زمان که “محمد البو عزیزی” در و اکنش به سیاست سرکوب گر بیست و سه ساله و حیف و میل مقدرت های ملی توسط نظام که باعث بالارفتن آمار بیکاری و گسترش فقر در تونس گردیده بود در شهر سیدی بو زید در غرب تونس خود را آتش زد نمیدانست که جرقه های آن بزودی به آتش فشان مردمی مبدل گردیده زین العابدین جنرال را که ازپله های ارتش به عرصه سیاست بالا رفته نظام امنیتی و متکی به چرخ های استبداد را در تونس اساس گذاشت در یک نمایش پر شکوه قدرت مردم از اوج به زمین میکشد که دیگر نه شبکه ء پیچیده امنیتی بن علی قادر به حفظ سلطه ء وی میشود و نه نفوذ خانواده اش که شریان های حیاتی نظام را در اختیار داشتند.
بن علی پس از بیست و سه سال حکومت با مشت آهنین سرانجام در برابر موج خروشان ملت تونس خمید وبا ثروت های باد آورده اش طی بیست و سه سال مهمان پادشاه عربستان گردید تا بقیه ء عمر را در انتظار مجهول سپری کند.
از آنجای که اغلب دستگاه های سیاسی در کشور های عربی از لحاظ احترام به حقوق شهر وندی ایمان به ارزش و اصول های مدنی و حقوق بشر با نظام بن علی در تونس سجل مشترک دارند تحول جدید در تونس که به وسیله ء مردم صورت گرفت نگرانی آغاز حرکت های مردمی را بخاطر ایجاد تحول در روند سنتی سیاست های حاکم بخصوص در مصر , یمن , الجزائر و لبیا افزایش داده است.
نظام های عربی در کنار ایجاد ساز مان های استخباراتی و نیرو های امنیتی متعهد به نظام بخاطر بقای سلطه خویش همواره از از پشتیبانی قدرت های خارجی در برابر مردم بهره جسته اند اما عدم پذیرش میزبانی بن علی توسط فرانسه پس از سرنگونی رژیم وی به مصداق ضرب المثل که میگوید “….ازکار افتاد سر شرا بریده پوستش را دباغی میکنند” ثابت نمود که ممکن است حامیان خارجی بخاطر تامین منافع خویش در چارچوب تحول جدید دست از حمایت آنها بکشند.
دهشت ساز مان یافته , دولتی بخاطر شکستن روحیه , مردم, فقر و گرسنگی , رشد آمار بیکاری و سپردن مقدرت های اقتصادی کشور به حلقه ء پیرامون نظام از دست آورد های حکومت بیست و سه ساله ء بن علی بود که اسباب فرو پاشی را در متن خویش پرورش داده برملا نمو دکه قلع و قمع آزادی های فردی و قتل و به ز نجیر کشیدن اندیشه ها ی دیگر اندیش و تکیه به قوه قهریه ء بخاطر حفظ اقتدار بجای توسعه ء اقتصادی و مدنی و شریک ساختن مردم در اداره سیاسی کشور و بهره برداری توانای های اقتصادی کشور در راستای تحقیق رفاه اجتماعی در دراز مدت نتیجه ء معکوس نظیر آنچه که در تونس به وقوع پیوست در پی دارد.
قبل از افشا گری ویکی لیکس پیرامون فساد اداری و مالی گسترده در تونس که نظام این کشور را حکومت حلقات ما فیای بریده از مردم دانست روز نامه نگاران فرانسوی نیکولاپو و کاثرین گرایسه در کتاب خویش ” شهزاده قرطاج ” از نفوذ لیلی طرابلسی همسر بن علی در شریان های اقتصادی تونس که کلیه ء فرصت های اقتصادی کشور را در اختیار گرفته و هیچ ارگان را توان بازرسی فساد اداری و مالی اعضای خانواده لیلی طرابلسی را نیست نوشته هشدار داده بودند که ممکن است حیف ومیل دارای های عامه در تونس توسط خانواده همسر بن علی که حتی املاک و سکتور های خصوصی از دستبرد غصب و تصاحب آنها مصوون نمی باشد و احتکار چرخ های اقتصاد که باعث ور شکستگی معیشت در تونس شده است عواقب وخیم را برای سلطه ء بن علی در پی داشته باشد.
زمان که وجوه مشترک نظام مافیای کرزی را با رژیم استبدای و مافیای تونس که در نتیجه ء نمایش قدرت مردم بر تاریخ آن نقطهء پایان گذاشته شد مقایسه کنیم به موارد مشابه ء میرسیم .
آقای کرزی که با ترابری قوت های ایتلاف بهر هبری ایالات متحده در عرصه ء سیاست افغانستان به دوران رسید در پی ریزی نظام جدید در افغانستان معیار های تمرکزگرای تمامیت خواهی و قبیله محوری را در پیش گرفته نظام شبهء نظام بن علی در تونس را اساس گذاشت.
نفوذ بلا قید خانواده کرزی در ارکانهای دولت , حیف ومیل داری عامه و کمک های جامعه جهانی که بخاطر اعمار و توسعه ء افغانستان صورت میگیرد, ترافیک مواد مخدر , تطاول به شریان های اقتصادی کشور و مداخله در تغیر و تعین افراد در سمت های دولتی برازندگی این تشابه را نشان میدهد.
مسلما زمان که نحوه کشور داری بر تکیه ء افتخارات میان تهی تاریخی صورت گیرد و اولیت قومی بجای ارزش های ملی در کشور مانند افغانستان که داعیه ء اکثریت دروغ تاریخی باشد معیار قرار داده شود دیوار های دژ عدم اعتماد میان مردم و نظام گردن میکشند و نظام بخاطر حفظ اقتدار خویش بسمت قبیله و نهاد های امنیتی تک قومی سرکوب گر لغزیده قلمرو زندگی را بدست آشوب می سپارد و راهبرد های نیز برای حفظ قدرت از طریق توصل به بارگیری قومی سنجیده شده است .
اما آنچه که درک معادله را برای کرزی پیچیده و فهم آنرا مبهم ساخته است واقعیت های تاریخی است که همیشه حاکمیت های تک قومی گذشته به همکاری پنهان و یا آشکار قدرت های خارجی به میان آمده اند و بنیه ء قبیله گرای جنوب هیچ گاهی بدون کمک خارجی قادر به هضم احتکار سلطه ء سیاسی در کشور نبوده است و تراکم منافع بازیگران خارجی در افغانستان که حضور نظامی دارند میباشد که ممکن است در صورت ظهور علایم نشانه های عصیان مدنی علیه کرزی این کشور ها وی را بامنافع خویش معاوضه کنند .
نقاط مشترک موجود میان رژیم کرزی و حکومت زین العابدین بن علی در تونس که به فروپاشی آن انجامید اگر در افغانستان درست سازمان دهی شود میتواند به عصیان مدنی علیه حکومت کرزی منجر شده منافع کشور های دخیل در ساحه ء سیاسی افغانستان را که حضور نظامی در این کشور نیز دارند به چالش بکشد .از اینجاست که به عقیده کار شناسان بروز هر گونه نشانه های عصیان مدنی در افغانستان که عملکرد های منفی کرزی در تمام عرصه ها باعث پرورش آن متن در جامعه گردیده است و لغو احتمالی نتایج انتخابات مجلس توسط دادگاه ویژه که میتواند آغاز گر آن باشد بقای حامد کرزی در قدرت را منافی منافع قدرت های موجود در افغانستان جلوه داده کرزی را به سرنوشت بن علی مواجه میکند.
