قرار است ظرف یک هفته بتاریخ ۲۸ جنوری سال جاری کنفرانس بین المللی در خصوص افغانستان در شهر لندن برگزار شود. این کنفرانس چندی قبل توسط نخست وزیر بریتانیه گوردن براون یشنهاد شد. در کنفرانس مزبور بشمول سرمنشی سازمان ملل متحد بانکی مون و مقاماتِ بشتر از صد کشور جهان اشتراک خواهند ورزید. کنفرانس لندن از به قدرت رسیدن حامدکرزی هشتمین کنفرانس بین المللی است که در گوشه و کنار مختلف جهان در مورد وضعیت افغانستان برگزار میشود. اما این کنفرانس در حالی برگزار میشود که خط مقدم جبهۀ جنگ علیه مخالفین حکومت حامدکرزی به دروازه های ارگ ریاست جمهوری رسیده و از یکسال بدینسو حکومت نیز دچار کشمکشهای سیاسی است که از انتخابات پُر ماجرای ریاست جمهوری تا معرفی و رد نامزد وزراء توسط ولسی جرگه را در بر میگیرد.
هرچند تا هنوز در مورد اهداف برگزاری این کنفرانس بین المللی از جانب مقامات بلند پایۀ حکومتها بطور واضح و آشکار چیزی گفته نشده ولی انتقال مسؤلیت امنیت به حکومت افغانستان و مصالحه با طالبان بر سر زبانها قرار دارد که گویا در کنفرانس روی این دو موضوع بحث صورت خواهد گرفت.
واگزاری مسؤلیت امنیت به حکومت افغانستان
نخست وزیر بریتانیه آقای گوردن براون که کشورش میزبان برگزاری نشست خواهد بود در نوامبر سال ۲۰۰۹م در مورد هدف کنفرانس تصریح کرد که او میخواهد شرایط لازم را برای سپردن مسؤلیت امنیت ولسوالیهای پس از درگیری را به نیروهای افغان مهیا سازد.
رئیس جمهوری ایالات متحدۀ امریکا بارک اوباما نیز هنگام اعلان گسیل ۳۰۰۰۰ نیروی تازه نفس امریکا ابراز داشت که طی ۱۸ ماه آینده خروج نیروهای امریکایی از افغانستان آغاز خواهد شد، به این ترتیب هر دو رهبر در مورد خروج نیروهایشان از افغانستان حرف رانده اند.
این همه در حالیست که فقط ده روز قبل از نشست لندن بتاریخ ۱۸ جنوری دلِ شهر کابل و منطقۀ که در چند کیلومتری ارگ ریاست جمهوری قرار دار به مصاف جنگ طالبان و نیروهای امنیتی افغان مبدل گردید. زمانیکه کابینۀ ناتکمیل و پُر ماجراء رئیس جمهور کرزی مصروف حلف برداری بود، در کنار شان جنگ تباهکنی جریان داشت که تجارت پیشه های افغان را ملیاردها افغانی خساره مند ساخت.
رئیس جمهور اوباما در ستراتیژی اخیرش به آموزش نیروهای افغان نیز تأکید ورزیده بود تا در اینده قادر به تـأمین امنیت افغانستان باشند ولی بی خبر از اینکه قرار گفتۀ متخصصین امور نظامی که آموزش یک اردوی که بتواند بطور شاید وبایدش امنیت را تأمین نماید دست کم به ده الی پانزده سال نیاز دارد.
وضعیت منیتی به حدی وخیم است که هر ماه و یا سال برای نیروهای بیرونی خون بارترین تلقی میگردد، در چنین شرایط واگزاری مسؤلیت امنیت به نیروهای امنیتی افغان جز شکست فضیحت بار کدام معنای دیگری خواهد داشت؟ در همین مورد در ماه نوامبر سال گذشته هنگام سخنرانی آقای براون سؤال شد که آیا آغاز روند واگزاری مسؤلیت امنیت به نیروهای افغان به معنای آمادگی برای خروج نخواهد بود؟ وی در پاسخ گفت که تازمانی که افغانها توانایی به عهده گرفتن مسؤلیت امنیت را نداشته باشند به معنای خروج نیست.
