بسم الله الرحمن الرحیم
إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا وَإِذَا حَکَمْتُمْ بَیْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْکُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا یَعِظُکُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ کَانَ سَمِیعًا بَصِیرًا ﴿آیه ۵۸ سوره نساء﴾
{ خدا به شما فرمان مى دهد که سپرده ها (امانت ها) را به صاحبان آن ها بسپارید و چون میان مردم داورى مى کنید، به عدالت داورى کنید. در حقیقت نیکو چیزى است که خدا شما را به آن پند مى دهد، خداوند شنواى بیناست}
امسال در ششم میزان بار دیگر شاهد یکی از اتفاقات مهم تاریخ معاصر بودیم. اتفاقی که بار چهارم منجر به انتقال مسالمت آمیز قدرت از یک شخص به شخص دیگر می شود. و آن انتخابات ریاست جمهوری بود. انتخاباتی که در واقع بیان اراده مردم برای تعیین سرنوشت شان است. و از آن به عنوان جشن دموکراسی نیز یاد می کنند. زیرا بزرگترین نماد مردم سالاری است. و کشور ما چهارمین دور انتخابات ریاست جمهوری را با فراز و فرود های زیادی پشت سر گذاشت. و این که میزان کم مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری را شاهد و ناظر بودیم، جای تأسف است. این امرگواه این واقعیت تلخ است که گویا اکثریت شهروندان کشور انتخابات را تحریم کرده اند و این خود می رساند که مردم نسبت به صداقت در کار حکومت و شفافیت کار کمسیون های انتخاباتی بی باور اند.
از آن جای که در کشور ما تا به حال هیچ انتخاباتی بدون چالش، دستبرد، تقلب و درد سر سپری نه شده است، حالا هم با توجه به فضایی مایوس کننده که در کشور وجود دارد، از آغاز کار مشخص بود که انتخابات آن گونه که انتظار برده می‌شود، برگزار نخواهد شد. زیرا در امتداد پنج سالی که فرصت برای بهتر برگزار شدن دور بعدی انتخابات ریاست جمهوری مهیا بود، مگر با تأسف که به اثر مدیریت بیمار سیاسی این فرصت ها از دست رفت و حتی در دو ماه گذشته کارزار های انتخاباتی آن جنب و جوش لازم و چشمگیری را نه داشت، که باید می داشت. و مردم چه که حتی نامزدان انتخابات ریاست جمهوری هم نسبت به برگزاری انتخابات سالم، شفاف و عادلانه و منصفانه امید چندانی نداشتند. با این وضعیت انتخابات برگزار شد، اما به رغم ادعای کمیسیون انتخابات میزان مشارکت مردم در انتخابات نسبت به دوره های قبلی در حد نازل قرار داشت.
در حالی که یکی از اصول اساسی برگزاری انتخابات موفق میزان بالای مشارکت مردم در انتخابات است که باید با استعمال رای شان صحنه ها را پررنگ سازند و سرنوشت کشورشان را به گونه مطلوب و معقول رقم زنند. مگر با تأسف که چنین نه شد. و انتخابات با تحریم همگانی روبرو شد. که این وضع برای حکومت که ادعای منتخب بودن از سوی مردم را دارد، شرم آور است.
به نظر بنیاد اجتماعی و مدنی لوگر آن چه که باعث دلسردی مردم شد و نبود مشارکت همگانی را در انتخابات به دنبال داشت، می تواند عواملی چون : ناکارآمدی حکومت، تجربه های تلخ گذشته، تهدیدات امنیتی، ارائه نکردن برنامه های کاری توسط شمار زیادی از نامزدان، شرکت نکردن در مناظره های انتخاباتی، بی حرمتی و بی اعتنایی به رای مردم، مهندسی انتخابات، تقلب گسترده و سازمان یافته، وعده های واهی نامزدان در گذشته و نا امیدی از سیاستمداران حاکم می توان عنوان کرد.
هر چند مطابق قانون شهروندان کشور حق دارند که برای تعیین سرنوشت کشور و جامعه خود تصمیم بگیرند و از طریق شرکت در انتخابات در تعیین مسئولان آینده کشور سهم خود را اداء نمایند، همچون انتخابات محلی برای تعیین اعضای شورای انکشافی روستاها، شورای ولسوالی، شورای ولایتی، شورای ملی (مجلس نمایند‌گان) و انتخابات ریاست جمهوری. اما عوامل که در بالا ذکر شد، موانع عمده فراروی شرکت گسترده مردم در انتخابات ریاست جمهوری شد، که نباید چنین می شد.
