پس از اعلام نتایج نهایی نامزدان انتخابات مجلس نماینده گان از سوی کیمسیون انتخابات، اکنون بحث آماده گی ها برای رقابت برسرکرسی ریاست مجلس نماینده گان مطرح شده و گمانه زنی ها و شایعه پراگنی های مختلفی در این زمینه شکل گرفته است.
گفته می شود: رٸیس جمهور کرزی بر بنیاد عادت دیرینه اش، به افراد مختلفی مانند: “عبدالرب رسول سیاف” و “میرویس یاسینی” وعده سپرده که درصورت نامزدی آنان برای رقابت برسرکرسی ریاست مجلس نماینده گان، از آنان حمایت خواهد کرد.
انگیزه ی حمایت رٸیس جمهور از آقای سیاف و یاسینی
حمایت رٸیس جمهورازآقایان سیاف ویاسینی دوعامل عمده دارد: نخست این که آقای “محمد یونس قانونی” رٸبس کنونی مجلس نماینده گان با توجه به نفوذ گسترده یی که درمیان نماینده گان دارد، برای دور دوم برنده ی ریاست مجلس نماینده گان نشود، دوم این که در رأس مدیریت پارلمان فردی قرار بگیرد که یک تنه “بلی گوی” سیاست های فردی ریٸس جمهور باشد.
سه زاویه در رأس یک مثلث
باتوجه به تشریح موارد فوق، دیده می شود سه خط رقابت (یا سه زاویه) برای رقابت به دستیابی کرسی ریاست مجلس نماینده گان (یعنی رأس یک مثلث) وجود دارد.
پیش ازاین که به تحلیل موارد دیگربپردازیم و بعد نتیجۀ این بحث را جمع بندی کنیم، خوب است اشارۀ کلی به منظور معرفی این سه خط (سه زاویه در رأس یک مثلث) داشته باشیم :
خط نخست: سیاف
عبدالرب رسول سیاف با توجه به حضور گذشته اش در مجلس نماینده گان، از مهره های دست نشاندۀ حامد کرزی محسوب می شود.افزون برماهیت افراطی وپس زمینه ی سیاسی ناهنجارسیاف بر ضد اقوام هزاره در زمان حاکمیت برهان الدین ربانی، وی به گونه یی مانند آقای کرزی از طرفداران پروسۀ طالبانی کردن نظام است،ودر واقع سیاست “امارت پذیری”را برهرگونه رویکرد سیاسی ترجیح می دهد وبا آن که در اصل پشتون نیست، شعار “پختون خواهی” را هر از گاهی مطرح می کند واز این طریق به تعبیر معروف: “آب در آسیاب تنش وتشدد می ریزد.”
خط دوم: میرویس یاسینی
میرویس یاسینی” از چهره های بسیار ناشناخته،الکی ومذمومی است که گفته می شود: سال های درازی را در پاکستان به سربرده وگرایش های سیاسی اش، بیشتر پاکستانی است تا افغانستانی.
تا جایی که گونۀ عملکرد اورا در دورنخست مجلس نماینده گان مشاهده می کنیم، او از چهره های کم سواد وبه لحاظ سیاسی ضعیفی است که نه به روش های مدیریتی آشناست و نه هم برای اصلاح ونقد نظام موجود ستراتیژی ومیکانیزمی دارد.
گمانه زنی های دیگری نیز وجود دارد که اوبه پیروی از سیاست های دولت پاکستان، نه تنها برای توسعۀ دولت
“حامد کرزی” کار می کند، بل تا حد براندازی این نظام نیز مصمم است.
خط سوم: محمد یونس قانونی
خط سوم که خط “اعتدال” نام دارد، متعلق به آقای “محمد یونس قانونی” ریٸس کنونی مجلس نماینده گان است.
قانونی شخصیتی است شناخته شده، معتدل واز لحاظ سیاسی با پس منظرروشن و نیک.
وی با آن که در دورۀ جهاد ومقاومت، یکی از سران مطرح سیاست فرهنگی فرمانده احمد شاه مسعود بود(وپس از شهادت مسعود ریاست جلسۀ ” بُن” رانیزروشمندانه مدیریت کرد) توانست با روی کارآمدن دولت حامد کرزی، بدون توجه به گرایش های ایدیولوژیک و حزبی، درپُست های وزارت داخله ووزارت معارف به حیث وزیر، قراٸت جدیدودموکراتیکی ازخود اراٸه کند.
سپس به مجلس نماینده گان راه یافت ودر دور رقابت انتخاباتی برای ریاست مجلس، به اکثریت آراء به حیث ریٸس مجلس نماینده گان انتخاب شد.
مدیریت روشمند آقای قانونی به حیث ریٸس مجلس نماینده گان- با توجه به موجودیت چالش هایی مثل تنوع دیدگاه های سیاسی، تنوع زبانی وحتا مذهبی درمجلس وسپس حصول دستآورد هایی در این زمینه، بی تردید با رویکرد های معتدلی همراه بود، که به هر حال رقبای سیاسی او را دچار وسوسه می کرد.
جامعۀ جهانی و خط سوم: سیاست جامعۀ جهانی بربنیاد مفاد زیربنایی برای اعمال سیاست های گستردۀ آنان در افغانستان، همواره “معتدل” بوده است.
از دید جامعۀ جهانی، حضور دو خط دیگر(آقای یاسینی- وبه ویژه سیاف-) یکی به دلیل گرایش بیش از حدش به خاطر خرابی نظام وگرایش پاکستانیش ودیگری به دلیل گرایش های افراطی وضد دموکراتیکش، به هیچ وجه برای احزارپست کرسی ریاست مجلس نماینده گان توجیه پذیر نیست.
نکتۀ دیگری که حضور سیاف را برای رسیدن به کرسی ریاست مجلس نماینده گان منتفی می سازد، مسأله اصل “تبانی” آقای سیاف با حامد کرزی است؛ زیرا خارجی ها – به ویژه امریکاییان – خواستار سیاستی در پارلمان هستند که بتواند به عنوان اهرم فشار، دولت را – در مواردی که لازم است- به نقد وچالش بکشاند، واین درست نکتۀ خلاف ومعکوسی در وجود آقای سیاف است؛ زیرا سیاف،به هرحال “بلی گوی” ریٸس جمهور است وبه هیچ روی نمی تواند، خواستۀ سیاسی جامعۀ جهانی را مبتنی برنقطۀ ایجاد چالش دربرابر دولت، برآورده سازد.
با توجه به تحلیل وضعیت، محوری که می تواند با روش معتدل (ونه افراطی) نظام را برای ایجاد حاکمیت بیشتر آن چه به لحاظ ماهوی و چه به لحاظ شکلی (کمی وکیفی) نقد و به چالش بکشاند، خط سوم (آقای قانونی) است، و این درست نقطۀ اتکای جامعۀ جهانی است؛ از این رو،شانس برنده شدن آقای قانونی به حیث رییس مجلس نماینده گان- نسبت به رقبای دیگر- بیشترعملی به نظر می رسد.
