بزرگترین عملیات نظامی افغانستان از سال ۲۰۰۱ در منطقه مارجه ولایت هلمند توسط نیروهای انگلیسی، آمریکایی و افغان به راه افتاده که هدف آن رهایی هلمند از چنگ طالبان بیان شده است.
این روزها اخبار عملیات نظامی نیروهای غربی و افغان در مارجه ولایت هلمند در صدر اخبار افغانستان قرار دارد و هر روز ابعاد تازه‌ای از این عملیات در رسانه‌ها منتشر می‌شود. آنچه در ادامه می‌آید، گزارشی کامل از این عملیات است.
عملیات “مشترک”
این عملیات که “مشترک ” نام گرفته قرار است با حضور نیروهای آمریکایی، انگلیسی و ارتش افغانستان برگزار خواهد شد و بزرگترین عملیات نظامی افغانستان از سال ۲۰۰۱ تاکنون خواهد بود.
بر خلاف تمام عملیات های دیگر که کلیه مراحل آن به صورت سری انجام می شود، این عملیات از مدتها قبل توسط نظامیان ارشد انگلیسی و آمریکایی اعلام شده است و در حال حاضر مراحل مقدماتی عملیات آغاز شده است.
تعداد نیروهایی که در این عملیات اشتراک دارند مشخص نشده است اما ۲۵ هزار نظامی انگلیسی و آمریکایی در این ولایت مستقر هستند و اعلام شده است که هزاران نیروی افغان نیز در این عملیات اشتراک خواهند کرد.
سخنگوی نیروهای انگلیسی از تجهیز نیروهای انگلیسی که قرار است در عملیات مشترک استفاده کنند به بالگردهای مدرن و مجهز خبر داده است.
در حال حاضر خبرها از استقرار هزاران نیروی خارجی و افغان در اطراف منطقه عملیاتی و مستقر شدن صدها خودرو زرهی و نفربر در این منطقه حکایت دارند، همچنین روزنامه واشنگتن پست روز گذشته از احداث یک فرودگاه موقت در اطراف منطقه عملیاتی خبر داد.
در مورد علل اعلام این عملیات پیش از موعد، “هلال الدین هلال ” کارشناس نظامی افغان معتقد است که این یک تاکتیک جدید انگلیسی ها در افغانستان است تا به این وسیله طالبان منطقه را ترک کنند و این منطقه با کمترین تلفات به تصرف آنان درآید.
به نظر این کارشناس افغان، هدف دیگر این کار خروج غیرنظامیان از منطقه به منظور جلوگیری از تلفات است.
“مارجه ” بهشت طالبان در جهنم افغانستان
مارجه منطقه‌ای از ولایت هلمند است در ۳۰ کیلومتری شهر “لشکرگاه ” مرکز ولایت هلمند. این منطقه از هلمند جمعیتی حدود ۱۰۰ هزار نفر دارد.
مارجه منطقه حاصلخیزی است که سالهاست تحت نفوذ طالبان قرار دارد و با درآمد حاصل از کشت تریاک در این منطقه، مارجه تبدیل به بهشتی امن برای طالبان شده است.
مارجه را می‌توان خط تقسیم شمال و جنوب هلمند دانست که ۱۵ هزار نیروی آمریکایی که سال گذشته وارد این ولایت شدند در جنوب هلمند مستقر هستند و ۱۰ هزار نیروی انگلیسی که سالهاست در این ولایت مستقر هستند در شمال این ولایت مستقر هستند.
پایان تسلط طالبان بر هلمند
“احمد رشید ” نویسنده پاکستانی، هلمند را یک مرکز سمبولیک برای طالبان می‌داند زیرا این ولایت مرکز تولید مواد مخدر و مرکز طالبان محسوب می‌شود.
مقامات نظامی انگلیسی و آمریکایی هدف از این عملیات را تسخیر آخرین مناطق تحت کنترل طالبان در ولایت هلمند بیان کرده اند.
“جمز کراون ” فرمانده نظامیان انگلیس در هلمند، هدف از این عملیات را تصرف مارجه از اشغال طالبان بیان کرده و افزوده است که این بار بر خلاف گذشته این منطقه را ترک نخواهند کرد و استراتژی جدید که عبارت از تصرف، نگهداری و بازسازی است در این منطقه اجرا خواهد شد.