مطالعه این وضع می رساند که شاید روز های دشواری در انتظار مردم کشور ما باشد، که وضعیت نگران کننده و دلهره فزاینده برای آینده در نزد اکثر شهروندان کشور ایجاد شده است.
شهروندان کشور پس از انتخابات با توجه به تجربه های تلخ گذشته امیدواری چندانی به بهبود وضعیت ندارند، زیرا ناکارآمدی مسئولان مسئولیت گریز کشور چنان مردم را نسبت به کارکرد های آنان بی باور ساخته که می توان گفت دموکراسی در کشور ما به مسخره گرفته شده است.
فرجام سخن این که انتخابات ریاست جمهوری نشان داد که مردم به این سطح از درک و شعور سیاسی رسیده اند که از یک سو بین سیاه و سفید فرق بگذارند و حداقل نگزارند که دیگر آله دست سیاسیون در بازی های سیاسی قرار گیرند. و از سوی دیگر نسبت به خیانت های که به آرمان های ها صورت می گیرد، بی تفاوت و بی احساس نه باشند.
فضای حاکم بر کشور می رساند که به خاطر بی اثر بودن رای شان، شهروندان کشور چندان احساس مالکیت نکنند. هر چند مردم به مردم سالاری باور دارند و این باورمندی را در دوره های قبلی به خوبی تمثیل کردند. اما این دوره با دوره های پیشین متفاوت بود.
به باور بنیاد اجتماعی و مدنی لوگر مسئولیت وخیم تر شدن وضعیت و شکست دموکراسی و از دست دادن اعتماد مردم به دوش آن عده از سیاستمدارانی است که با توسل به تقلب رای مردم را ترور کردند و به جای انتخاب توسط وزیر خارجه امریکا انتصاب شدند. وبا وعده های دروغین مردم را فریب دادند، که نه به صلح و امنیت دست یافتند و نه به نان و نوایی رسیدند، نه طرح و برنامه یی داشتند و نه گپ نو و امیدوار کننده برای مردم.
در فرجام یادآور می شویم که رنج و درد مردم کشور ما بسیار زیاد است. چهل و یک سال است که شهروندان کشور قربانی جنگ تحمیلی، حکومت های کودتایی و ناکارآمد، استبداد سیستماتیک، تروریزم، بیکارگی مسئولان امور و فقر و فساد گسترده و ده ها مورد دیگر می شوند. نباید اجازه داد تا بیش از این مدعیان قدرت با برخورد های غیر قانونی، غیر شرعی، نادرست و غیر حرفه ای با به چالش کشیدن انتخابات به میزان درد و رنج مردم بیفزایند.
بنیاد باور مند است که اگر معایب و نواقصی در کار مدیریت سیاسی کشور نبود، این دور شمار زیادی از مردم رای می دادند، و مسئولیت شهروندی شان را برای گزینش رئیس جمهور منتخب به خوبی اداء می کردند. مگر با تأسف که با گذشت چهار دوره انتخابات شاید یکی از بدترین دور انتخابات را پشت سر گذاشتند، که این وضع مشروعیت حکومت بعدی را به صورت قطعی زیر سوال می برد.
بنیاد اجتماعی و مدنی لوگر امیدوار است که تا مسئولان کمیسیون ها و هم ارگ سالاران دست از مداخله در کار انتخابات بکشند و بگذارند آرای مردم تعیین کننده آینده کشور باشد نه سلیقه های شخصی و گروهی عده یی خاص سودجوی و منفعت طلب. و با عبرت ازین وضع شرم آور در آینده برای برگزاری انتخابات سالم، شفاف عادلانه و منصفانه آمادگی بگیرند، تا در آینده اعتماد مردم را به دست آورده و مثل دور اول حماسه سیاسی بیافرینند. و نه مرگ دموکراسی را شاهد باشیم و نه زیر چتر مردم سالاری، قوم سالاری را اجازه دهند، تا دموکراسی در کشور پای بگیرد و قدرت از انحصار بیرون رفته و به صورت عادلانه بین تمام اقوام ساکن کشور توزیع و تقسیم گردد. تا جامعه مدنی در کشور شکل بگیرد و شاهد اعتلا و انکشاف کشور باشیم. به امید چنین روز و تحقق چنین آرمانی
با عرض حرمت فراوان
خواجه محمد نعیم قادری
رئیس بنیاد اجتماعی و مدنی لوگر
هفتم میزان ۱۳۹۸ خورشیدی
