خنثی سازی اولین ضد حمله اطلاعاتی ایران در افغانستان، واکنشی است به تحرکات اخیر ایران در افغانستان تحت کنترل طالبان که به معضل بزرگ برای جمهوری اسلامی ایران که سال ها است از طالبان حمایت کرده و در دوران قبل از به قدرت رسیدن این گروه، به آنها کمک های مستشاری، تسلیحاتی و آموزش های جنگی های و نظامی فراهم می کرد.
طالبان دفتر امداد رسانی امام خمینی را بدون ارائه دلیل بسته اند. اظهار نظر های وجود دارد که این دفتر یکی از مراکز فعال اطلاعاتی مربوط به وزارت اطلاعات و سپاه پاسداران بود و برای اهداف اطلاعاتی، کمک برای نیازمندان، فراهم می کرد را در شهرهای هرات، مزارشریف و کابل، بستند. به اساس گزارش ها، دفتر امداد خمینی، از سال های پیش در عرصه فعال بود و عمدتا به جمع آوری اطلاعات، کشف و ترصد اهداف ضد جمهوری اسلامی ایران، تنظیم حلقه ها و هسته های اطلاعاتی، نفوذ فرهنگی و ایجاد کمربند های اطلاعاتی در میان مردم، می پرداخت.
این اقدام طالبان پس از آن صورت گرفته که ایران زهر تلخ سهل انگاری طالبان در حمله و تنش های مرزی و ایجاد مشکلات در عرصه آب، نشان دادند. معمولا خصلت کار اطلاعاتی چنین است که زمانی که شما در یک عرصه با چالش مواجه می شود، حتما برای این چالش پیش بینی دارید و از داشته های خود برای رفع، از زاویه دیگر تلاش می کنید. ایجاد توازن در امر امتیاز گیری، نفوذ نرم در میدان جانب مقابل و ایجاد حلقه های فشار از کارهای است که سازمان های اطلاعاتی، آن را انجام میدهند. ایران سالهاست که در میدان افغانستان، نفوذ گسترده نرم و فرهنگی دارد و توانسته به وسیله دکتورین ژئوپولیتیک شیعه، حلقه فشار و ترصد را حکومت سابق و امارت طالبان، تنگ بسازد. پیش از این نیز در اوج تنش طالبان با شیعیان در مراسم عزاداری محرم، یکی از رهبران مذهبی شیعیان که از حمایت ایران برخوردار، با فراخواندن شیعیان به نافرمانی از طالبان، واکنش های اطلاعاتی ایران را نشان می داد. این دفتر با سازوبرگ وسیع، دفاتر حلقوی در شهر زرنج ولایت نیمروز دارد که هم مرز با ایران است. منابع اطلاعاتی می گویند که این کار طالبان، واکنشی است به رد خواست های این گروه از تهران برای برگرداندن اعضای سابق نیروهای مسلح افغانستان که بعد از بقدرت رسیدن طالبان، به این کشور پناه برده اند. همچنان، ترس طالبان از سازماندهی واکنش ها بعد از سرکوب گسترده شیعیان از سوی طالبان و اینکه هسته های اطلاعاتی مانند دفتر امداد رسانی امام خمینی، ممکن محرک یک سلسله اقدامات تلافی جویانه باشد، این دفاتر را در ولایت های مختلف بسته اند.
ایران از سال های نخست تجاوز شوروی و شروع جهاد، به ایجاد حلقه های اطلاعاتی در قالب های گوناگون، اقدام کرده است. دانشگاه جامعه المصطفی، کتابخانه ها، دفاتر به ظاهر فرهنگی و سایر نهاد های تحت پوشش، برای نفوذ نرم ایران و ایجاد حلقه های فشار، در خدمت نظام امنیتی ایران قرار داشته اند. به نظر میرسد این اقدام طالبان، به اشاره امریکا و پاکستان صورت گرفته باشد تا زمینه هرگونه بی نظمی را از جانب شیعیان، برچینند.
پوشش اطلاعاتی ایران و نفوذ نرم در کشور های پیرامونی، نمونه های از موفقیت های اطلاعاتی سازمان های اطلاعاتی است.ایران در کشور های عربی دارای مذهب شیعه مانند عراق، سوریه، لبنان و یمن، هسته های خیلی قوی و محرکی نظامی را فعال دارد و از آنها در تحت پوشش کمک های امداد رسانی، فعالیت های فرهنگی و مدنی، برای اهداف سیاسی و اطلاعاتی خود استفاده می برد. حال دیده شود که اقدام بعدی ایران در جهت کشمکش نرم اطلاعاتی با طالبان، چه خواهد بود؟ ناگفته نماند که ایران نفوذ بیشتر از چهار دهه در افغانستان دارد و برچیدن هسته های اطلاعاتی آن، کار دشواری است.
ایران همواره در افغانستان پیچیده و حرفه ای بازی کرده است. این حرفه ای بازی کردن ایران مختص به استفاده از تاکتیک چند منظوره ای کمک به دولت مرکزی افغانستان، دفاع از گروه‌های همسو با ایران و تسلیح گروه‌های شبه نظامی ضد آمریکایی نظیر طالبان بود. این بازی کار در مراحل مختلف شامل رویکرد دفاع پیشگیرانه، دفاع فعال، برهم زدن توازن و ایجاد ریزرف های احتیاطی برای ادامه و استمرار منافع ایران بوده است. ایران در تلاش بوده تا از هر وسیله ای از منافع اش در افغانستان که شامل طیف وسیعی از اهداف میان مدت و درازمدت سیاسی، اقتصادی و نظامی- امنیتی است، باز نماند. برای همین منظور این کشور، در دوران جمهوریت حمایت از طالبان را در دستور کار خود قرار داد که سه هدف را نشانه می گرفت:
اول- حفظ فشار بر امریکا بر مجاورت ایران
دوم-جلوگیری از تقلای امریکا برای نزدیک به ایران از طریق محله نظامی
سوم- احیای نفوذ نرم و فرهنگی ایران در میان شیعیان افغانستان
حالا این سیاست ها به حفاظت نرم استراتیژیک در قالب نفوذ نرم و کار اطلاعاتی، تقلیل یافته و علت آن این است که طالبان به اساس تعامل تاکتیکی با ایران تلاش می کنند برای فعلا پر ایران را بخوابانند و ایرانی ها هم از این بازی خبر دارند. طالبان تازه به ریاست استخبارات شان دستور داده اند تا به دانشگاه ها بخصوص در هرات و نیمروز را منابع استخدام‌کنند، تا بالای دانشجو ها کار کنند که نفوذی ایران نباشد و ظاهرا حزب التحریر و جبهه مقاومت نام بردند . همچنان سفر چندی قبل وزیر داخله استخبارات و دفاع به هرات در نوع اش بررسی اوضاع هرات بود تا بالای بلوچ های زاهدان ایران از طریق هرات کار پیشگیرانه صورت گیرد. در مورد کمیته خمینی از بیست سال بدین طرف امنیت قبل و استخبارات فعلی این کمیته را مرکز فعالیت جاسوسی می‌دانند. بنا واکنش طالبان برای بستن کمیته امداد خمینی یک ترصد اطلاعاتی در مسیر کشمکش نرم و تازه اطلاعاتی میان گروه و جمهوری اسلامی ایران است.