بخش‌هایی از ولایت هلمند در طول ۸ سال گذشته در دست طالبان بوده است و این ولایت هم مانند “قندهار ” یک پایگاه سنتی طالبان محسوب می‌شود.
بر اساس اظهارات نظامیان غربی قرار است این بار این پایگاه سنتی برای همیشه از تسلط طالبان خارج شود.
طالبان و عزم مقاومت در مارجه
طالبان در برابر تبلیغات نظامیان انگلیسی و آمریکایی اعلام کرده‌اند که در مارجه خواهند ایستاد و با کمربندهای انفجاری و دیگر مواد منفجره مشتاقانه در انتظار ورود نظامیان انگلیسی و آمریکایی به این منطقه هستند.
برخی خبرگزاری‌ها از زبان مردم این منطقه حکایت کرده‌اند که طالبان در مارجه آمادگی‌های لازم را اتخاذ کرده‌اند.
احمد رشید کارشناس پاکستانی جمعیت طالبان مستقر در هلمند را حدود ۱۰۰۰ نفر تخمین می‌زند اما با توجه به تبلیغات گسترده پیش از جنگ و موقعیت مارجه که مرکز طالبان در جنوب افغانستان است تعداد شبه نظامیان بسیار بیشتر از این تعداد خواهد بود.
با این وجود تفوق نیروهای غربی بر طالبان توسط حملات هوایی شانس پیروزی طالبان را کاهش خواهد داد و به نظر می‌رسد مقاومت طالبان در برابر عملیات “مشترک ” بیشتر یک حرکت نمایشی است.
هلال‌الدین هلال، معاون سابق وزارت کشور افغانستان و کارشناس نظامی معتقد است که دلیل موفقیت طالبان در هلمند به علت جنگ‌های چریکی آنان است، اما این بار صحبت از یک نبرد رویاروی است و نتیجه این گونه عملیات‌ها تاکنون شکست طالبان بوده است.
عملیات مشترک، اهرم فشار به منظور جذب بخشی از طالبان
به نظر می‌رسد این عملیات فقط به منظور راندن طالبان از هلمند انجام نمی‌شود. پیش از این نیز، آمریکا با کمک کماندوهای افغان “موسی قلعه ” را که تبدیل به مرکز “امارت اسلامی ” در ولایت هلمند شده بود از چنگ طالبان رها ساخت اما چنین تبلیغات پیش از جنگ انجام نداد.
این عملیات پرهیاهو باید دستاوردهای دیگری نیز برای آمریکا و انگلیس داشته باشد که یکی از آنها می تواند اهرم فشاری باشد بر طالبان به منظور مصالحه.
این عملیات همزمان با روند گفتگوی صلح یا به اصطلاح غربی ها “بازجذب طالبان ” راه اندازی شده است. این عملیات وسیع به طالبان رده پایین که هدف اصلی از طرح گفتگو نیز آنها هستند پیام واضحی را خواهد داد که عقوبت ایستادگی شکست خواهد بود.
این عملیات یک جنگ روانی علیه طالبان است، آن هم در مرکز سمبولیک آنها و در نهایت تسخیر نقطه ای که یکی از منابع درآمد طالبان است.
مردم غیرنظامی قربانیان اصلی این رویارویی
بالگردهای انگلیسی در روزهای گذشته اوراقی را در مارجه منتشر کرده‌اند و از مردم غیرنظامی خواسته‌اند تا منطقه را ترک کنند.
خبرهای رسیده از مارجه حاکی از آن است که هزاران نفر از مردم این منطقه آواره مناطق دیگر شده‌اند.
در عین حال گزارش‌ها حکایت از آن دارند که عده‌ای از مردم مارجه که تعداد آنها نیز کم نیست به دلایلی چون فقر نتوانسته‌اند این منطقه را ترک کنند.
تجارب گذشته نشان داده است که اتکای عمده نیروهای غربی در جنگ با طالبان بر حملات هوایی است، در صورت تکرار این تجربه پیش بینی می‌شود.
هزاران نفر از مردم مارجه قربانی این حادثه خواهند شد و دستاوردهای احتمالی این عملیات به قیمت ریختن خون صدها افغان مظلوم و بی گناه خواهد بود.
