خبر و دیدگاه

تاریخ وحال مردم ما فرقی با هم ندارد/بخش دوم

بخش دوم
سرنوشت اتکا به قدرتهای خارجی در مبارزه سیاسی
تجربه تاریخی گروه های سیاسی، حاکمیت ها و افراد وابسته به قدرتهای استعماری و دولتهای بیرونی در افغا نستان نشان میدهد، که قربانی نخستین تغییر و چرخشهای بادار همین وابسته ها، چاکران ونوکران شان بوده اند. وابستگان با دو رویکرد زیر پای قدرتها له شده اند: اول، قدرتها ی استعماری با تشدید رقابت در درون وابستگان برای فرمانبری بیشتر نوکران داخلی شان را عوض کرده اند؛ دوم، این مهره ها را بزقربانی برای منافع منطقه یی وجهانی خود ساخته اند. همین مناسبات بین بادار ونوکر پس از شروع بازی بزرگ تا کنون بدون اندک تغییری ادامه داشته و تنها مراجع استعماری و دولتهای بیرونی تغییر خورده است. سرنوشت غنی هم جز این تکرار تاریخ است.
اگرچه سیاست استعماری بریتانیای کبیر در رابطه به حمایت از دست نشاندگانش از ثبات بیشتر برخوردار بود و بی ثبات ترین سیاست را روسها در مورد وابستگان، حاکمیت های هم پیمان و نیروهای تحت حمایت شان پیشه کردند. امریکایی هم با وجود سیاستهای کج دار ومریز در مورد جاسوسان شان ، بیشتر به سیاست روسها نزدیکتر اند. اما تمام این سیاست گذاریهای استعماری یک وجه مشترک داشتند ودارند و آن اینست که آنها به طور پیوسته به نخبگان یک قوم تکیه کردند ودیگران را از حاکمیت، وداد وستد سیاسی بیرون رانده اند. گویا آنها رگ خواب قومی مارا میدانند.
پیامد وابستگی و همکاریهای استخباراتی با قدرتهای بیرونی برای نیروهای سیاسی ( بیشتر با زد وبند استخباراتی ) سرنوشت محتومش همین است که اکنون حاکمیت پشتونیستی غنی را در هوا معلق کرده است. هیچ دولت بیرونی برای خدا ومنافع ملی کشور دیگر سرمایه گذاری نمیکند. پیامد وابستگی به بیرون وتکیه یک جانبه به کشورهای دیگر نخستین پیامدش حراج منافع ملی یک کشور و مردم آن است. پیامد دیگر این وابستگی در کشورما فربه ساختن تنشهای اجتماعی بوده است. تجربه حاکمیتهای وابسته استعماری از امیر عبداالرحمان بدینسو نشان میدهد که تشدید تنشها اجتماعی وقومی در کشور ریشه استعماری داشته است؛ زیرا قدرتهای استعماری با راندن دیگران از قدرت واداره آنقدر سطح تنشهای اجتماعی را داغ نگهداشتند، تا الیت حاکم به مزدوری بیشتر مجبور شود.انحصار قدرت یک قومی و تنش های برخاستۀ اجتماعی از آن هردو پدیدۀ استعماری بوده اند.
پس از دهه هشتاد میلادی سده گذشته پاکستان یکی از دولتهای همسایه است، که با حمایت از یک قوم و گروهای سیاسی ـ قومی، نقش اصلی را در جنگ قومی و تنشهای اجتماعی و قومی در کشور ما بازی کرده است. پاکستان منافع ملی اش را بردو مولفه: حمایت سیاسی، نظامی واستخباراتی از یک قوم که دعوای مشترکات زبانی وفرهنگی با آن را دارد از یکسو و پشتیبانی از بنیاد گرایی و تروریزم برخاسته از اسلام سیاسی، سلفی و وهابی در رقابتش با هند از سوی دیکر تعریف کرده است که هردو باید منتج به یک حاکمیت قومی با گرایش اسلام سیاسی در کابل شود. پیامد بازیهای پاکستان با اتکا به یک قوم همان تبدیل شدن به صوبه و یا کنفدریشن با پاکستان است.
صداهایی که از درون جامعه تاجیک مبنی بر تغییر ورویکرد سیاست جدید پاکستان بلند شده است، بیشتر بازی با کلمات است وهیچ مبنایی واقعی ندارد. شاید هم چند تن وابسته استخباراتی آی.اس.آی. به بلند گوی این پیام رسانی تبدیل شده باشند. پاکستان که از دهه های پیش با ناسیونالیستهای پشتون در کابل درگیر بود، اتکای سیاستش را در برابر پشتونستان خواهی ولر وبر خواهی بر گروه های اسلام سیاسی پشتون تبار گذاشت ونه غیر پشتونها. فروپاشاندن جمعیت اسلامی به شش تنظیم دیگر در پاکستان توسط آی.اس.آی. و تعیین یک رهبر پشتون در راس هریک، مجبور کردن استاد ربانی به ترک پاکستان تا سالهای هشتاد و تلاش پیوسته برای کشتن فرمانده مسعود، ناشی از یک برنامه دراز مدت پاکستان بوده است.
امتیاز دادن استثنایی و بدون حساب وکتاب به حکمتیار در دوران جهاد و سپس طالبان برخاسته از یک سیاست درازمدت پاکستان است، نه سیاستهای مقطعی. اگر تغییری در سیاست پاکستان رخ داده باشد، سرباز گیری از سایر جوامع و اقوام در همین راستا است وبس. نشستهای زیارتی عده از رهبران سیاسی! تاجیک که خود نه در سیاست حضور دارند ونه در جنگ وصلح با طالبان در ماسکو و اسلام آباد، مبنایش چینش های استخباراتی است ونه تغییر رویکرد سیاست پاکستان در برابر جوامع واقوام غیر پشتون. پاکستان از دهه هشتاد تا کنون سیاستی راکه در مورد جوامع واقوام غیر پشتون به کار برده است، جنگاندن میان گروهی و میان قومی آنها میباشد، تا راه را برای یک حاکمیت دست نشانده ومخلص قومی در کابل هموار بسازد؛ زیرا اتحاد سیاسی واجتماعی این اقوام را در بازیهای منطقه یی به سود ش در افغانستان نمیداند. ( ادامه دارد)

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا