از جمله اصول اخلاق سیاسی که نقش بسیار مهمّی در اعتماد شهروندان به سیاستگذاران و متولیان جامعه، دارد، پایبندی به وعدهها و میثاقهایی است که زمامدران گذشته و کاندیدان موجود ریاست جمهوری با مردم بستهاند و یا می بندند میخواهند به واسطه‌ی آنها اعتماد مردم را جلب کرده و بر مسند قدرت تکیّه نمایند کشور عزیز ما افغانستان تعداد زیادی زمامدارانی که پس از رسیدن به قدرت تمامی وعدههای خود به مردمی که وی را بر سر کار آوردهاند فراموش کرده و خلاف آنچه وعده دادهاند، عمل کرده اند خوب می شناسند تعداد از کاندیدان دور سوم انتخابات ریاست جمهوری نمیتوانند از این امر مستثنا باشند آنچه که خود می گویند یا طرفداران شان در میز های گرد باور ندارم در راه تحقق عملی این برنامه ها موفق شوند یا آنچه که می گویند صادقانه باور داشته باشند با توجه به مقدمه فوق در باب اخلاق سیاسی در کشور ما چگونه کاندیداهای ریاست جمهوری خود را با مبانی انسانی اسلامی انتخاباتی وقف می دهند باید در رفتار و اعمال حال و گذشته ای انها مشاهده کرد. نه در برنامه های کاغذی که بعد از انتخابات شاید هرگز نه عملی گردد و نه ورق زده شود و حتی دور از امکان نیست که برنامه را کسانی دیگری به آنها ننوشته باشد در این میان با نزدیک شدن انتخابات ریاست جمهوری و با طبع تاب سیاسی‌تر شدن فضا، باعث شده است که فضای کشور قدری متفاوت‌تر شود و توجه به اخلاق انتخاباتی بیش از هر زمان دیگری لازم به نظر برسد.
نه تنها کاندیدان محترم مکلف با چنین اخلاق حسنه اند بلکه طرفداران شان نیز باید ارزش های اخلاقی انسانی را سر لوحه کاری خود بسازند و به آن توجه همه جانبه نمایندباید ملتفد بود هر قدمی و هر قلمی که برداشته می شود در آن توجه جدی سعی در حفظ مبانی باور ها و ارزش ها وجلوگیری از بی تحرکی و بی اعتنایی شهروندان به قضیه انتخابات باشد. مهمترین بلای بی تفاوتی می تواند به رایج شدن فضای شایعه سازی و تخریب چهره های دیگر کاندیداها باشد. بی‌تردید حاکم شدن ادبیات غیراخلاقی در فضای سیاسی جامعه افکار عمومی را هم تحت تأثیر قرار داده و تأثیری غیرقابل جبران در عرصه اجتماع خواهد گذاشت.
چنانچه بعضی از نویسنده گان و سایت های انترنتی نه حرمت قلم و نه عفت قلم را مد نظر دارند با این شیوه عوض بحران زدایی بطرف بحران فضایی خواهیم رفت اخلاق در فضای انتخابات، بستری است که رقابت سالم در آن به وجود می آید مردم ما مردم اخلاقی ای هستند، اگر احساس کنند فضا مشوش شده است، نه می توانند تصمیم درستی بگیرند و نه می توانند حضور پررنگی داشته باشند یعنی دلسرد می شوند. وقتی مردم ببینند که کاندیداها دارند همدیگر را دشنام داده توهین و تحقیر می کنند آنگاه مردم با دل شاد و امید به آینده وارد عرصه نمی شوند و کسی که در این فضا آسیب می بیند هم مردم هستند و هم آرمانها و ارزشهای که در پروسه انتخابات شفاف و عادلانه باید بدست آید مقوله صداقت سیاسی برای هر کاندید ارزش و زیبنده گی خاص خود را دارد، مشروط بر اینکه با این صداقت پا بند و باور مند باشد، هر کاندید میتواند بگوید بیکاری را محوه مینمایم در کشور صلح عدالت انصاف به هدف می رسد، همه مردم را صاحب خانه و کاشانه می سازم از رشوت دیگر نام گرفته نخواهد شد و صد ها وعده دیگر اما هیچ کس پیدا نمی شود که بپرسد چطور از کجا با چه امکانات آنچه که می گویی عملی می شود، شاید بعضی از کاندیدان محترم بدانند که مردم افغانستان مردمان سه دهه قبل نیستند حالا مو را از خمیر جدا کرده میتواند خوب میدانند کی ها وعده می دهند و کی ها عملی میکنند مقوله صداقت سیاسی برای نامزد ها از مدلهای موفق سیاست امروزی است. افترا، تهمت، افشاگری دور از حقیقت موجب دلسردی مردم از مسئولین و کاندیدای محترم خواهد شد.
من الفبای سیاست را میدانم در نوشتن مقاله ها نیز دست کمی ندارم باور دارم ارائه برنامه های کارشناسانه، نقد سازنده و تلاش برای برآوردن مطالبات ملی و مردمی و رفع مشکلات در چارچوب قوانین نظام از جمله مواردی است که کاندیدا باید به آن توجه داشته باشد. و راه عملی آنرا نیز برجسته سازم تا مردم بدانند آنچه که جناب عالی می گوید حرف میان تهی نیست تاکید مینمایم هیچ یک از سیاست مداران و دست اندرکاران نباید رفتار و گفتاری داشته باشند که مردم را از شرکت در انتخابات دلسرد کنند حضور مردم را در پای صندوق ها مانع شوند تجربه نشان داده اگر در یک انتخابات رفتاری که از مردم یا کاندیداها سر می زند با موازین و هنجارهای شناخته شده جامعه سازگار نباشد نشان می دهد مفاهیم اخلاقی در جامعه با بحران مواجه شده اند. نه تنها در کشور ما بلکه در تمام دنیا که به دیمکراسی و ارزش های انسانی باور دارند انتخابات بخشی از اخلاق اجتماعی در آن کشور محسوب می شود. نوع مشارکت مردم و نوع مشارکت کاندیدا در انتخابات در واقع نمادی از اخلاق اجتماعی در جامعه است. به عقیده نویسنده مهمترین وظایف کاندیداها اینطور باید خلاصه شو :
الف: در نظر گرفتن منافع ملی
ب: رعایت اخلاق سیاسی
ج : پرهیز از هتک حرمت نامزدها نسبت به یکدیگر و پرهیز از پیش بینی‌های غیر اصولی از نتیجه انتخابات پیش از اعلام نتایج اگر این پیش بینی ها جنبه ای تبلیغی داشته باشد میتواند گمراه کننده و مشکل آفرین نیز گردند
د : پرهیز از ارائه شعارهایی که در توان و وظایفشان تعریف نشده است.که می تواند این امر جامعه را به سمت و سوی شعار زدگی سوق دهد. چنانچه سخنگویان بعضی از کاندیدان محترم آنقدر لاف و گزاف گویی میکنند که هیچ انسان عاقل نمی تواند به کوچکترین نقاط نظر شان توافق داشته باشد در حال حاضر جمهوری اسلامی، افغانستان نظامی و مردمی است که در آن اخلاق و ارزش های ملی و میهنی باید رعایت شود. در چنین شرایطی، یادگیری فرهنگ انتخابات، مهم و ضروری است که با تجارب از کشور های مختلف و ارزش های قبول شده ای جهانی می توان چهره ای سالم و صادق از انتخابات را ترسیم نمود و از آن به عنوان الگو بهره گرفت.
