نشست های اول و دوم سازمان ملل متحد در رابطه به افغانستان به رغم انتظارات و امیدهای زیاد، بی نتیجه پایان یافت، آن نشست ها نتوانست هیچ تحول و تغییر مثبت در امور افغانستان به وجود آورد. با این وجود سازمان ملل متحد حالا کمر بسته است تا نشست سوم را در روز های پیشرو برگزار نماید.
به عقیده من سازمان ملل متحد در حال حاضر تحت عنوان «هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) در این کشور کاری را انجام دهد که هم لعل بدست آید و هم دل یار نرنجد، یعنی نه طالبان آزرده شوند و نه هم کشور های منطقه و فرا منطقه .
با این حال آمریکا و غرب در کنار سازمان ملل متحد تاکید و اصرار دارند تا نماینده ی ویژه در امور افغانستان تعین گردد، اما طالبان، ایران، روسیه، چین با تعین نماینده خاص در امور افغانستان توافق ندارند و میگویند که باید معضله افغانستان از طریق کشور های منطقه حل و فصل شود نه از طریق سازمان ملل متحد، ولی امریکا با تمام قوت و نفوس که در ملل متحد دارد میخواهد گره این مشکل را توسط سازمان ملل متحد باز کند نه کشور های منطقه…
با همه حال اکنون که در آستانه ای برگزاری نشست سوم دوحه هستیم، پرسش های زیادی وجود دارد که از جمله اینکه آیا تعیین نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور افغانستان همچنان محل بحث است، ظاهرا بنظر میرسد که نخیر، اما پشت پرده بلی مورد بحث است، آیا روسیه، چین و ایران از نماینده جدید که در امور افغانستان تعیین میگردد توافق خواهند کرد؟ از همین لحظه میدانم که نه هرگز توافق نخواهند کرد.
حالا از نگاه حقوقی میخواهم مورد بحث قرار دهم که آیا تعیین نماینده ویژه در نشست سوم دوحه همچنان مطرح است؟
به گفته خانم رزا اوتونبایوا، رئیس یوناما گفته است که «در نشست سوم دوحه ویژگی ها و وظایف نماینده ویژه در امور افغانستان، بررسی می شود. این گفته ها نشان می دهد که مسئله ای تعیین نماینده ویژه، همچنان محل بحث و گفتگو است و ظاهرا پافشاری های آمریکا و کشورهای غربی در رابطه به تعیین نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور افغانستان همچنان ادامه دارد.
از سوی دیگر چرا سازمان ملل متحد اصرار بر تعیین نماینده ویژه در امور افغانستان را دارد؟
به عقیده من که الفبای سیاست را میدانم
نماینده ویژه در سه حالت، برای یک کشور تعین میشود.
۱- اینکه جنگ و منازعه از کنترول دولت حاکم در یک سرزمین خارج شود.
۲- ثانیا زمانی که بحران داخلی یک کشور از طریق ساختارها و نهادهای رسمی، حل و فصل نگردد و احتمال گسترش بحران به کشورهای منطقه و بین الملل به وجود آید.
۳- زمانی که مسئله ای خاصی در یک سرزمین مورد تهاجم واقع شود، سازمان ملل متحد اقدام به تعیین نماینده ای ویژه در امور آن کشور می نماید.
اما طالبان و حامیان آنها میگویند که هیچ یکی از موارد و شرایط فوق الذکر در افغانستان وجود ندارد در افغانستان امنیت برقرار است، حاکمیت مطلق وجود دارد، جنگ از کنترول خارج نشده است بنا هیچ ضرورتی به تعیین نماینده ی ویژه در امور این کشور دیده نمی شود.
اما غرب در راس امریکا با تمام توان تلاش میکند تا نماینده ویژه ی را در امور افغانستان تعین کند.
از طرف دیگر ناگفته نماند ضعف سازمان ملل نه تنها در امور افغانستان، کاملا قابل مشاهده است، بلکه ناتوانی این سازمان در حفاظت و حراست از کودکان و زنان و غیر نظامیان غزه – فلسطین نیز کاملا مشخص است. به همین دلیل اصرار سازمان ملل متحد بر تعیین نماینده ویژه در امور افغانستان، به نحوی پیروی از سیاست ها و حتی می توان گفت دستورات رهبران کاخ سفید است.
گرچه ظاهرا سازمان ملل متحد میگوید که در نشست سوم دوحه از زنان و مخالفین طالبان دعوت نشده است ولی در روز بعدی با آنها نشستی خواهیم داشت، اما در حقیقت چنین نیست قطعا از زنان و جامه معدنی در این نشست دعوت نشده است، و شخص آقای گوترش هم در این نشست اشتراک نمیکند و مقامات امریکایی نیز گفته اند که تا هنوز تصمیم گرفته نشده است که آقای تام وست و خانم رینا امیری نماینده امریکا در نشست سوم دوحه شرکت کنند یا نکنند.
اما دعوت نشدن زنان در نشست سوم دوحه خیانت به دمکراسی خیانت به آزادی خیانت به ارزش های انسانی است.
نادیده گرفتن زنان افغان نه تنها توهین و تحقیر به زنان افغان بلکه به تمام زنان دنیا است..
سازمان ملل متحد به نحوی نشان داد که چقدر مزدور چقدر بیچاره و نوکر است، نا گفته نماند که ظاهرا سازمان ملل متحد شرایط طالبان را پذیرفته است اما اینکه بعد طالبان هم شرایط سازمان ملل را می پذیرد یا خیر باید انتظار کشید.
قابل ذکر است اجندای را که در حال حاضر سازمان ملل روی دست گرفته است ، محیط زیست، مواد مخدر و کمک های بشری در افغانستان است و از تعین نماینده خاص تذکر بعمل نیاورده است اما آنچه را که من از پشت پرده میدانم اهداف عمده تعیین نماینده خاص است، اینکه در این نشست یا نشست های بعدی ولی باید تعیین شود چون هدایت غرب است باید عملی گردد.
بنا بر این با توجه به آنچه که گفته شد، می توان نتیجه گرفت که نشست سوم دوحه همچنان با تاکید و اصرار ایالات متحده آمریکا و غرب مبنی بر تعیین نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور افغانستان برگزار می گردد و از مخالفت طالبان با تعیین نماینده ای ویژه، چین، ایران و روسیه نیز حمایت می نمایند. در چنین وضعیتی احتمال بی نتیجه پایان یافتن سومین دور از نشست های دوحه، وجود دارد و این سازمان همچنان در امور افغانستان سر درگم و منفعل خواهد بود.
