موج گرمای سال روان که هنوز ادامه دارد، بسیاری از کشورهای قاره سبز اروپا را زرد و زعفرانی ساخته است. بیشتر از شش هفته می شود که قطرۀ باران از آسمان نمی بارد؛ در حالی که هیچگاه روزهای هفته خالی از باران نبود. چمن زارهای سبز کنار جاده ها و پارک ها و علف زار های وسیع در این قاره سبز با رنگ زرد و سوخته بوی سوختگی می دهد. شاخه های درختان پژمرده است و برگ ها در این اوایل تابستان رنگ زرد پایزی گرفته و در حال فروریختن اند.
این گرما تنها به قاره سبز اروپا محدود نماند و مناطقی را در قاره های آسیا، امریکا و افریقا در بر گرفت. گرمی این گرما تعدادی از مناطق جنگلی را در برخی کشورها آتش زد. آتش سوزی های هولناکی در آتن پایتخت یونان و مناطقی در سویدن واقع شد. حتی آتش سوزی های سویدن به مدار قطب شمال که سرد ترین مناطق کره زمین است، رسید. میزان گرمی در قطب شمال بگونۀ بی سابقه تا ۳۰ درجه سانتی گرید بالا رفت و در سایبریا به ۳۷ درجه رسید.
کوریای جنوبی گرم ترین سال یک قرن اخیر را پشت سر می گذارند. مردم در شهر سئول پایتخت کشور واسکت های یخی به تن می کنند و شهر دار این شهر خانۀ بزرگ خود را ترک کرده و در اپارتمان یک ساختمان آسمان خراش محل زندگی شهروندان کم در آمد اقامت یافته است.
تلفات انسانی گرما نیز قابل ملاحظه و بالا بود: در یونان بیش از ۷۴ نفر، در پاکستان بیش از ۶۵ نفر، در کانادا بیش از ۳۳ نفر، در جاپان بیش از ۸۰ نفر و در کوریای جنوبی بیش از ۲۸ نفر جان خود را از دست دادند.
موجی این گرما افغانستان را نیز در ماه قبل(جولای ۲۰۱۸) فرا گرفت، هر چند که در هفتۀ اخیر آن ماه از شدت این موج کاسته شده است. شدت گرما به حدی بود که وقتی من دو هفته قبل در کنار رود خروشان پنجشیر در مالۀ بازارک نشستم، گرمی سوزان بر نسیم ملایم و سرد رود چیرگی داشت و میزان اذیت این گرمی بیشتر از لذت هوای سرد بود. هفتۀ بعد که به درۀ پارنده رفتم، از هوای سرد دره و نسیم خنک و ملایم رود صاف و زلال پارنده لذت بردم.
افغانستان از نظر تغییر آب و هوا در ردیف چهاردهم کشورهای دنیا قرار دارد. در این تغییر که برای زندگی در این کشور زیانبار است، مردم و دولت نقش منفی و تخریبگرانه ایفا می کنند. هیچ نظم و مسئولیت پذیری در استفاده از آب های زیرزمینی به خصوص در کابل و شهر های دیگر دیده نمی شود. جنگلات بصورت بی رحمانه قطع می گردد و قاچاق چوب بخشی از مافیای قاچاق را در کشور می سازد. استفاده از انرژی فسیلی بدون هیچ ممانعت و محدودیتی در تمام فصول سال در کابل ادامه می یابد که در زمستان ها چند برابر می شود و هوای کابل را به شدت آلوده می سازد. تراکم جمعیت در کابل هر سال افزایش می یابد و هیچ کنترولی بر زاد و ولد وجود ندارد. این عوامل، محیط زیست را در افغانستان تخریب می کند و بر سرعت و گستردگی تغییرات منفی اقلیمی می افزاید.
چرا این موج گرمی؟
دانشمندان این عرصه به گرم شدن جو زمین که بخشی از آن به استفادۀ نادرست و تخریب گرانۀ محیط زیست توسط انسان(کشورهای پیشرفته صنعتی) بر می گردد، انگشت می گذارند. شکل گیری تند باد های گرم به صورت حلقه های وسیع که موج گرمای سال روان را شکل داد، و افزایش گرمی ابحار از نظر بسیاری از دانشمندان به گرم شدن جو زمین پیوند می یابد. این گرمی و تبعات آن از قبل قابل پیش بینی بود که در اثر آن نمایندگان ۱۹۵ کشور جهان در ۱۲ دسمبر ۲۰۱۵ طرح مهار گرمایش زمین را در نشست پاریس تصویب کردند.
کاهش گازهای گل خانه ای بخشی از این توافق بود تا بر مبنای آن استفاده از انرژی های فسیلی(زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی) تا حدی تقلیل یابد که درجۀ حرارت زمین تا سال ۲۱۰۰ بیشتر از ۲ درجه نسبت به دوران قبل از صنعت افزایش نیابد. اما دونالد ترامپ بعد از آنکه بریاست جمهوری امریکا رسید، توافق پاریس را برای اقتصاد کشورش زیانبار خواند و با ارسال نامه ای در ۵ آگست ۲۰۱۷ به سازمان ملل، خروج امریکا را از پیمان پاریس اعلان کرد. بارک اوباما ماه قبل در افریقای جنوبی بدون آنکه نام ترامپ را ببرد گفت: تمام دانشمندان عرصه محیط زیست جهان می گویند که گازهای گلخانه ای از عوامل گرمایش زمین است، اما یک نفر(ترامپ) اصرار دارد که نه. با او چگونه می توان تفاهم کرد؟
