هشت سال از شهادت احمد شاه مسعود می گذرد وما فقدان وی را بیش از هر وقت دیگر در شرایط که از یک طرف تروریسم طالبانی در تحت حمایت پاکستان بی داد می کند و از طرف دیگر کشور در اشغال بیش از ۴۰ کشور در تحت نام جامعه جهانی قرار دارد، احساس می کنیم.
در هشت سال گذشته ما بیشتر به ابعاد مختلف کارنامه های مسعود از شجاعت، پایمردی ، پاک نفسی، فروتنی و اتکاء به نفس وی گرفته تا به نبوغ نظامی و آزادی خواهی وی در سمینار ها، کنفرانس ها و در آثار مختلفی روشنی انداختیم. اما پرداختن به اندیشه ها و کارنامه های مسعود امسال با توجه به دادخواهی جنبش تغییر و امید در انتخابات اخیر و جو پُر تنش کنونی ارزش و امتیاز ویژه دارد.
با آنکه شهادت مسعود در نتیجه توطئه خیلی بزدلانه دشمنان افغانستان خلای خیلی بزرگی را در دشوار ترین برهه تاریخ افغانستان هم در عرصه داخلی و هم جیوپلیتیک بجا گذاشت اما بدون شک مرگ مسعود پایان تاریخ دادخواهی، آزادی خواهی در افغانستان نیست. مسعود قهرمانانه از جهان رفت ولی راه و مکتب بزرگ آزادی خواهی و دادگری را به ما میراث گذاشته است.
داکتر عبدالله که یکی از وفادار ترین یار و همرزمان مسعود در دوران جهاد و مقاومت ملی افغانستان بود با الهام از افکار مسعود پرچم جنبش ” تغییر و امید” را در فرایند انتخابات اخیر بر افراشت. چنانچه ایشان در هشتمین سالگرد شهادت مسعود در برابر اجتماع بزرگی از مجاهدین در شهر کابل اعتقاد مسعود به دموکراسی و حق هر فرد یک راه در انتخابات آزاد، شفاف و دموکراتیک را یکی از آرمانهای اصلی شهید مسعود نامیده و پیروی از راه او بحیث همرزم، استاد و رهبر خود دین اسلامی و انسانی دانست.
داکترعبدالله در مورد اهداف و اندیشه های شهید مسعود در نخستین سالگرد شهادت وی چنین گفته بود :” احمد شاه مسعود شهید سه آرمان داشت: اول آزادی، که آزادی کشور هم بود، آزادی مردم هم بود، آزادی عقیده هم بود و آزادی راه هم بود. صلح آرمان دومش بود و سپردن حق تعین سرنوشت آرمان سومش بود و همه این ها را لازمه یکدیگر می شمرد.”
بدون شک عدالت اجتماعی هدف اصلی و غایی مسعود بود که پیش شرط آن را آزادی و صلح تشکیل می داد. به نظر مسعود در شرایط بردگی، سلب آزادی و استقلال از هیچ عدالتی نمی توان حرف زد. مسعود خود یک مسلمان میانه رو بود و میکانیزم دست رسی به عدالت را از راه انتخابات و در پرتو اسلام و دموکراسی مردمی می دید.
مسعود مخالف سر سخت تمامیت خواهی، سلطه طلبی ، حکومت فاسد و تحمیلی بود. وی حق مشارکت مردم را در وجود یک نظام سیاسی عادلانه با پایه های وسیع اجتماعی می دید.
حمایت مردم و مشورت با مردم یکی از راز های موفقیت شهید مسعود بود. مسعود معتقد بود اگر مردم از شما حمایت نکند شکست خواهید خورد. چنانچه مسعود می گفت: “بیایید مشکل خود را از طریق مذاکره حل کنیم. بیایید برویم به فکر آبادی و پیشرفت افغانستان بی افتیم . بیایید برویم بطرف آرای مردم وبه ملت مراجعه کنیم که چه می خواهند.”
اما امروز ما نه تنها شاهد شکست و تجرید آن های هستیم که در درون کاخ ها و بلند منزل ها محصور هستند. آنها از ترس نمی توانند در میان مردم بروند و از شرم نمی توانند به چشم مردم نگاه کنند. آنها به قیمت خون هزاران انسان مجاهد و مقاومت گر صاحب جاه و جلال شدند ولی مردم در مرض، فقر، بی سرپناهی ، بی کاری و مایوسیت در زیر پاشنه های بی عدالتی رژیم حاکم و حامیان خارجی آن شدیداً رنج می کشند.
انتخابات اخیر صرف نظر از تمام معایب ، فراز و نشیب آن سیلی محکمی از جانب مردم بر رخ آن دلالان سیاسی بود که با بی شرمی و گستاخی از مردم بیمار، فقیر و مظلوم خواهان حمایت برای بقای رژیم فاسد و عوامفریب بودند.
تاریخ ما مدیون نبرد های سرنوشت ساز مسعود خواهد بود. به هیچ کسی پوشیده نیست اگر مقاومت مسعود و همرزمان او نمی بود امروز افغانستان به صوبه پنجم پاکستان تبدیل شده بود و امروز نه بحث انتخابات می بود و نه بحث از هویت و آزادی افغانستان .
هرچند مسعود خود نتوانست ثمره جهاد و مقاومتش را در وجود یک نظام عادل و بر خاسته از آرای مردم بچشد، اما جنبش تغییر و امیدی که امروز در تحت رهبری داکتر عبدالله و متحدین آن به یک قوت بزرگی اجتماعی تبدیل شده است، حامل افکار و آرمانهای دادگرانه مسعود و هزاران شهید و مبارز افغانستان است.
فقید غلام محمد غبار که یکی از مبارزین برجسته زمانش بود می گوید که پس از هر غسل خونین آزادی خواهی، باز همان پیراهن چرکین به تن ما می شود. اما مسعود مسیر تاریخ را بگونۀ تغییر داد که خودکامگان، تمامیت خواهان و دشمنان برابری و برادری مردم افغانستان موفق نشدند بار دیگر همان پیراهن چرکین استبداد را به تن مردم ما کنند. چنانچه مسعود درین راه جان داد ولی هر گز تسلیم استبداد داخلی و استعمارخارجی نشد.
صرف نظر از تهدید ، کلاه برداری، غارت، دست برد بر رای و حقوق مشروع مردم توسط رژیم حاکم در انتخابات اخیر، به نظر ما جنبش ” تغییر و امید” در تحت رهبری داکتر عبدالله برنده واقعی است. امروز این جنبش دادگرانه بگونه متمدنانه، صلح جویانه و صبور رانه در برابر ائتلاف فاسد سالاران، جنگسالاران و تقلب سالاران حاکم ایستاده است و از حق مشروع مردم دفاع می کند. ما معتقد هستیم غاصبان حاکم هر گز نمی توانند خواستهای مشروع میلیونها انسان تحول طلب را نادیده گرفته با زور و زدو وبند با افرادی تجرید شده و بدنام بیش ازین به عمر خویش ادامه دهند.
در فرجام باید گفت برد و باخت در هر انتخابات یک پدیدۀ عادیست و مسلماً باخت بمعنای پایان تاریخ نیز نیست. اما باخت به گروه های متقلب و غاصب را نه جنبش بزرگ ” تغییر و امید” مردم افغانستان تحمل خواهد نمود و نه در مکتب دادگرانه مسعود تسلیم شدن یک فرهنگ است.
مسعود! آرام بخواب. مشعل دادگرانۀ را که تو در سه دهه اخیر افروختی به این سادگی ها خاموش نخواهد شد.
