در حالی منابع امنیتی افغانستان آمار دقیق تلفات ناشی از هجوم کوچی ها بر ده نشینان در ولایت میدان وردک را منتشر نکرده اند، نمایندگان مردم این مناطق در مجلس نمایندگان گفتند که پنج فرد ده نشین در نتیجه حمله کوچی های مسلح کشته شده، هزاران خانواده بیجا و ده ها روستا در این ولایت به آتش کشیده شده اند.
محمد رضا رضایی، نماینده ولایت میدان وردک در مجلس نمایندگان، در نشست روز گذشته این مجلس گفت براساس گزارشی که از “هجوم افراد مسلح به نام کوچی” به آنان رسیده تا صبح دوشنبه پنج تن کشته شده و ۲۵ روستا به آتش کشیده شده اند.
رضایی گفت: “دیشب (شب یکشنبه) ساعت ۹ شب در دایمیرداد، ولسوالی کتب، ولسوالی حصه اول (بهسود) ، ولسوالی حصه دوم بهسود، ولسوالی ناهور (غزنی) مهاجمینی هجوم آوردند. ۲۵ قریه در ولسوالی دایمیرداد به آتش کشیده شدند. گزارشی که تا به حال داریم؛ سه نفر در دایمیرداد، دو نفر در ساحه تیزک به شهادت رسیدند”.
رضایی افزود: ” ۱۸ صد نفر به دستور وزیر صاحب محترم داخله، نیروی اربکی در ولایت میدان وردک بوده که دو صد نفر مخصوص ولسوالی کتب بوده. پریشب این ها از منطقه کشیده می شوند و دیشب عملیات شروع می شود. نه والی جوابگوی این قضیه است، نه وزیر داخله جوابگوی قضیه است و نه هیچ کس دیگری”.
رضایی، حلقاتی را در حکومت متهم کرد که در صدد ناامن ساختن مناطق امن کشور می باشند. به گفته وی هزاران باشنده محل از خانه های شان بیجا شده اند و “کوچی های مسلح” مناطق شان را تصرف کرده اند.
در همین حال، محمد کریم خلیلی، معاون دوم رییس جمهور نیز روز گذشته در یک کنفرانس خبری گفت تکرار فاجعه بهسود، دردناک است.
خلیلی از کمیسیونی که برای حل معضل میان کوچی ها و مردم محل تشکیل شده بود، انتقاد کرد و گفت که با گذشت سه سال، هنوز هم این حادثه تکرار می شود.
خلیلی هشدار داد که اگر به این معضل رسیدگی نشود، ممکن است پیامدهای منفی آن کشور را متاثر کند.
در همین حال، نمایندگان مردم مناطق مورد منازعه که بیشتر از قوم هزاره افغانستان هستند، می گویند شماری از بیجا شدگان به کابل و تعداد دیگر آن ها در ولسوالی بهسود سرگردان هستند.
نمایندگان مردم هزاره در مجلس نمایندگان در اعتراض به “هجوم کوچی ها” به مناطق ده نشین بهسود، مجلس را ترک کردند و گفتند تازمانی که این موضوع حل نشود، به مجلس حضور نمی یابند.
نمایندگان مردم هزاره با نشر قطع نامه ای، گفته اند هرچند از حکومت آقای کرزی انتظاری ندارند، اما از جامعه جهانی که در برابر تعهداتی ،سلاح مردم را جمع آوری کرد، می خواهند که “مهاجمین مسلح را به صورت فوری وادار به خروج از مناطق اشغال شده سازد”.
این نمایندگان افزوده اند که “سیاست های تبعیض آمیز قومی و نژادی حکومت” توقف داده شود، و “عناصر ماجراجو” و “چهره های پشت پرده” تحت پیگرد عدلی قرار گیرند.
تا ساعت نه بجه شب گرفته این نمایندگان در دهلیز مجلس نمایندگان در تحصن به سر می بردند.
در همین حال، به دنبال بیرون شدن نمایندگان هزاره از مجلس نمایندگان، شماری از نمایندگان کوچی ها با حمایت از حضور کوچی ها در مناطق هزاره نشین میدان وردک تاکید کردند که آنان براساس اسناد قانونی مالک زمین هایی در مناطق هزاره نشین هستند و ده نشینان زمین های شان را غصب کرده اند.
