موضوع مشروعيت مرز افغانستان – پاكستان (خط ديورند) در روزهاى اخير خبر ساز شده است. ناموجه بودن ادعاى حاكميت‌هاى گذشته افغانستان را از ديدگاه قانون و عرف بين المللى به مشكل ميتوان ترديد نمود، ولى تصور اينكه اعتراف رسمى به مشروعيت اين مرز الزاماً از شرارت پيشگى پاكستان بكاهد را نيز اشتباهى بيش نميتوان انگاشت. سالهاست كه هدف و همت سياسى پاكستان در افغانستان بمراتب فراتر از دسترسى به اعتراف مشروعيت مرز و حتى اطمينان از استقرار “روابط دوستانه” با حكومت افغانستان جولانگاه عمل ميجويد.
سكان داران قدرت در پاكستان همانطورى كه در عرصه هاى امنيتى و نظامى به شيوه هاى “نامتعارف” مبادرت ميورزند، در امور سياست، اقتصاد و روابط بين المللى نيز از ذهنيت و تفكر نامتعارف انگيزه و الهام ميگيرند كه درك درست آن در بسا موارد با وسايل و معيار هاى معمول تحليلى به آسانى ميسر نميشود٠ توجيه تداوم امتيازات و منافع سياسى و اقتصادى سكان داران قدرت قهريه در پاكستان ايجاب تداوم تشنج و خشونت در همسايگى اين كشور را تا حدودى مينمايد كه رويهمرفته برايشان قابل مهار و مديريت باشد.
و اما اذعان به اينكه گويا احتراز از اعتراف به مشروعيت “خط ديورند” را به عنوان وسيله چانه زنى در دورنماى بهبود روابط با پاكستان ميتوان بكار برد را نيز توهمى بيش نميتوان انگاشت. كافيست از خود بپرسيم كه اگر حاكميت پاكستان واقعاً از ناحيه عدم اعتراف رسمى افغانستان به مشروعيت “خط ديورند” احساس تهديد مينمايد و در حاليكه قوانين تدوينى و عُرفى بين المللى در اين مورد با موقف پاكستان همسويى دارد؛ پس چرا مسئله را اين همه سالها به دادگاه عدالت بين المللى كه مرجع معتبر حل چنين قضايا است پيشكش ننموده است؟
تفكر و سياستگذارى نامتعارف حاكميت در پاكستان از غائله “ديورند” و ديورندستيزى حاكميت معروف افغانستان براى توجيه سياست هاى تخريبى خود در عرصه بين المللى سود ميبرد، كه اختتام آن وسيله اى را از دست پاكستان بيرون مينمايد كه سالهاست بخاطر مظلوم نمايى خويش و تجلى عواطفگرايى و عقلانيت گريزى افغانستان مورد استفاده قرار داده است.
[pullquote]اذعان به اينكه گويا احتراز از اعتراف به مشروعيت “خط ديورند” را به عنوان وسيله چانه زنى در دورنماى بهبود روابط با پاكستان ميتوان بكار برد را نيز توهمى بيش نميتوان انگاشت.[/pullquote]اعتراف به مشروعيت مرز بين المللى بين دوكشور همسايه قبل از اينكه “امتياز يكطرفه” به كَسى باشد، در واقع ضرورتيست كه لزوم تقويه همبستگى ملى و روحيه شهروندى متساوى الحقوق در داخل كشور از يكطرف، و از جانب ديگر برون نمودن وسيله مظلوم نمايى از دست پاكستان و زدودن تصور عقلانيت گريزى و عواطفگرايى افغانستان در عرصه بين المللى، ايجاب آنرا مينمايد.
