خبر و دیدگاه

نگاه قومى به قضایاى ملى و نگرش بدوى به پدیده هاى مدرن و مدنى

اشرف غنى طرح صلح درون قبیله ى اش را در نشست کابل نه بر مبناى منافع و مصالح ملى بلکه از منظر سودجویى هاى سیاسى و قومى ارائه نمود.

بطور کل یکى از معضلات اصلى کشور ما رویکرد قومى سردمداران پشتون به قضایاى ملى و بین المللى است. و به همین دلیل است که هیچوقت ازپتانسیل ملى در جهت رسیدن به اهداف شان استفاده ننموده و توفیقى هم در هیچ زمینه نداشته اند.

طور مثال، نگاه قومى به موضوع دیورند و برجسته کردن اینکه لر او بر یودى یا اینکه خط دیورند از روى سینه ى قوم پشتون گذشته آنرا نه بعنوان داعیه ى ملى بلکه در سطح یک مشکل قومى پشتونها تنزل بخشیده و این نوع نگرش باعث گردیده تا سایر اقوام خود را در آن سهیم و ذیحق ندانسته ،نه تنها خواهان آن نباشند بلکه شدیداً با الحاق آن هم مخالفت نمایند. که در سالهاى اخیر بطور شفاف مطرح گردیده.

مزید بر آن، یگانه علت ایکه، افغانستان در دوره ى پساطالبان نتوانست ازفرصت هاى طلایى حضور جامعه ى جهانى بهره ى کافى را در جهت رشد، انکشاف و شگوفایى ببرد. بازهم نگرش بدوى و بومى به پدیده هاى مدرن ومدنى ومخالفت با ساز وکار هاى یک جامعه ى باز، مردم سالار و انسانى ایکه زمینه ى مشارک همه را فراهم نماید بود که از  همان آغاز توافقات بن،موضوع حق انحصارى زعامت پشتونها مطرح شد. در حالیکه حمایت جهان و انعطاف سایر اقوام در جهت عبور از بحران و رفتن به ثبات، رفاه و ترقى بود. نخبه گان پشتون در پى احیاء و اعاده ى حاکمیت سنتى شان بودند که این رویکرد عقبگرایانه و قوم محور نیل به اهداف بلند ملى را عقیم ساختکه تا هنوز در بحران دست و پا مى زنیم.

تئوریسن هاى قبیله گرا، با برداشتن سود اندکى از تسلیم شدن رهبر حزب اسلامى به ارگ، چنان محاسبه نموده اند که شورشگرى در جغرافیاى پشتون نه تنها روند تثبیت حاکمیت سنتى پشتونها را بطى ساخته بلکه فرصت هاى مناسب را براى سایر اقوام در جهت ایفاى نقش پررنگ در عرصه هاى مختلف مساعد ساخته. بناً تلاش دارند تا آتش جنگ را از جنوب بشمال انتقال داده، با کشاندن طالبان به دولت، پایه هاى حاکمیت قومى شانرا قالب  بندى و تحکیم نمایند.

پیشنهادات سخاوتمندانه و یک جانبه غنى به همتباران طالب و تروریست اش دقیقاً از همین نگرش آب مى خورد. آتش بس، تعدیل قانون اساسى بمیل آنها، تأمین امنیت، رفع تحریم ها و فشار ها از روى آنها، برسمیت شناختن بعنوان یک حزب سیاسى، دادن دفتر سیاسى در کابل و نهایتاً شریک ساختن در ساختار قدرت، همه و همه امتیازات قبیلوى ایست که ارگ به همتبارانش مى پردازد. زشت تر آنکه اینهم را زیر نام هاى فریبنده ى صلح وآشتى و تحت پوشش منافع ملى انجام مى دهد.

حقیقت مسلم و مبرهن آنست که مشکل اصلى طالبان نه با قبیله گرایان ارگ، کرزى و حکمتیار بلکه با سایر اقوام است. فلسفه ى وجودى طالب درضدیت با حاکمیت تاجیکان و سرکوب اقوام ازبیک و هزاره نهفته است. تاریخ شاهد است که طالبان بالاثر تحریک، تمویل و تجهیز مقامات نظامى ومدارس دینى پشتونهاى آنسوى سرحد و با بسیج لشکر لجام گسیخته ى ازبستر اجتماعى قوم پشتون و از ویرانه هاى تنظیم هاى جهادى پشتون نظیر،حزب اسلامى حکمتیار، مولوى خالص، مولوى نبى و دسته هاى کوچک دیگربراه افتاد. هشت سال تمام جنگ هاى خونین طالب نه با پشتونها بلکه باتاجیکان، ازبیکان و هزاره گان جریان داشت که خاطره هاى کشتار جمعى،سیاست زمین سوخته و سرکوب هاى قومى شان تا هنوز در اذهان باقیست.

اگر قرار باشد صلحى ایجاد شود و وفاق ملى تأمین شود باید به خصومت وبدبینى قومى ایکه میان طالبان از آدرس قومى پشتون و سایر اقوام بروزنموده، خاتمه داده شود. اگر اجماع ملى زمینه ساز قطع جنگ و تامین صلح در کشور است. رسیدن به آن با عبور از آشتى اقوام مى گذرد. نه تفاهم درون قومى. همه مى دانند که پشتونها در هر چیزى اختلاف داشته باشند. درنفس زعامت انحصارى و حاکمیت بر دیگران اتفاق نظر قاطع دارند. بیادداریم، روزى که بیداد طالب زبانه مى کشید، صدا هاى حمایت خلیلزاد وکرزى از امریکا، پشتیبانى غنى از انگلیس، تأئید احدى و گیلانى از پشاور به گوش مى رسید. حکمتیار که هیچ امکانى در اختیارش نبود، صرفاً بخاطرتقویت پشتوانه ى کاذب دینى حرکت طالبان، در سنگر مشترک با آنها قرارگرفت.

تجربه ثابت نموده که هر اقدامى که حمایت و پشتیبانى ملى را با خودنداشته باشد و منبعث از رویکرد قومى و یا برخاسته از سودجویى هاى سیاسى جناحى باشد. از قبل محکوم به شکست است. غنى در حالى به این تلاشهاى مذبوحانه اقدام نموده که پایه هاى حکومت نامشروع اش نه تنهااز سوى کلیت سایر اقوام با عدم مشروعیت مواجه است بلکه رقابت شدید وفرسایشى درانى ها و غلجایى ها، روز تا روز پایه هاى ارگ را متزلزل ساخته است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا