بیش از دوماه همه نگاه ها هم در داخل و هم خارج از کشور به نتایج کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخاباتی افغانستان دوخته شده بود.سر انجام نتایج نهایی انتخابات افغانستان بعد از رسیدگی به تقلبات گسترده اعلام شد و آ رای حامد کرزی از ۵۵ فیصد به ۴۸ درصد کاهش یافته و انتخابات به دور دوم کشیده شد. اما حامد کرزی نه تنها یافته های کمیسیون رسیدگی به شکایات را نپزیرفت، بلکه تهدید به بحران آفرینی تا سطح رویارویی با جامعه جهانی به پیش رفت.جامعه جهانی از مدت ها قبل روشن ساخته بود تا زمانیکه سر نوشت انتخابات افغانستان روشن نشود و یک حکومت مشروع بوجود نیاید از ارسال سربازان جدید خود داری خواهند نمود. حامد کرزی سر انجام در تحت فشار های امریکا و متحدین آن یافته های کمیسیون رسیدگی به شکایات افغانستان را پزیرفته و آماده رقابت با داکتر عبدالله در دور دوم انتخابات شد.
پرسش اساسی اینست که چرا حامد کرزی بدون فشار حامیان خارجی اش حاضر به پزیرش یافته های کمیسیون رسیدگی به شکایات نشد؟
نخست باید گفت کرزی از مدت ها قبل تصمیم گرفته بود به هرقیمتی ممکنه در قدرت باقی بماند. وی همه هست و بود خویش را بر سر پروژه قدرت سرمایگذاری نمود. چنانچه وی از استخدام کمیسیون وابسته انتخاباتی به خود گرفته تا معامله با یک تعداد دلالان مذهبی، قومی و منطقوی و استفاده از امکانات دولتی برای خویش پیروزی در دور اول را تضمین شده تصور می کرد. افزون بر آن معامله با کا آیده رییس یونما که سر نوشت مالی و مدیریتی انتخابات در دست او بود دست باز بوی برای انجام تقلبات گسترده داد. اما حوادث بر خلاف تصور و محاسبات وی بگونه انکشاف نمود که برنده شدن وی را زیر سوال برد.
عدم پیروزی وی در دور اول در برابر داکتر عبدالله برای وی غیر قابل تحمل شد. ازینرو باعث خشم و حتا از دست رفتن توازن حالت روانی وی شده، با اعلامیه های مختلف حامیان خارجی خود را اخطار می داد و یک تعداد مردم را تحریک به مظاهره علیه برگزاری دور دوم می نمود. اما در برابر سناتور جان کری و یک تعداد دپلوماتهای غربی شعار های ناسیونالیستی و نمایش آزاد منشی ۲۴ ساعت قبل خویش را فراموش کرده و و عده کرد حاضر است که احترام به قانون بگذارد ودور دوم را بپزیرد و از مردم خواهش کرد که در دور دوم انتخابات اشتراک وسیع نمایند. بدون شک این رفتار او که در ۲۴ ساعت تغییر عقیده داد همه را متعجب ساخته ولی بسیاری تندروانی طرفدار وی را که حرف از عدم پزیرش دور دوم انتخابات می زدند و کرزی را تشویق به اعلام حالت اضطراری حتا تا مرز جنگ داخلی می کردند، خیلی سر افگنده و مایوس ساخت.
دوم باید گفت، ترس کرزی از پزیرش دور دوم انتخابات قبل از همه این است که با کاهش آرای وی از ۵۵ فیصد به ۴۸ فیصد وی بحیث مسوول تقلبات و دست برد به حقوق مشروع مردم افغانستان و شناخته خواهد شد. بدین ترتیب ادعاهای داکتر عبدالله را که همواره می گفت کرزی دست به تقلبات بزرگ زده است، به اثبات می رساند. با پزیرش دور دوم انتخابات وی در واقع مسوول تمام بحرانات ماه های اخیر در سطح ملی و جهانی شناخته شده و هیچ آبروی برای خود نگذاشته است.
