خبر و دیدگاه

رقیبان زیر چتر مشارکت ملی؟

karzai_gulbudin_mullahomar

در این روز های نه چندان سرد زمستان کابل، بحث مذاکره با طالبان آب و هوای محافل سیاسی پایتخت را گرم تر کرده است.

در حالی که قرار است لندن در پنج شنبه‌ی همین هفته میزبان یک نشست در باره‌ی افغانستان باشد، سخنگویان دولت از بحث مذاکره با طالبان به عنوان یکی از محور های اصلی گفتگو در این نشست که گویا نشست مهمی برای افغانستان است، یاد می کنند.

سخنگویان دولت در حالی که از آماده بودن طرح مذاکره با طالبان خبر می دهند، که گویا دولت افغانستان به این بسته‌ی پیشنهادی امید زیادی بسته است، اما آنچه در این میان مشخص نیست این است که پس از روشن شدن چگونه گی طرح مصالحه، سران طالبان چه واکنشی نشان خواهند داد و به این خواست دولت افغانستان چه پاسخی خواهند داد؟

هر چند در اصل ایده‌ی مصالحه می تواند برای هر شهروند این سرزمین تا حدی قابل قبول باشد، اما مهم ترین اصل طرز ارایه‏ی این طرح و چگونه گی قایل شدن امتیازات خاص به گروهی است که تا هنوز چراغ سبزی را به مصالحه‌ی دولت افغانستان نشان نداده است.

با آن که دولت مردان افغان با خوشبینی بسیار نسبت به طرح پیشنهادی می نگرند، اما نباید فراموش کرد که چالش های بسیاری فراروی روند مذاکره با طالبان در افغانستان وجود دارد، که امیدواریم طرح دولت افغانستان که احتمالاً جزییات آن در نشست لندن ارایه خواهد شد راه حل این مشکل های عمده را در بر داشته باشد، در نخست آنچه بیشتر آگاهان سیاسی به آن باورمند هستند این است که دولت افغانستان نمی تواند، در حالی بحث مذاکره با طالبان را مطرح کند که هنوز نام سران این گروه در فهرست سیاه کشور های غربی قرار دارد و حذف نام آن ها از این فهرست لازمه‌ی نخست برای مذاکره با این گروه است.

اما آنچه فراتر از این بحث ها می تواند موفقیت این طرح را زیر سوال ببرد این است که، آیا سران طالبان خواهند پذیرفت که با دولتی پای میز مذاکره بنشینند که هنوز رهبران مجاهدین به عنوان دشمنان دیرینه‌ی این گروه تحت نام مشارکت ملی در ساختار نظام سهم فعال دارند و می توان گفت چرخه‌ی نظام کنونی را می چرخانند.

از سوی دیگر این امر بر عکس نیز می تواند قابل بحث باشد و این که آیا رقیبان سرسخت نظام طالبان که نظریات شان تا حدی بر نظریات رییس جمهور نیز تاثیر گذار است، آیا رهبران گروه طالبان را به عنوان شریک فعال نظام خواهند پذیرفت و کسانی را که سال ها با تفنگ در مقابل شان جنگیده اند، زیر چتر مشارکت ملی رییس جمهور کرزی تحمل خواهند کرد؟

نکته‌ی دیگر مطرح در این بحث همانا چگونه گی واکنش  طالبان در برابر حضور نیرو های خارجی در کشور است که این خود نیز می تواند به عنوان پیش شرط مهم آن ها به منظور مذاکره برای تیم حاکم مشکل ساز باشد و از میزان امید دولت برای کامیابی طرح صلح بکاهد.

این مشکل به صورت عکس نیز می تواند ایجاد گردد، زیرا جامعه‌ی جهانی نیز با آن که مذاکره با طالبان را برای افغانستان مفید خوانده اند، نظر مشخصی را در باره‌ی پیش شرط های طالبان از جمله خروج نیرو های خارجی را از افغانستان ارایه نکرده اند. هر چند نمی توان این امر را نیز غیر محتمل دانست که طالبان با خروج نیرو های خارجی از افغانستان می توانند به همه‌ی مذاکره ها و پیمان ها پشت پا بزنند و ایده‌ی سقوط دولت افغانستان را در سر بپرورانند.

مواردی که در بالا یاد شد، می توانند مهم ترین چالش ها فراروی طرح مذاکره‌ی دولت افغانستان با طالبان باشد که هر کدام از این مشکل ها میان جوانب مختلف می تواند به صورت عکس و از سوی جانب مخالف نیز مطرح گردد.

با آن که هنوز جزییات مشخصی از بسته‌ی پیشنهادی دولت افغانستان برای مصالحه درز نکرده است، آنچه مشخص است این است که فقط می توان با ارایه‏ی یک طرح جامع و جدید از سوی دولت افغانستان به موفقیت طرح صلح امید بست، زیرا دولت افغانستان در میان سه جانب یعنی جامعه‌ی جهانی، طالبان و وابسته گان ایتلاف پیشین شمال قرار گرفته است که هر سه گروه با ایده های خاص خود در وضع کنونی افغانستان نقش عمده دارند، و دولت افغانستان برای ترکیب نظام متشکل از خواسته های هر سه گروه کار سختی را در پیش دارد و سران دولت کابل می دانند که تکرار طرح ها و خواسته های گذشته‌ی شان به عنوان اندیشه های کهنه نه تنها روابط را با مخالفان دولت بهتر نمی سازد، بل بیشتر از پیش این چالش ها را فزونی می دهد.

 


نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا