خبر و دیدگاه

کابینه ضعیف برای تصمیم گیری های بزرگ

coalition_karzaii

حکومت با عجله لیست جدیدی از وزیران تازه را به پارلمان معرفی کرد، اما از گفته های نمایندگان پارلمان و تحلیلگران سیاسی چنین معلوم می شود که این لیست نیز توقعات آنها را بر آورده نساخت. انگار همه منتظر معجزه هستند.
ولی باید قبول کرد که امکان بروز معجزه از درون دولت فعلی، نه منطقی است و نه عملی. یعنی باید دید که این وزیران جدید چه برنامه هایی را معرفی می کنند و برای مشکلات واقعی، به جز از ارایه حرف های کلی، به صورت مشخص در مورد چه راهکار هایی حرف می زنند. با این حال چند نکته لازم است که در مورد کابینه و لیست جدید باید گفت.

۱- لیست جدید وزیران پیشنهادی نشان داد که کرزی واقعا نمی خواهد آدم های قوی سیاسی جناح های مختلف قدرت در حکومت باشند. یعنی، افرادی چون احدی و اسماعیل خان به لحاظ سیاسی یک چالش برای کرزی محسوب می شوند. اما در عوض چهره هایی موفقی نیز قربانی شدند مانند وزیر مخابرات. وزیران جدید، تکنوکرات های کم پشتوانه سیاسی اند و تحت تاثیر کرزی به خوبی قرار گرفته می توانند. با این که بازهم از احزاب و گروه های مختلف رقیب کرزی افرادی معرفی شده اند، اما به هیچ صورت در برابر او و وزیران اصلی و پشتون متحدش، مانند حنیف اتمر و فاروق وردک، چیزی محسوب نمی شوند.
این موضوع از آن جهت مهم است که کابینه در مورد مسایل عمده کشوری مانند مصالحه با طالبان و یا رابطه با غرب تصمیم می گیرد. با کابینه فعلی چنین معلوم می شود که همه وزیران دعاگوی کرزی و چند وزیر اصلی اند که نقطه قوتی در روند اصلاحات حکومت محسوب شده نمی تواند. کابینه ضعیف سیاسی به کرزی در قسمت گرفتن تصمیم های بزرگ کمک نمی کند، ولی، به او و تیم اش فرصت می دهد  که به تنهایی تصمیم گرفته و عواقب تصامیم خود را نیز به دوش بگیرند. ولی، به هر حال، حکومت و کابینه دعاگوی جلو اشتباهات و مطلق گرایی کرزی و تیم اش را گرفته نمی تواند.

۲- وزیران جدید ترکیبی از افراد قوی و ضعیف اند. کرزی عادت دارد که وزارت خانه ها را دسته بندی نموده و بر اساس اهمیت شان افرادی در خور را معرفی کند. مثلا، وزارت داخله مهم است، پس حنیف اتمر را معرفی می کند. اما چون کرزی به وزارت مبارزه با مواد مخدر اهمیتی قایل نیست زمام آن را به دست فرد بی کفایتی چون ضرار احمد مقبل می سپارد.
نکته مهم و مثبت این است که کرزی تلاش کرده برای تعدادی از وزارتخانه ها افراد مسلکی پیدا نماید، مانند وزارت صحت که نامزد آن خانم ثریا دلیل، فارغ التحصیل رشته مدیریت طبی از دانشگاه معتبر امریکایی “هاروارد” و کارمند سابقه دار موسسات بین المللی کمک رسانی مانند یونیسف، است. یا وزارت زنان که به خانم پلوشه حسن سپرده شده و از سابقه طولانی کار با موسسات غیر دولتی داخلی و بین المللی برخوردار است. اما در عین حال، گزینش افرادی چون ضرار احمد مقبل و زلمی رسول در وزارت خانه های کلیدی دیگر، نشانگر ضعف عمیق کابینه جدید است، همچنان انتخاب های به شدت غیر معقول و غیر قابل توجیه دیگر.
تعدادی از نمایندگان پارلمان گفته اند که در لیست جدید، وزیران گمنام زیادی وجود دارند که از قرار معلوم همین نکته را دال بر ضعف ترکیب جدید وزیران حکومت می دانند. اما، این موضوع دستاویز خوب برای رد تعدادی از وزیران نیست. در بسیاری از کشور ها، وزیران افراد با نام و نشانی نیستند بلکه تکنوکرات های ناشناخته ای اند که در اثر موفقیت تبدیل به چهره های نامدار می شوند. الزاما افراد با نام و نشان موفقیت یک اداره را تضمین کرده نمی توانند. از سوی دیگر، پارلمان افرادی چون احدی و امیرزی سنگین را رد کرد که معلوم بود آنها را جدی نگرفته است.
ذکر یک نکته لازم است که موثریت وزیران در امر اداره یک وزارت بسیار مهم است اما به تنهایی نمی تواند اصلاحات بنیادین را به وجود آورد. سیستم ضعیف و آلوده به فساد و محاکم غرق در رشوه و بی قانونی، هرگز مشکل فساد اداری و مالی وزارتخانه ها را حل کرده نمی تواند. پس نباید زیاد خود را امیدوار وزرا کرد، در حالی که ممکن است با وجود توانایی های بسیار قادر به اجرای خوب وظایف خود در اثر مشکلاتی که حل آن از عهده آن ها بیرون است، نگردند.

۳- اما آیا می توان گفت که کابینه جدید، بر اساس ادعای نمایندگان پارلمان، بریدن از افراد و جناح های شاخص قدرت است، یا به تعبیر برخی رسانه های غربی ، جدال بین اصلاح گران تازه به دوران آمده و قوماندانان باران دیده و جنگی؟
به نظر نمی آید که کابینه جدید چیزی از آرایش سیاسی فعلی کشور را تغییر داده باشد. مهم این است که جناح های مختلف قدرت، نامزدان پیشنهادی خود را معرفی کرده و کرزی نیز آنها را برای گرفتن رای به پارلمان فرستاده است. اما، این بار کرزی برخلاف گذشته توانست که وزارتخانه های کلیدی را برای تیم و قوم خود حفظ کند تا شاید این بار بتواند به موفقیت هایی دست پیدا کند. ولی با تمام مانور های خود، نه قدرت رهبران سابق جهادی را کم کرده و نه از این توانایی برخوردار است.

به نظر من، جای طالبان در این لیست جدید خالی است. پای حزب اسلامی به صورت رسمی باز شد، ولی، اگر طالبان موافقه می کردند، تردیدی نبود که در کنار آقای ارغندیوال، یک ملا برادری نیز در زمره وزیران نمایشی آقای کرزی اضافه می گردید. تلاش ها جریان دارد تا نام سران طالبان از لیست سیاه شورای امنیت حذف شود تا با خیال راحت آمدن طالبان نیز به کابینه آقای کرزی ممکن گردد.
به همین خاطراست که تصور می شود معرفی آقای ارغندیوالبه پست وزارت اقتصاد هموار کردن راه برای ورود طالبان در آینده نه چندان دور به حکومت باشد.

 

برگرفته از هشت صبح


نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا