منابع آگاه می گویند که قرار است پاکستان استراتیژی امنیت منطقه ای را به عنوان محور مسایل افغانستان، به امریکا پیشنهاد کند. این پیشنهاد در حالی مطرح می شود که قرار است در هفته جاری حامد کرزی به امریکا سفر کند و در دیدار با اوباما، روی مسایل خاصی بحث و تبادل نظر داشته باشند. در همین حال، این احتمال قوی به نظر می رسد که اوباما طرح پیشنهادی پاکستان در مورد امنیت افغانستان و منطقه را با حامد کرزی در میان گذاشته و دیدگاهش را پیرامون این طرح و اهمیت آن مطرح کند.
شکی نیست که اگر این طرح از جانب امریکا مورد پذیرش قرار بگیرد، در حقیقت تصمیم بر آن خواهد شد تا افغانستان را با توجه به برداشت و دیدگاه های پاکستان مدیریت کنند. این همان چیزی است که عمق استراتیژیک پاکستان را در منطقه معرفی و تأمین می کند. اگرچه نزدیک به دو دهه است که تلاش ها برای قرار دادن افغانستان در مدیریت پاکستان، ادامه دارد تا حدی که حکومت اسلامی مجاهدین در هجده سال پیش، بیشتر به این دلیل که زیر بار منابع پاکستان و تحمیل مهره های آنان نرفت، با چالش های داخلی مواجه شد تا اینکه طالبان به این منظور، ایجاد شدند تا ابزاری برای استیلاء پاکستان در افغانستان باشند. طالبان آمدند و حکومت مجاهدین به جریان مقاومت تبدیل شد و پاکستان نتوانست بر استیلاء اش ادامه دهد؛ اما بعد از انزوای طالبان در گوشه یی از کشور، در سال ۲۰۰۱ پاکستان تلاش هایش را به خرج داد تا غرب نگاهش را به افغانستان از عینک پاکستان بدوزد تا منافع پاکستان در منطقه همچنان حفظ شود؛ یعنی اینکه پاکستان هر لحظه تلاش کرده تا به نحوی افغانستان را در چنگال داشته باشد؛ حتا اینکه نفوذ پاکستان در حکومت آقای کرزی و کابینه ی او و نیز در مجلس نمایندگان به شدت متصور است و همچنین اینکه رخنه استخبارات پاکستان در ارگان های امنیتی تا اندازه یی افزایش یافته که دیگر نمی شود سطح آن را به درستی برآورد کرد.
حکومت افغانستان نیز تا جایی بر آن شده است تا سیاست های خارجی اش را به خصوص بعد از انتخابات اخیر با در نظر داشت منافع پاکستان عیار کند که نشانه آن این است که در قبال هندوستان نمی تواند سیاست قابل توجه و مشخصی داشته باشد و هند نیز بر همین مبنا نسبت به حکومت افغانستان و سیاست هایش مشکوک است. هر طرحی که به صلح و ثبات در منطقه منجر شود، قابل ستایش است؛ اما آیا طرحی که قرار باشد پاکستان در خصوص افغانستان و منطقه ارایه کند، می تواند صادقانه باشد؛ این سوال بسیار مهم است و مهمتر این است که حکومت افغانستان در مورد چنین طرحی چگونه واکنش نشان خواهد داد.
گرچه امریکا باید این نکته را درک کند که حل مسایل افغانستان، بدون درنظرداشت برداشت ها و برنامه های کشورهای منطقه ای ممکن نیست؛ از این رو طرح پاکستان نیز می تواند گام مثبتی باشد. اما با توجه به گذشته پاکستان و راهبرد این کشور که پیوسته مبتنی بر ایجاد و تداوم نابسامانی ها در افغانستان بوده است؛ باید زاویه نگاه پاکستان دراین طرح، بسیار موشکافانه و هوشیارانه مورد توجه قرار گیرد. و همچنین دقت شود که مبادا فقط لابی گری پاکستان در مسایل حفظ شود. در غیر آن، اگر غرب افغانستان را از دیدگاه پاکستان به رسمیت بشناسد و تنها استراتیژی و سیاست پاکستان عملی گردد؛ مسلم است که افغانستان به سوبه‌ی پنجم پاکستان تبدیل خواهد شد؛ اما شیوه و روش این تبدیلی، تغییر خواهد داشت؛ یعنی به هر رنگی که خواهی جامه می پوش / من از طرز خرامت می شناسم.
در صورتی که غرب دیدگاه مغرضانه یک کشور را در قبال افغانستان تطبیق کند؛ نتیجه‌اش وسعت یافتن دامنه‌ی بحران و چالش های موجود در کشور خواهد بود. بنابراین پیشنهاد می شود که اگر پاکستان برای امنیت افغانستان و منطقه طرحی دارد؛ ابتدا باید ثابت کند که این طرح، بسیار صادقانه می باشد و فقط به منظور حفظ منافع زننده پاکستان در افغانستان، مطرح نگردیده است. ببینیم در چانته چه باشد!
