در طول تاریخ افغانستان خوشبختانه یا بد بختانه بهترین گزینه برای سمت وسو دهی افکار عامه وانگیزه دادن به مردم برمبنای قومیت بوده واین گزینه برای سیاسیون در تطبیق اهداف شان بسیار موثر تمام شده است. ایجاد فضای ترس از به قدرت رسیدن وبرتری خواهی یکی قوم از قوم دیگر به دلیل موجودیت بستر مناسب در افغانستان وعدم درک ودانش درست مردم از حقوق شان، ترویج بیشتر داشته است.
رقابت فعلی زلمی رسول با اشرف غنی احمدزی منشا گرفته از پس منظر اختلافات درون قومی شان برای تصاحب قدرت سیاسی است. دوکاندید که یکی متعلق به قبیله درانی مورد حمایت رییس جمهور کرزی ودیگری متعلق به قبیله غلجایی با تاریخ رقابتی توام با خصومت داشته اند که به باورعده یی این رقابت های دیرینه در انتخابات ۱۳۹۳ از سرگرفته شد.
در این انتخابات اشرف غنی احمدزی توانست با قدرت نمایی و رقابت تنگاتنگ نفسگیر با حمایت کتله های عظیم مردمی از قومش ، کاندید مورد نظر کرزی را در حاشیه راند. کارشناسان حوزه سیاست، عمده ترین دلیل پیشگیری اشرف غنی احمدزی نسبت به زلمی رسول را ایجاد انگیزه و تازه ساختن اختلافات قبلی اقوام درانی وغلجایی برای تصاحب قدرت سیاسی می دانند.
برهمین اساس اشرف غنی احمد زی با آنکه یک شخص تکنوکرات وتقریبا تازه وارد درعرصه سیاست افغانستان بود بااستفاده از انگیزه دهی مردم پشتون غیردرانی ، مرز ها میان تکنوکرات بودن خودش وسنتی بودن موافقین وطرفداران خود را شکست وآرای کتله بزرگی از پشتون ها را از آن خود ساخت.
به باور من عدم اعتماد مردم بالای تیم مورد نظر کرزی درانتخابات ریاست جمهوری نتوانست عوامل نفوذی کرزی را در حکومت آینده حفظ کند ، با آنکه تلاش های پیهمی از سوی رییس جمهور انجام شد اما برای بقای تیم فعلی در حکومت آینده هیچ تضمینی به نظر نمی رسد بنا بادرک همین مسله رییس جمهور در تلاش آن است تا بستر مناسبی را برای ساختن اپوزسیونی برای نقد حکومت آینده ایجاد نماید تا جو سیاسی برای کاندید شدن کرزی بعد از پنج سال مساعد شود، که با برنده شدن اشرف غنی به عنوان رییس جمهور این اپوزسیون مورد نظر کرزی نمی تواند شکل گیرد، زیرا کرزی بر مبنای ایجاد انگیزه های قومی برضد اشرف غنی توانایی بسیج کتله عظمی مردم پشتون را در محور خود نخواهد داشت.
حال آنکه کرزی از موفقیت تیم مورد نظرش در انتخابات مایوس شده و برنده شدن احتمالی تیم اشرف غنی( متعلق به قبیله غلجایی) را نیز پایان تک تازی های (درانی ها) در تاریخ پشتون ها می داند واز سوی دیگر باموفقیت اشرف غنی موثر ترین حربه سیاسی را که همانا ایجاد انگیزه برمنبای قومیت است ؛ را از دست میدهد ونمی تواند اپوزسیون تاثیر گزاری را با کتله عظیم پشتون ها تشکیل دهد.
شایعاتی وجود دارد که کرزی در تلاش آن است تا در تعامل با ستار سیرت از قوم ازبک تبار که اکنون در افغانستان در مقطع حساس حضور دارد، تلاش می کند تا نقش جنرال دوست را در تیم اشرف غنی ضعیف سازد، اما اینکه با چه پروسیجری این کار را انجام میدهد دقیق معلوم نیست.
با تحلیل فوق آخرین گزینه ی برای بقای کرزی و حفظ محوریتش به عنوان یکه تاز در بین اقوام پشتون،ایجاد اپوزسیون برمبنای انگیزه های قومی تاثیر گذارمی تواند باشد، که این زمینه با موفقیت داکتر عبدالله عبدالله به عنوان رییس جمهورمیتواند بستر مناسبی را برای پیش برد فعالیت های سیاسی وتاثیر گذارد مساعد را برایش میسازد، تابا نقد و مبارزه سیاسی پنج ساله در برابر حکومت ، جایگاه ویژه را در بین مردم برای کاندید شدنش بعد از گذشت پنج سال ، مساعد سازد.
