دولت گرفته است. دیده می شود، دشمني كه در کمین است از عدم فراگیر بودن و دقیق بودن این روش و برنامه کار گرفته، مهره های اصلی دولت را هدف قرار مي دهد. رویدادی که به تازگی رخ داد باید آخرین هشدار و درس بزرگ از ناحيه‌ي نیروهای مخالف، به دولت باشد.
حال بر دولت افغانستان است که بیشتر از پیش به آمادگی و توانایی هاي استخباراتی خود در پیوند به تهدید های فرا راه امنيت توجه کند. این حادثه نشان داد که نهاد استخباراتي دولت مانع بزرگ راه اندازی توطيه های مخالفان است. بنابراین گروه های دهشت افگن در کمین نشسته اند تا دولت را از دست رسی به اطلاعات کاری و موثر باز دارند كه حمله‌ی سه روز پیش مصداق آن است. دیده شود که دولت كدام آمادگی ها و روش های را پیش می گیرد تا دست رسی به اطلاعات دقيق و موثر در اين موارد، بتواند از افزایش حمله‌ی مخالفان بکاهد و مردم افغانستان شاهد قربانی شدن مهمترین و برجسته ترین کدرهاي خود نباشند.
در اين بحبوحه، آنچه که مسوولیت دولت مي باشد، داشتن تیوری و ابزارهاي پیش گیرانه‌ی امنیتی است که می تواند به تقویت و توانایی دولت بیانجامد؛ زیرا تدوین این تیوری می تواند دورنمایی کاری دولت را در آينده تعیین کند که بدون تردید در صورت تدوین و بکار گیری این مهم، دولت می تواند ادعای کارایی امكانات و تاكتيك هاي مبارزه با مخالفین خود را کند و در اين صورت دولت از نیروي خنثا سازی بیشتر در برابر مخالفان خود برخوردار خواهد شد. تحقق آن می تواند دریچه های امید را برای داشتن نیروي فعال به روي فضاي آميخته با بيم و اميد امنيتي كشور بگشاید و سبب ناکامي و اغفال گروه های مخالف گردد.
نکته‌ی دیگری که می تواند در امر بکار گیری راهبرد موثر و کارا در جلوگیری از خشونت های سازمان دهی شده، موثر واقع شود، ایجاد اعتماد و هماهنگی میان مردم و نهاد هاي امنيتي كشور است. دولت و نهاد های مسوول می توانند با ایجاد این بستر، زمینه های خوب تر را در امر مبارزه با دهشت افگني در اختيار داشته باشند؛ زیرا همکار های مردمی راه را برای مبارزه و دستگیري مخالفان هموار مي سازد و دشواری ها را در میانه‌ی مبارزه با مخالفان کم مي کند. آرزومندیم که در آینده، این امر تحقق بپذیرد.