ولی در حقیقت دیده شد که طی ۹ سال حضور نیروهای بیرونی در افغانستان ایشان حداقل قادر به تأمین امنیت شهرهای بزرگ نشد اند و اردوی را که ثمرۀ کمکهای خویش میدانند نمیتواند قادر به تأامین امنیت شهرکها باشد، سؤال در انجاست که در جریان اندک کمتر از یک دهه ایشان یک اردوی منظم و با دیسپلین را تربیه کرده نتوانستند ایا ممکن است که ظرف هژده ماه آینده اردوی ملی از توانایی تأمین امنیت کشور خود برخوردار شود؟
نخست اینکه امریکاییها به چنین سادگی به خروج از افغانستان تن نخواهند داد ولی این نیز بعید به نظر نمیرسد که تلفات روز افزون و انفجارات کشنده امریکاییها را ودار به خروج از جنگ طاقت فرسای افغانستان خواهد کرد.
با وجود موجودیت نزدیک به صد هزار نیروهای پیمان انتلانتیک شمالی یا ناتو و تا حدود یک لک اردو و پلیس ملی وضع افغانستان چنین است آیا در نبود جزو تامهای خارجی میتوان انتظار کرد که حکومت آقای کرزی به تنهایی از نظام فعلی دفاع خواهد کرد؟ هرگز نه، طوریکه ماه قبل وزیر امور خارجۀ بریتانیه دیفد میلیبند اذعان کرد که در صورت خروج نیروهایشان حکومت افغانستان ظرف چند روز به شکست مواجه خواهد شد.
مسلماً چنین است، اگر نیروهای حامی نظام آقای کرزی افغانستان را ترک گویند حکومت آقای کرزی قادر نخواهد بود که از خود دفاع کند، پس میتوان مسئلۀ واگزاری مسؤلیت امنیت به نیروهای افغان را به معنای شکست ناتو در افغانستان تلقی کرد.
حکومت کرزی و مصالحه با طالبان
به هنگام فرپاشی نظام طالبان در سال ۲۰۰۱م حکومت نوپای حامد کرزی و دوستان! بین المللی اش فقط به دعوت چند شخصیت و گروه سیاسی افغان به نشست بین المللی بُن اکتفاء ورزیدند. ایشان به این اندیشه بودند که گویا مخالفین حکومت حامدکرزی هرگز قادر به بازخیزی علیه ان نخواهند شد.
اقای لخضر ابراهیمی نمایندۀ ویژۀ آنزمان سازمان ملل متحد برای فغانستان در زمان برگزاری نشست بُن بارها اذعان کرده که عدم شمولیت طالبان در نشست بُن بزرگترین اشتباهی بود که جامعۀ جهانی مرتکب ان شد و تا هنوز از ان اشتباه حکومت کرزی و خود جامعۀ جهانی میرنجند.
تاریخ میرساند که در افغانستان هرگاه کسی به حکومت برسد هرچند دارای مخالفین زیادی باشد ولی بازهم به مصالحه و آشتی حاضر نمیشود زیرا چنین فکر میکند که وی در قدرت است وبه صلح و آشتی نیازی ندارد. خودِ گروه طالبان هنگام حکمرانی شان مرتکب این چنین اشتباهی شدند.
زمانیکه حامدکرزی در آوان ریاست جمهوری اش چنین می اندیشید که گویا طالبان برای ابد از صحنه برداشته شدند! و قادر نخواهند شد که در برابر تکنولوژی بیشرفتۀ امریکا تاب مقاومت را داشته باشند! ولی پس از سالهای ۲۰۰۵م و ۲۰۰۶م حکومت کرزی که وضعیت را کاملاً وخیم دید آغاز به سروصداهای صلح و آشتی ملی با مخالفین کرد.
آشتی ملی زمانی صورت می پذیرد که هر جانب به یکدیگر اعتماد داشته باشد و شرایط طرفین را در نظر گیرند. مگر آقای کرزی بدون هیچکدام گامی عملی در این راستا فقط به شکل دراماتیک اظهار امادگی برای آشتی با طالبان میکند در حالیکه ایشان فکر نمیکنند که همین اکنون نامهای سران مقاومت در لست سیاه شورای امنیت قرار دارد آیا آقای کرزی خواهد توانست نامهایشان را از لست سیاه دور نماید؟
اخیراً گزارشی دیگری مضحک به مطبوعات درز کرده است که حکومت افغانستان میخواهد با پرداخت پول و تهیۀ شغل برای طالبان ایشانرا از راه مقاومت بازدارد. طرح پرداخت پول و تهیۀ شغل برای طالبان از جانب اکثریت تحلیگران وضع سیاسی کشور بطور مطلق غیر مؤثر پنداشته شد. زیرا نخست اینکه مبارزۀ مخالفین برای امتیازات مالی و سمتهای بلند دولتی نمیباشد و دوم اینکه این طرح بخودی خود یک طرح کاملاً مضحک و ناکار میباشد و زمینه را برای بی امنیتی بیشتر مساعد میسازد زیرا بیشتر نفوس مردم افغانستان از بیکاری مینالند و در صورت پرداخت پول برای گروههای مخالف وضعیت را بیشتر از پیش نارام خواهد ساخت.
