واقعیت‌های پیدا و پنهان «مارجه»

عملیات وسیع و گسترده در منطقه مارجه ی نادعلی هلمند آغاز شده است. عملیاتی که به گفته‌ی مقام های افغان و ناتو به رهبری نیروهای افغان و باشرکت بیش از ۱۵ هزار نیروی مسلح انجام می شود. امریکایی ها گفته اند که نظیر چنین عملیاتی در افغانستان صورت نگرفته و تنها جنبه ی نظامی ندارد بل بر بازسازی و ایجاد حاکمیت محلی در این منطقه نیز کار های در نظر گرفته شده است. به گفته‌ی مقام های افغان و خارجی در این عملیات توانایی نیروهای افغان به آزمون گرفته می شود و اقداماتی صورت می گیرد که پس از پایان عملیات هم این منطقه در تصرف دولت باقی بماند.

خلاف آن چه که در گذشته پس از پایان عملیات دوباره شورشیان موفق به تصرف مناطق پاکسازی شده می شدند. ولی مارجه ی نادعلی چقدر می تواند اهمیت استراتژیک داشته باشد که این همه سرمایه گذاری برای بازپس گیری این منطقه انجام شده است؟

عملیات نظامی مارجه بزرگ‌ترین عملیات نظامی علیه شبه‌نظامیان طالبان در این کشور از زمان حمله امریکا به افغانستان از سال ۲۰۰۱ میلادی تاکنون است و در واقع محکی جدی برای استراتژی جدید پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) مبنی بر حمایت از غیرنظامیان خواهد بود. این عملیات نظامی هم چنین نخستین عملیات گسترده از زمانی است که «باراک اوباما»، رییس‌جمهوری امریکا ماه دسامبر دستور اعزام ۳۰ هزار نیروی بیشتر امریکایی به افغانستان را صادر کرد.

بنا بر گزارش ها، تفنگداران امریکا و سربازان افغان به مارجه در منطقه «نادعلی» واقع در ولایت هلمند حمله کردند و ارتش امریکا امیدوار است با بیرون راندن طالبان این منطقه را تحت کنترول حکومت در آورد.

نیروهای ناتو اعلام کردند که مارجه بزرگ‌ترین منطقه تحت کنترول طالبان است. گفته شده بین ۴۰۰ تا ۱۰۰۰ شبه نظامی طالبان در این منطقه مستقر هستند. طبق این گزارش ها، برخی از ساکنان پیش از آغاز این عملیات که «مشترک» نام دارد از منطقه گریخته‌اند.

اما گزارش‌ها حاکی از آن است بسیاری از غیرنظامیان هم چنان در مارجه باقی مانده‌اند. نیروهای ناتو پیش از این با پخش اعلامیه‌هایی خبر از قریب‌الوقوع بودن این عملیات داده و امیدوار هستند که با این هشدارها تلفات غیرنظامی را کاهش دهند. این اعلامیه‌ها هم چنین به نیروهای طالبان هشدار داد اگر منطقه را ترک نکنند، کشته خواهند شد. با این حال رهبران طالبان اعلام کردند که نیروهای آنان در برابر این حملات مقاومت خواهند کرد.

گفته می‌شود که طالبان مواد منفجره زیادی در مسیر نیروهای ناتو و افغان پنهان کرده‌اند.

در مرحله نخست این عملیات که پس از نیمه شب جمعه و بامداد شنبه ـ‌دیروز‌ـ‌ آغاز شد، بیش از چهار هزار و ۸۰۰ نظامی امریکایی و یک‌هزار و ۵۰۰ سرباز افغان حضور دارند و با هلی‌کوپتر و به‌طور مخفیانه وارد منطقه شدند. «جاشوا وینفری» یکی از فرماندهان امریکایی گفته است که نخستین هلی‌کوپترها موفق شدند که در داخل منطقه به زمین بنشینند. این برای نخستین بار است که نیروهای افغان در طراحی این عملیات نقش عمده‌یی داشتند و بار اصلی اجرای آن را بر دوش خواهند داشت.

یک مقام ارشد ناتو اعلام کرد که این عملیات پنجشنبه به اطلاع و تائید «حامد کرزی»، رییس‌جمهوری افغانستان رسید.

در گزارش ها آمده است که این عملیات اهمیت سیاسی بالایی در واشنگتن دارد چرا که بزرگترین تهاجمی است که در زمان ریاست‌ جمهوری باراک اوباما انجام می‌شود. ولی با این حال اهالی این منطقه نسبت به اهداف آن تردید های نشان داده اند. به گفته‌ی برخی از اهالی مارجه شمار ساکنان آن در حدی نیست که لزوم ۱۵ هزار نیروی نظامی را توجیه کند، آن ها تعجب می کنند که چرا چنین عملیات گسترده یی در منطقه‌ شان به راه افتاده است.

از سوی دیگر طالبان هرچند گفته اند که در برابر نظامیان افغان و امریکایی مقاومت می کنند ولی وزیر دفاع افغانستان در یک نشست خبری گفت که مقاومتی وجود نداشته و نیروها به شکل مسالمت آمیز وارد منطقه شده اند. ولی درعین حال گزارش های وجود دارد که طالبان به شکل بی سابقه یی از خود مقاومت نشان داده اند اما هنوز منبع مستقلی آن را تایید نکرده است.

شاید طالبان ترجیح داده اند که عقب نشینی کنند و یا هم با پنهان کردن سلاح های شان به جمع مردم عادی پیوسته باشند.

به هرحال معلوم نیست با همه این تبلیغات مارجه در آینده چه تاثیری بر امنیت مناطق جنوبی خواهد گذاشت. بسیاری از تحلیل گران نمایش قدرت در مارجه را نتیجه یی رقابت های پنهان بریتانیا و امریکا می دانند که تلاش دارند هژمونی بیشتری را در مناطق جنوبی تحمیل کنند.

با این حال مارجه پایگاه مهم طالبان و یکی از مراکز اصلی کشت خشخاش است که گفته می‌شود منبع مالی عمده‌یی برای طالبان است. ناتو اظهار امیدواری کرده است که پس از بیرون راندن نیروهای طالبان کمک‌ها و خدمات عمومی لازم را در منطقه ارایه کند تا حمایت مردمی این شهر ۱۲۵ هزار نفری را بتواند کسب کند.

برگرفته از روزنامه ی ماندگار