سرانجام پس از روز ها بحث و رایزنی، رییس کمیسیون انتخابات و اعضای کمیسیون سمع شکایات معرفی شدند. وحید عمر سخنگوی رییس جمهور کرزی دیروز گفت که فضل احمد معنوی، به حیث رییس کمیسیون انتخابات تعیین شده است. وی همچنان از قاضی مراد شریفی، احمد ضیا رفعت و شاه سلطان عاکفی به حیث سه عضو افغان کمیسیون سمع شکایات انتخابات نام برد. دو عضو خارجی این کمیسیون نیز به ترتیب به نام های یوهان کریکلر تبعه افریقای جنوبی و مصطفی صفوت تبعه عراقی می باشند.
گزینش این افراد به حیث مجریان ارشد انتخابات در افغانستان، هر چند به جنجال دراز مدت در کشور خاتمه داد، اما به نگرانی های خلق شده در اذهان و افکار عمومی هرگز پایان نبخشیده است. آقای فضل احمد معنوی اکنون به عنوان رییس کمیسیون انتخابات، میراث دار اداره ای است که به شدت اعتبار، اعتماد و جایگاه خود را نزد افکار عمومی از دست داده است. کمیسیون سمع شکایات نیز به یک مرجع جنجال برانگیز در انتخابات گذشته بدل شده بود.
اکنون سوال اساسی این است که ترکیب موجود تا چه میزانی از لحاظ شخصیتی و قابلیت های اداری می تواند پروسه جنجال برانگیز انتخابات افغانستان را موفقانه مدیریت کرده و به پیش ببرد. هر چند از آقای معنوی به عنوان یک فرد معتدل و با گذشته مثبت یاد می شود، اما معلوم نیست که وی تا چه میزانی خواهد توانست از چالش هایی که اکنون فراروی انتخابات پارلمانی قرار دارد، موفقانه بیرون شود.
آقای معنوی در قدم نخست ضرورت دارد که کارنامه مسوولان ارشد کمیسیون انتخابات را در مرکز و ولایات مورد بازنگری قرار دهد. وی با این بازنگری به خوبی می تواند که افراد متعهد و غیر متعهد را تشخیص داده و برای این دوره حداقل از مسوولیت افراد متقلب در سمت های مهم جلوگیری نماید. در غیر آن هرگز نمی توان به یک انتخابات عاری از تقلب امیدوار بود.
با این همه اکنون معلوم نیست که آقای معنوی زیر فشار احزاب و جناح های مطرح سیاسی موفق به جا به جایی، برکناری و عزل و نصب های افراد زیر مجموعه اداره خود خواهد شد و یا خیر؟ نکته دوم که قابل طرح می باشد، جلب اعتماد و اطمینان مردم افغانستان نسبت به برگزاری سالم پروسه انتخابات در کشور می باشد.
بدون تردید هم اکنون ذهنیت اکثریت افغان ها نسبت به روند انتخابات منفی می باشد. این پدیده اکنون به یک مساله قابل باور برای هر مرد و زن واجد شرایط رای دهی بدل شده است. زمانی که مردم روی انتخابات بحث می کنند، اکثرا می گویند که نتایج انتخابات از قبل مشخص است و یا این که می گویند رای دادن چه فایده، همه چیز را حکومت از قبل تعیین کرده است. این نگرش سبب می شود که هم میزان اشتراک کنندگان به حداقل برسد و هم اعتماد مردم نسبت به اصل پروسه خدشه دار شود. بنابراین مسوولیت اساسی رییس کمیسیون انتخابات این است که با این نگرش خلق شده که میراث مسوولان دوره های قبل می باشد، مبارزه نماید. آقای معنوی اکنون چگونه می تواند به مردم اطمینان دهد که به آرای آنان خیانت نخواهد شد و چه میکانیزم هایی را برای مصوونیت آرای مردم به کار خواهد گرفت؟
بنابراین اکنون قبل از همه چیز، اعاده اعتماد مردم نسبت به روند انتخابات ضروری می باشد. اگر به این مهم دست نیابیم، هرگز نمی توانیم یک انتخابات موفق داشته باشیم.
یکی از نگرانی های دیگر ترکیب اعضای کمیسیون سمع شکایات انتخاباتی می باشد. به نظر می رسد که ترکیب موجود برای مردم افغانستان زیاد قابل قبول نخواهد بود. زیرا هر سه عضو معرفی شده از آدرس دولت می باشند و هر سه عضو کارمندان نهادهای دولتی بوده اند. خوب بود حکومت افغانستان برای جلب اعتماد بیشتر مردم از میان نهادهای مدنی افغانستان و چهره های مستقل حداقل یکی از سه عضو را معرفی می کرد.
به نظر می رسد که ترکیب کمیسیون سمع شکایات بیشتر مطابق میل رییس جمهور کرزی شکل گرفته است. زیرا در میان دو عضو خارجی آن نیز فردی از کشورهای امریکایی و اروپایی نمی باشند. این ترکیب نشان داد که آقای کرزی در ممانعت از حضور غربی ها موفق شده است.
به هر حال آن چه که برای این کمیسیون مهم است، این است که در داوری های خود منصفانه عمل کند تا باشد که بار دیگر شاهد کشمکش های گذشته و تجربه تلخ انتخابات ریاست جمهوری نباشیم.
