به افتخار هشتادمین سالگرد تولد پوهاند پروفیسور محمد شفیق یونس بزرگترین نبات شناس و فارمکولوژست افغانستان

نوشتۀ بیوگرافی توسط دکتور محمد فرید یونس فرزند  مرحوم استاد محمد یونس مشهور به متخصص کیمیا و بانو ستاره حکیمی یونس می‌باشد. پدرش از دانشمندان عصر خود بوده و بانی اصول یونس بود که برای تدریس بزرگسالان تدوین گردیده بود.  

پروفیسور محمد شفیق یونس مورخ ۲۴ جنوری ۱۹۳۸ در کابل دیده به جهان گشود. بعد از ختم لیسه عالی استقلال شامل دانشکدۀ دواسازی شد و  از دانشجویان دوره اول رشته دواسازی دانشگاه کابل میباشد. موصوف موفق به اخذ دکتورای یونیورسیتی و دکتورای دولتی در رشته گیاهان طبی و اتنو بوتانی از فرانسه گردید. پروفیسور یونس به اجازه رسمی وزارت خارجه  فرانسه ( که در آنوقت   فرانسویان  اجازه شمولیت به مقام پروفیسوری را به خارجیان نه میدادند)، شامل امتحان دیپلوم اگریگاسیون  ( پروفیسوری ) شد و در سال ۱۹۷۲

در رشته گیاهان طبی به حیث پروفیسور شناخته شد. پروفیسور یونس بعد از عودت از کشور فرانسه به افغانستان در سن ۳۴ سالگی به مقام پوهاندی از جانب دانشگاه کابل نائل گردید و جوان ترین پوهاند در کدر علمی دانشگاه کابل بود.

قبل از هجرت از افغانستان در سال ۱۹۸۵ ، در کنار تدریس و تحقیق در دانشگاه کابل به حیث رئیس افغانی دواسازی هوخست افغانستان و رئیس شرکت نباتات افغانستان خدمت کرده است.

پرفیسور یونس تا حال زیاد تر ازدو صد مضمون علمی در جراید ملی و بین المللی و ۳۲  اثر به زبان‌های فارسی و فرانسوی در رشته نباتات  طبی و اسلام ، نباتات و آفات سمارقی، انسانی و حیوانی به نشر سپرده است. تحقیقات موملایی برای زخم معده، تاثیر موسیقی در نموی نباتات و مطالعه گیاهان درطبابت اسلامی در کنار نشر قاموس نباتات به چهارده زبان به پروفیسوریونس شهرت بین المللی بخشید. موصوف در زیاد تر از صد سیمینارکنگره و کنفرانس ملی و بین المللی در موردنباتات طبی افغانستان در اروپا ، ایالات متحده امریکا، شرق میانه به شمول کشور ایران اسلامی و کشورهای آسیائی سخنرانی کرده است.

رساله فوق‌العاده مهم پروفیسور محمد شفیق یونس، زیر عنوان« اشتباهات در ترجمه و تفسیر نام گیاهان مذکور در قرآن مجید» که به همت برادرش دکتور محمد فرید یونس از طرف  نشرات پیام توحید  در آمریکا  به چاپ رسید؛ برای اولین بار خاطر نشان ساخت که نام گیاهان در قرآن غلط ترجمه شده است. مذهبیون  چون به تحقیقات علمی اعتقاد ندارند این رساله را رد کردند و اما این رساله باعث شد تا تحقیقات دامنه دار درواژه شناسی آیات قرآنی و قرآن  شناسی با در نظر داشت ساینس و علم ایتومولوژی  روی دست گرفته شود.

پرفیسور یونس از سال ۱۹۸۵ الی ۲۰۱۱  به حیث استاد اتنو بوتانیو رئیس گروه علمی اتنوبوتانی و فامکولوژی در دانشگاه متز فرانسه ایفای و ظیفه کرد و به سن ۷۲ سالگی با مقام پروفیسور ایمیریتوس. تقاعد نمود (Professor Emeritus ).

جناب شان با حفیظه عیسی فرزام که از استادان لیسه جمهوریت بود  در سال ۱۹۶۳ ازدواج نموده و ثمره این ازدواج سه دختر و یک پسر می‌باشد. جناب شان قرائت قرآن مجید را از پدر بزرگوارش آموخته است.

آثار پروفیسور محمد شفیق یونس به زبان فارسی:

• راز های پوشیدۀ نباتات غذایی. ناشر فقه اسلامی به اهتمام  دکتور محمد فرید یونس. سال چاپ ۱۹۸۴ طبع خصوصی در ایالات متحدۀ امریکا

• طب سنتی در افغانستان. ناشر فقه اسلامی به اهتمام دکتور محمد فرید یونس. سال چاپ ۱۹۸۵ طبع خصوصی در

ایالات متحده آمریکا

• فرهنگ گیاه های کارآمد و موارد استفاده عامیانه در چهادره زبان. انتشارات بامیان ۲۰۰۶
• هزار حقیقت علمی قرآن مجید. تألیف محمد یاسین قصاب. ترجمۀ پروفیسور محمد شفیق یونس. نشرات بامیان فرانسه ۲۰۰۷

• انکشاف طب سنتی اسلامی در ادوار تاریخ. انتشارات بامیان فرانسه  ۲۰۰۹

• جهان نباتات مظهر قدرت الهی. انتشارات بامیان ، فرانسه ۲۰۱۰

• حکمت و نقش نباتات قرآنی و احادیث مبارک در حفظ سلامت بدن . انتشارات بامیان ، فرانسه ۲۰۱۴

• اسلام، محیط زیست مخلوقات خداوند (ج) و محافظ سلامت روحی انسان. انتشارات بامیان۲۰۱۵

• نقش نباتات غذایی در پیشگیری از بیماری ها. انتشارات بامیان ، فرانسه ۲۰۱۵
• قرآن کریم و احادیث مبارک: معجزه ساز صحت و سلامت. انتشارات بامیان ۲۰۱۷

رساله ها به زبان فارسی اهتمام دکتور محمد فرید یونس:

• اسلام بنیانگذار حفظ الصحه عصری، ۲۰۰۷ از نشرات پیام توحید
• مرکبات انتی اوکسیدنت نباتات غذایی، جنوری ۲۰۱۷ از نشرات پیام توحید
• ر ابطۀ صحت و سلامت  با نباتات غذایی و نیمه غذایی مارچ ۲۰۱۲ از نشرات پیام توحید
• تکامل گیاهان پایین مرتبه با انکشاف تولید نسل یا جنسیت از نشرات پیام توحید. ۲۰۱۵ میلادی