علم گل خان کوچی گفت به شکایات شان کسی گوش نمی دهد و کوچی ها آماده هستند که برای گرفتن حق شان بجنگند.
علم گل خان کوچی افزود: “آن ها (مردم محل) در مقابل ما جبهه جور کرده اند. حقوق حقه ما را غصب کرده اند. آن ها غاصبین هستند. غصب کننده هستند. حقوق حقه ما را از ۳۲ سال به این سو می خورند. من هم با آن ها جنگ می کنم و هم برای مقابله اگر بر سر هزاران تن هم تمام شود، ما حق خود را از آن ها می گیریم”.
کوچی علاوه کرد: “دیروز جنگ را هم خود شان آغاز کردند، وقتی که شکست خوردند، آن ها همت آن را هم نداشتند. حالا نعره می کشند. ما از آن ها(ده نشینان هزاره) حق خود را می گیریم”.
پیش از این مقام های وزات داخله افغانستان گفته بودند هیات هایی به محل منازعه اعزام شده اما به دلایل مشکلات قومی میان دو طرف، وزارت داخله نمی تواند در این موضوع دخالت کند.
ولی شماری از نمایندگان مجلس با انتقاد از عملکرد نیروهای امنیتی خواهان بیرون شدن افراد مهاجم از منطقه و به دادگاه کشاندن کسانی شدند که باعث قتل و به آتش کشانیدن خانه های مردم شده اند.
سعادت میر زهیر، نماینده پنجشیر در مجلس نمایندگان گفت: “جنجال، جنجال سیاسی است. یک تعداد کسان از این نفع می برند. پیشنهاد من این است که اول از ارگان های امنیتی خواسته شود، چرا در این موضوع بی تفاوت مانده اند؟ چرا عمل نکرده اند و جلو تهاجم را نگرفتند؟ و موضوع دوم این که کسانی که مهاجم هستند، هجوم برده اند، خانه های مردم را ازبین برده اند، بالاخره مردم را به قتل رسانده اند، ولو که از برادران هزاره باشد یا از کوچی، در قدم اول به پنجه قانون سپرده شوند و بعد به سارنوالی معرفی شوند”.
این جنجال ها در حالی است که از دو سال به این سو کمیسیونی برای رسیدگی به مشکلات ده نشینان و کوچی ها وظیفه گرفته بود تا به این معضل خاتمه بدهد.
درعین حال، حکومت سال گذشته پیش از انتخابات ریاست جمهوری، مبلغ صد میلیون افغانی را به سران کوچی داده بود تا از رفتن به مناطق مورد منازعه خودداری کنند.
هر چند تلاش های ما برای دریافت نظر وزارت داخله بی نتیجه ماند، ولی سخنگوی این وزارت دو روز پیش از ارایه جزییات در مورد این منازعه خودداری کرده بود.
با این حال مجلس نمایندگان افغانستان خواهان توقف برخوردها در مناطق مورد منازعه شد. محمد یونس قانونی، رییس مجلس نمایندگان افغانستان گفت: “برخورد توقف کند. وزارت داخله داریم، ریاست امنیت داریم، اردو داریم،(برخورد) جابه جای توقف کند که چانس راه حل جستجو شود. دو، برای جستجوی راه حل، همه ما و شما تلاش داشته باشیم”.
قانونی افزود:” باید تعقیب شود. کمیسیون ها وجود دارند. این کمیسیون چه کرد؟ اگر واقعا راه حل را در طول یک سال گذشته پیدا کرد، چرا در این قضیه برخورد شد؟ اگر کاری انجام ندادند، راه حل دیگر چیست؟ جنبه حقوقی و قضایی قضیه سنجیده شود”.
ماده چهاردهم قانون اساسی افغانستان حکومت را مکلف به اسکان کوچی ها کرده است، ولی در نه سال گذشته اقدام های عملی برای تحقق این ماده قانون اساسی صورت نگرفته است.