رئیس جمهوری ایالات متحدۀ امریکا به جای اینکه زمینه را برای صلح آماده نماید طالبان را تقسیم بندی میکند و به گفتۀ ایشان که گویا با طالبان میانه رو! امادۀ گفتگو هستند. اگر منظور ایشان از واژۀ میانه رو طالبانی باشند که با نیروهای بیرونی نمی جنگند، و به زندگی صلح آمیز علاقه مند هستند، چنین طالبان همین حال در کابل بسر میبرند که مذاکره با ایشان هیچ سودی در پی نخواهد داشت.
حکومت افغانستان و نیروهای ناتو با گذشت هر روز از زدو خوردها با طالبان گزارش میدهند، گذشته از این ایشان اشخاص و افرادی را بنام ارتباط با طالبان بازداشت میکنند که هیچگونه ارتباط با طالبان نداشته اند و پس از سالها حبس و شکنجه های مهلک دوباره رها میشوند آیا در چنین شرایط مخالفین به آشتی آماده خواهند شد؟
آقای کرزی همواره از طریق کنفرانسهای مطبوعاتی به طالبان پیشنهاد صلح همراه با شرایط تسلم گونۀ مانند احترام گذاشتن به قانون اساسی افغانستان و به زمین گذاشتن سلاح در دست داشتۀ شان ، میکند. زمانیکه مقاومتگران قانون اساسی را پذیرفتند و سلاحهای شانرا به زمین گذاشتند آیا نیازی به آشتی ملی دیده خواهد شد؟
کنفرانس لندن و تأثیر ان بر وضعیت افغانستان
نشست لندن هشتمین کنفرانس بین المللی هست که در خصوص افغانستان برگزار میشود ولی بدون هیچگونه دست آورد به پایان رسیده اند. نشست لندن از جانب یکتعداد تحلیگران سیاسی افغان یک کنفرانس سیاسی پنداشته میشود. زیرا هردو رهبر حامدکرزی رئیس جمهور افغانستان و گوردن براون نخست وزیر بریتانیه با مشکلاتی داخلی دست و پنجه نرم میکنند آقای کرزی در نتیجۀ یک انتخابات مملو از تقلب و تخلف به ریاست جمهوری اش ادامه میدهد و آقای براون و حزب کارگر نیز در بریتانیه در حالت ضعیف قرار دارند. چنین به نظر میرسد که هردو رهبر میخواهند که با استفاده از کنفرانس لندن اعادۀ حیثیت و پرستیژ نمایند تا ظاهراً دست اوردی داشته باشند.
قبل از برگزاری کنفرانس لندن چنین به نظر میرسد که این نشست هیچ دردی افغانستان را مداوا نخواهد ساخت زیرا ما شاهد کنفرانسهای مهمتر ور همچنان در شرایط بهتر از نشست لندن در مورد افغانستان بوده ایم و لی هیچ کاری از دست شان ساخته نشده در حالیکه در مورد کنفرانس لندن قبلاً حکومت جرمنی یکتن از حامیان مهم حکومت آقای کرزی در ائتلاف بین المللی اظهار داشته است که در صورت بحث روی وضع امنیتی افغانستان در کنفرانس شرکت نخواهد ورزید.
با توجه به بحران دنباله دار افغانستان و وضعیت متزلزل حامدکرزی و گوردن براون و موقف حکومت جرمنی از یک طرف و از مشکلات روزفزون امنیتی و همچنان بحران سیاسی افغانستان از جانب دیگر نمیتوان نشست لندن را مفید ارزیابی کرد، و میتوان پیش داوری کرد که این کنفرانس نیز مانند کنفرانسهای قبلی بدون کدام دست اوردی قابل ملاحظۀ در پایان با یک کنفرانس مطبوعاتی پُر از وعده های چرب بدون هیچکدام گام عملی به پایان خواهد رسید.