بسیاری رسانه های غربی پزیرش کرزی به دور دوم را اعتراف وی به تقلبات تعبیر کرده اند. فرانسس وندرل نماینده سابق اتحادیه اروپا در امور افغانستان در مصاحبه اش با تلویزیون بی بی سی گفت که کرزی برای خود در انتخابات اخیر در نتیجه دست داشتن در تقلبات اعتبار نگذاشته است. وی هم چنان گفت اگر کمیسیون مستقل انتخابات که وابسته به کرزی است باری دیگر دور دوم انتخابات را مدیریت کند، تکرار تقلبات بعید نخواهد بود.
یک اشتباه بزرگ سیاسی کرزی در جریان شمارش آرا این بود که وی دستور داد که کمیسیون مستقل انتخابات وی را با کسب ۵۵ در صد پیروز اعلام نموده و همه را در برابر یک عمل انجام شده قرار بدهد.اگر کرزی قبل از رسیدگی به شکایات انتخاباتی خود را برنده ابتدایی اعلام نمی نمود، با اخذ ۴۸ فیصد و رفتن انتخابات به دور دوم مایه تعجب کسی نمیشد و کسی کرزی را مشخصاً متقلب نمی شمرد.
سوم باید گفت، ترس کرزی از دور دوم انتخابات اینست که وی با توجه به اعتبار از دست رفته اش ممکنست تعدادی زیادی از متحدین فرصت طلب که برای آنها کرسی های مختلف را وعده کرده است، از دست داده به حمایت از داکتر عبدالله بپردازند. اما مشکل کرزی در دور دوم به این خلاصه نخواهد شد؛ ممکنست سنارویو های مختلف بوجود بیاید که به زیان وی تمام شود.
تا حال از دو سناریو در محافل سیاسی گفته میشود؛ یکی حکومت ائتلافی میان کرزی و داکتر عبدالله و دوم رفتن به سوی انتخابات در شرایط خیلی دشوار از لحاظ امنیتی، اقلیمی و کم تمایلی مردم در دور دوم.
باید گفت بر خلاف عدم توفیق کرزی، داکتر عبدالله در دور اول انتخابات دو دست آورد بزرگ دارند؛ نخست اینکه ایشان ادعاهای خویش را ثابت ساختند که کرزی برنده انتخابات نیست وی دست به تقلبات گسترده زده است. دوم اینکه ایشان با وارد شدن به دور دوم انتخابات از اعتبار و حمایت بزرگی هم در جامعه و هم در سطح جهانی برخور دار شده اند. ایشان در واقع در جریان دو ماه روند شمارش آرا با شکیبایی و تبارز فرهنگ عالی سیاسی در مرکز توجه مردم افغانستان و جامعه جهانی بویژه رسانه های جهانی قرار گرفتند. ایشان شاید در برابر چند تا چوکی موقتی و بی ارزش وارد حکومت ائتلافی با کرزی طوریکه بار ها گفته اند، نخواهند شد. ممکنست ایشان در چهارچوب برنامه های خود مثل تغییر نظام سیاسی ریاستی به پارلمانی و خواهان اصلاحات در قانون اساسی شوند.
دور دوم انتخابات چه در ۷ نومبر و یا کدام زمان دیگر برگزار شود، بدون کوتاه ساختن دست کرزی از امکانات دولتی، لغو کمیسیون مستقل انتخابات وابسه به کرزی و هم چنان بدون برکناری کای آیده همدست کرزی تکرار تقلبات بعید نیست.
به هر ترتیب دور اول انتخابات به پایان رسید اما تاثیرات زیانبار آن چنان عمیق است که به مشکل می توان آنرا به زودی جبران کرد. آینده نشان خواهد داد که آیا مسوولین تقلبات را می توان به محاکمه کشانید و یا باری دیگری تقلب سالاران در دور دوم انتخابات نیز به آرای مردم خیانت خواهند کرد.
