از روز جهانی زبان مادری در دانشگاه ویست لندن گرامیداشت شد.
این همایش که در آن شمار زیادی از نویسنده‌ها، شاعران، پژوهش‌گران و استادان دانشگاه‌ها از کشورهای اروپایی شرکت کردند، از سوی ‘کانون تاجیکان فارسی زبانان بریتانیا’ برگزار شد.
در این همایش از زبان فارسی به عنوان زبان عشق، زبان فراقومی، زبان علم، سیاست و فرهنگ یاد شده و تأکید شد تا فارسی زبانان افغانستان از همه اقوام دور هم آمده و از زبان فارسی در برابر تعبیض و ستیز بر فارسی ایستادگی کنند.
محمد اکرام اندیشمند، نویسنده و پژوهشگر که در این همایش شرکت کرده بود، گفت که “بزرگداشت از روز زبان مادری به معنی تبعیض در برابر زبان های دیگر و برتر پنداری زبان مادری نیست. یکی از فلسفه های این روز به احتراز از این تبعیض و تعصب زبانی بر می گردد. این تفکر و این سیاست در افغانستان و هر جامعۀ دیگر که حفظ و تقویت زبان مادری را می توان با تضعیف و تخریب زبان های مادری دیگران بدست آورد، تفکر و سیاست اشتباه و غیر عادلانه است.”
آقای اندیشمند، در مورد چالش‌های امروزی زبان فارسی در افغانستان گفت که “علی رغم آنکه زبان فارسی به عنوان یکی از ده زبان باستانی جهان و دومین زبان مهم و با اعتبار در جهان اسلام، در افغانستان امروز، زبان تفاهم و زبان وحدت ملی و زبان بین بین القومی شمرده می شود، اما در یک قرن اخیر با چالش ها و فراز و نشیب های بسیار رو برو بوده است. این چالش ها در حالی که بیشتر چالش های سیاسی و برخاسته از سیاست تبعیض و تعصب در برابر زبان فارسی یا دری است، چالش های علمی و فنی از زاویۀ علم زبان شناسی و انکشاف زبان از منظر دانش زبان شناخی نیز می باشد.”
در همین حال، عبدالحی خُراسانی، نویسنده و کارشناس ارشد مسايل سیاسی، یکتن دیگر از اشتراک کننده ها گفت که “زبان فارسى از عصر سامانيان تا ابداليان همواره به عنوان تنها زبان رسمى، ملى و فرهنگى تمام امپراطورى هاى خاندانى كل بلاد خراسان و سرزمين هاى ايران فرهنگى بوده است و اين رسميت و عظمت تا پايان سلطنت امان الله خان به رغم تمام فراز و فرود ها همچنان باقى ماند و از هيچ باد و باران و طوفان ، گزندى به او نرسيد.”
آقای خُراسانی به ادامه افزود “متأسفانه در يك قرن اخير دشمنان سوگند خورده‌اى زبان فارسى از هيچ ظلمى مضايقه نكردند تا شاخه‌هاى اين درخت كهن را از بيخ و بن بركنند و هويت اش را مسخ نمايند .”
خُراسانی در مورد آغاز فارسی ستیزی در افغانستان گفت “در عصر امان الله خان محمود طرزى با طرح تئورى تشكيل (ملت –دولت ) بر محور افغانيت قدم به ميدان مى گذارد و البته هنوز زبان و فرهنگ فارسى زبان سياست و فرهنگ و معارف مى باشد. اما با ظهور پديده اى بنام گل محمد خان مهمند و عبدالمجيد خان زابلى به عنوان شناخته شده ترين دشمنان سوگند خورده زبان و فرهنگ فارسى تضعيف سيستماتيك زبان فارسى و هويت تمدنى خراسان عملاً آغاز مى گردد.”
در بخش پایانی همایش، کانون تاجیکان فارسی زبان برتانیا، با خواندن قطع‌نامه هشت ماده‌یی از حکومت وحدت ملی خواست تا دولت افغانستان تمام تحركات زبان ستيزانه و تبعيض أميز حلقات مرموز را كه در چهارچوب نظام و با استفاده از امكانات دولتى عليه زبان فارسى درى جريان دارد متوقف، عاملين و جريان هاى حمايت كننده ان را مورد پرسش قرار بدهد و زبان فارسى درى منحيث زبان اکثریت مردم افغانستان بايد وارد «سرود ملى» و «بانك‌نوت» هاى كشور شود.
