کابل و قندهار چی آشیانی دی
دا همه واله په نام خراسان دی
چه شاهین خراسانی وی حینی حینی
د باز غوندی توی روغ او ژی پلنی
شادروان خوشحال خان ختک
آيا نهضت احياء خراسان؛ یک آرمان قومى است يا یک چشم انداز استراتيژيک؟
نهضت بازگشت به خراسان به هيچ وجه يک آرمان قومى نيست، زيرا خراسان نه به حكم تاريخ و نه به اعتبار جغرافيا يک هويت قومى نبوده است.
خراسان؛ هويت جغرافيايى است، كه تاريخ درخشان تمدن بعد از اسلام را رقم زده است.
خراسان ؛ يعنى نماد تكثر گرايى، آزادى قانومند تمام اديان و نگرشهاى فقهى و فكرى ، سرزمين نهضت ترجمه و تعاطى و تضارب تفكر شرق و غرب، جغرافياى كتابخانه ها و مدارس و علم و فلسفه و كلام و رياضى و طب و هندسه و نجوم ….
عظمت و عزت تاريخى خراسان مخصوص يك قوم و قبيله نمى باشد، در تاريخ درخشان خراسان تمام اقوام و هويت هاى فرهنگى سهم ارزشمند داشته اند: افغانها ( پشتونها) ، ترک زبانها ( ازبيكها و تركمن ها ) ، بلوچ ها ، كرد ها، عرب زبانها ، تاجيكها و … تمام شهروندان هفت شهر عشق خراسان در ایجاد تاریخ درخشان و فخرآفرین آن تمدن نقش اساسی و تعیین کننده داشته اند.
احياء نام خراسان: قدرت ملى را افزايش مى دهد، پايه هاى وحدت و همدلی را تضمين مى نماید، تاريخ حقيقى و واقعى تمام بلاد سرزمين پهناور ما را متبلور مى سازد و نيروى لازم را جهت تحرک براى رسيدن به هدف بلند ما مهيأ مى كند.
بازگشت به خراسان كينه هاى قومى را مى زدايد، به توهم فاشيزم نقطه اى پايان مى نهد و به تمام شهروندان كشور اعتماد به نفس و حس غرور مى بخشد.
در هويت خراسان درخشش مكتب امام اعظم ابوحنيفه و قرائت تأمل و تعادل ماتريديه است كه با ميراث تمدنى و خرد گراى كهن ما همخوانى دارد.
در احياء خراسان تجلى تفكر انسانى، اخلاقى و الهى و عرفانی انسان محور نهفته است .
خراسان متعلق به تمام اقوام و شهروندان كشور مى باشد، زمانيكه خراسان مى گوييم؛ از تمام سلاطين و فرمانروايانى ياد مى كنيم كه بدون توجه به زادگاه و تعلق شان به قوميت ، زبان و فرهنگ، در تعالى و ترقى اين سرزمين زحمت كشيده اند.
تنها راه عبور از اين منجلاب سياه و مثلث برمودا عبور از هويت قومى به هويت تمدنى و گذر به سوى شهروند محورى و عدالت مى باشد.
من از روشنفكران و اهل خرد پشتون سوال مى كنم: که ايا شما تا قاف قيامت مى خواهيد یک كشور ضعيف ، فاقد اراده و خاكريز همسايگان شرور و منافق داشته باشيم ؟
اقتدار ما در اتحاد حقیقی و عزم ملى ما نهفته است.
در ديدگاه خراسان؛ ما داراى سرزمين مشترک، زبان تمدنى مشترک، تاريخ مشترک و افتخارات مشترک می باشیم.
ما مى توانيم كشور آباد و قدرتمند ايجاد كنيم ، من اين ظرفيت را در نسل جوان کشور مى بينم و اين چشم انداز را مشاهده مى كنم .
خراسان تاريخ سرشار از عزت و مملو از عظمت نياكان تمام اقوام و هویت هاست، افتخار تمام ازبيكها ، تركمانها ، بلوچها ، پشتونها ، كرد ها، هزاره ها و غیره …
زمانيكه ما به خراسان برگرديم ، همه خراسانى مى شويم و تمام اين خرده هويتها؛ عزت و عظمت خود در هويت بزرگ تاریخی خراسان پيدا مى كنند.
نکته‌ی آخر
من از تمام موافقان و مخالفان گفتمان نهضت احیاء خراسان تمنا دارم که در گفتگو روی این گفتمان، همواره؛ عفت کلام، اخلاق، حکمت و فرهنگ تمدنی را مدنظر داشته باشند.
اگر بانویی جوانی از سر خشم یا جهل نسبت به خراسان؛ کلامی تندی گفت، شما به حکم فرهنگ و اخلاق خراسانی چندان بر آشفته نباید گردید که از مزر های حکیمانه‌ی فرهنگ خراسانی عبور کنید؛ که خداوندگار شیراز و پیام آور غزل فرمود:
با دوستان مروت با دشمنان مدارا
